Kościół Świętego Krzyża i św. Filipa Neri (filipinów) Tarnów (małopolskie)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

Pierwszym instrumentem w kościele filipinów były organy zbudowane przez Antoniego Sapalskiego z Krakowa, poświęcone w 1882 roku. Miały 9 głosów, jeden manuał i pedał, trakturę mechaniczną i wiatrownice klapowo-zasuwowe. Obecny instrument zamówiono w 1947 roku. W 1950 r. sprzedano stare organy do Zdrochca, gdzie znajdują się do chwili obecnej, i wtedy też ukończono budowę obecnego instrumentu. W 1965 r. były pracownik firmy Biernackiego przeniósł stół gry na bok chóru oraz wymienił mieszki i przewody. W 1971 r. organy wymagały generalnego remontu. Ich dyspozycja była wtedy następująca:

Manuał I Manuał II Pedał
Bourdon 16’ Gedekt [8’] Violon 16’
Pryncypał 8’    Kwintant [8’] Subbas 16’
Salicet 8’ Gamba [8’] Cello 8’
Flet 8’ Aeolina [8’] Fletbas 8’
Oktawa 4’ Vox coelestis [8’]  
Mixtura 4ch Prestant [4’]  
  Rurflet [4’]  
  Sesquialtera 2 ch.  

Połączenia: I-P, II-P, Super P, II-I, Super I, Super II-I, Subok II-I, Super II
Urządzenia dodatkowe: Dzwony (manuał I), automat pedałowy, wolna kombinacja, crescendo
Rejestry zbiorowe: Piano, Forte, Tutti 

W okresie od 1978 r. do 1 listopada 1982 r. organy zostały rozbudowane przez Stanisława Wilewskiego. W 1997 r. Lech Skoczylas z Krakowa zainstalował nową dmuchawę firmy Laukhuff. W 2013 r. ten sam wykonawca wyczyścił i nastroił instrument. Wykonano wtedy także nowe manubria z nazwami głosów wraz ze zmianą pisowni niektórych z nich.

Prospekt dwuczłonowy, odśrodkowy, stanowi powiększenie i przekształcenie pierwotnego prospektu Biernackiego. Każdy człon składa się z wieży oraz dwóch grup piszczałek: pierwsza sąsiadująca z wieżą, opadająca dośrodkowo, oraz druga, równoległa do osi prospektu, wznosząca dośrodkowo. Każda z wież podzielona jest na trzy segmenty, z których środkowy zaakcentowany, a górne końce korpusów piszczałek tworzą łuk, zaś skrajne złożone są z piszczałek równej długości. W narożniku każdego z członów niewielka wieżyczka z trzech piszczałek równej długości.

Wiatrownice stożkowe. Dwa miechy pływakowe. Stół gry wolnostojący, na osi prospektu (grający siedzi przodem do prezbiterium).

Skala manuałów: C–a3; skala pedału: C–f1


Budowniczy
Wacław Biernacki
Rok zakończenia budowy
1950
Liczba głosów
25
Liczba klawiatur
2+P
Traktura gry
pneumatyczna
Traktura rejestrów
pneumatyczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał IManuał IIPedał
1. Bourdon 16’ 1. Gedakt 8’ 1. Violon 16’
2. Pryncypał 8’ 2. Kwintaton 8’ 2. Subbas 16’
3. Salicet 8’ 3. Aeolina 8’ 3. Oktawbas 8’
4. Holflet 8’ 4. Unda maris 8’ 4. Cello 8’
5. Oktawa 4’ 5. Prestant 4’ 5. Fletbas 8’
6. Blokflet 4’ 6. Rurflet 4’ 6. Mixtura 4’
7. Kwinta 2 2/3’ 7. Nasard 2 2/3’
8. Pikolo 2’ 8. Róg nocny 2’
9. Mixtura 3x9. Tercja 1 3/5’
10. Cymbel 3x
Pomoce
Połączenia:
• II-I
• Sup II-I
• Sub II-I
• I-P
• II-P
• Super I
• Super II
• Super P

Urządzenia dodatkowe:
• automat pedałowy
• dwie wolne kombinacje
• crescendo (do 2013 r.)
• tremolo
• dzwony

Rejestry zbiorowe:
• Piano
• Forte
• Tutti
Stół gry

Stół gry






Źródło
P. Pasternak, Kierunki stylistyczne w budownictwie organowym w diecezji tarnowskiej w latach 1945–1992, Warszawa 2021 (praca doktorska UMFC; tam też szczegółowa bibliografia)
Autor
Paweł Pasternak


Ostatnia modyfikacja: 2021-09-23 12:38:40

Kościół NMP Królowej Polski (Mościce) (Tarnów) - 33 głosów
Kościół św. Stanisława Kostki (Tarnów) - 18 głosów
Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa (Tarnów) - 45 głosów