Kaplica NMP Wspomożenia Wiernych (Cyganowice) Stary Sącz (małopolskie)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

Kaplica znajduje się na osiedlu Cyganowice, w odległości ok. 2 km od centrum miasta. Położona jest na skrzyżowaniu dróg i ma powierzchnię ok. 20 metrów kwadratowych. Została wybudowana w 1812 r. przez okolicznych mieszkańców jako wotum dziękczynne za ustąpienie powodzi i do dziś jest pod ich opieką. Jednolite wyposażenie pochodzi z I połowy XIX wieku i należy do niego 5-głosowy pozytyw zlokalizowany na chórze muzycznym. W 1832 r. dzwon dla kaplicy odlał Jan Długi z Nowego Targu, skądinąd znany także jako organmistrz (w 1846 r. remontował organy w bazylice w Kalwarii Zebrzydowskiej). Być może zatem był on również budowniczym opisywanego tutaj instrumentu.

Z racji niewielkich rozmiarów chóru muzycznego prospekt pozytywu jest wbudowany w jego parapet, zaś klawiatura manuału znajduje się na tylnej ścianie szafy organowej. Nad nią przyklejona jest kartka z informacją o pracach remontowych z początku XX wieku. Treść napisu udało się odczytać tylko częściowo: zrestaurować i wystroić w dniu 10 maja r. 1903 […] W Cyganowicach d. […]/5 [...]3. Na lewym boku szafy znajduje się 5 manubriów do włączania głosów (brak tabliczek z ich nazwami), połączonych bezpośrednio z zasuwami. Instrument jest wyposażony w dźwignię do kalikowania nożnego obsługiwaną przez grającego, zlokalizowaną pod klawiaturą (podobnie jak w fisharmonii). Mimo, że instrument jest nieużywany od wielu lat i bardzo zakurzony, w momencie oględzin wydawał jeszcze dźwięki.

Prospekt organowy architektoniczny, o cechach klasycyzmu w odmianie ludowej, jednosekcyjny, trójpolowy. Osadzony na cokole z płyciną. Złożony z wyższego centralnego pola piszczałkowego zamkniętego łukiem półkolistym i flankowanego niższymi, prostokątnymi polami bocznymi. Zwieńczony belkowaniem z półkolistą archiwoltą nad polem centralnym. W polach piszczałkowych kotarki z uproszczonym ornamentem. Na cokole wtórnie wkomponowany krucyfiks z pasją. Prospekt przemalowany farbą olejną.


Liczba głosów
5
Liczba klawiatur
I
Traktura gry
mechaniczna
Traktura rejestrów
mechaniczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał
1. Pryncypał 2'
2. Oktawa 1'
3. Kwinta 1 1/3'
4. Flet minor 4' (drewniany kryty)
5. Flet major 8' (drewniany kryty, najniższe piszczałki usytuowane poziomo)
Przypisy
Nazewnictwo głosów przypuszczalne
Manubria

Manubria

Klawiatura

Klawiatura






Źródło
Za pomoc w charakterystyce architektonicznej prospektu dziękuję Piotrowi Matodze.
Autor
Paweł Pasternak


Ostatnia modyfikacja: 2017-02-07 19:11:52

Kościół cmentarny św. Rocha i św. Sebastiana (Stary Sącz) - 4 głosów
Klasztor SS. Klarysek (większy pozytyw szkatulny) (Stary Sącz) - 6 głosów
Klasztor SS. Klarysek (mniejszy pozytyw szkatulny) (Stary Sącz) - 5 głosów