Kościół Świętego Krzyża i Matki Bożej Nieustającej Pomocy (Krzyż) Tarnów (małopolskie)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

Poprzednie organy w kościele zbudowała w 1914 r. firma Rieger z Jägerndorfu (opus 1982). Miały one 6 głosów, jeden manuał i pedał oraz trakturę pneumatyczną. Po wybudowaniu organów Tadeusza Rajkowskiego zostały one podarowane parafii w Starych Żukowicach, gdzie rozebrano je przed 2015 r., pozostawiając jedynie prospekt. 27 maja 1970 r. Tadeusz Rajkowski przedstawił kosztorys na „powiększenie organów” w Krzyżu, zobowiązując się wykonać pracę do 27 czerwca następnego roku. Tego dnia poświęcono nowy 22-głosowy instrument o trakturze pneumatycznej i wiatrownicach membranowych, jednak jego odbioru dokonano dopiero w 1972 r. Z uwagi na zbyt małą powierzchnię chóru muzycznego sekcje manuału I i pedału umieszczono na jego balustradzie. Pośrodku chóru znajdował się stół gry, a za nim sekcja manuału II. Dyspozycja była następująca:

Manuał I (C–a3)   Manuał (C–a3) Pedał (C–f1)
Bourdon 16’ Kwintadena 8’ Subbas 16’
Pryncypał 8’ Prync. Flet 8’ Violon 16’
Bachflet 8’ Rurflet 8’ Oktawbas 8’
Salicet 8’ Aeolina 8’ Fletbas 8’
Oktawa 4’ Gemshorn 4’ Bas alikwoty 3 ch.
Flet leśny 2’ Blokflet 4’  
Mix. Major 3 ch. Róg nocny 2’  
Trompet 8’ Sequialtera 2 ch.  
  Vox humana 8’  

Połączenia: Manuał II–I, Super II–I, Super M II, I–Ped., II–Ped.
Urządzenia dodatkowe: automat pedałowy, trzy wolne kombinacje, crescendo, żaluzja manuału II, tremolo manuału II, wyłączniki indywidualne głosów językowych
Stałe kombinacje: Piano, Forte, Tutti

Remonty przeprowadzano w latach: 1983 (prawdopodobnie sam Rajkowski) i 1997 (Stanisław Ziaja z Chmielnika). W latach 2006–2007 Mirosław Jakubowski z Włocławka, były pracownik firmy Włodzimierza Truszczyńskiego, przeprowadził szeroko zakrojone prace, uważane za przebudowę bądź budowę nowego instrumentu z wykorzystaniem starych części. Została zmieniona traktura na mechaniczną i wiatrownice na klapowo-zasuwowe, wykonano nową szafę organową. Całkowicie zmieniono rozmieszczenie sekcji. Dyspozycję zmieniono i powiększono do 24 głosów. 

Skala manuałów: C–g3; skala pedału: C–f1.


Stan instrumentu
Bardzo dobry
Liczba głosów
24
Liczba klawiatur
2+P
Traktura gry
mechaniczna
Traktura rejestrów
mechaniczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał IManuał IIPedał
1. Salicjonał 8’ 1. Bourdon 8'1. Violon 16’
2. Pryncypał 8’ 2. Aeolina 8'2. Subbas 16’
3. Bachflet 8’ 3. Kwintadena 8'3. Oktawbas 8’
4. Oktawa 4’ 4. Pryncypał 4'4. Fletbas 8’
5. Rurflet 4’ 5. Gemshorn 4'5. Chorałbas 4’+2’
6. Kwinta 2 2/3’ 6. Flet leśny 2'
7. Blokflet 2’ 7. Kwinta 1 1/3'
8. Mixtura 3x8. Róg nocny 1'
9. Trompet 8’ 9. Vox humana 8'
Pomoce
Połączenia: II-I, I-P, II-P
Tremolo manuału II
Stół gry

Stół gry

Prospekt przed przebudową

Prospekt przed przebudową

Stół gry przed przebudową

Stół gry przed przebudową

Niemy prospekt sekcji manuału II przed przebudową

Niemy prospekt sekcji manuału II przed przebudową






Źródło

P. Pasternak, Tadeusz Rajkowski. Działalność organmistrzowska, Opole 2021 (tam też szczegółowa bibliografia)

Autor
Paweł Pasternak


Ostatnia modyfikacja: 2023-06-25 00:24:45

Kościół NMP Królowej Polski (Mościce) (Tarnów) - 33 głosów
Kościół św. Stanisława Kostki (Tarnów) - 18 głosów
Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa (Tarnów) - 45 głosów