Kościół Świętego Krzyża (poewangelicki) Inowrocław (woj. kujawsko-pomorskie)

Pierwszy instrument dla kościoła na zamówienie parafii ewangelickiej w Inowrocławiu wykonała w 1863 roku firma Wilhelma Sauera z Frankfurtu n. Odrą. Miał on 18 głosów, 2 manuały i pedał, trakturę mechaniczną oraz kontuar typu szafkowego, zamykany drzwiczkami. Po pierwszym instrumencie zachował się prospekt oraz szafa. W 1902 roku ta sama firma dokonała gruntownej przebudowy organów. Usunięto stary, mechaniczny zespół organowy, a w jego miejsce zamontowano nowoczesny o 24 głosach i trakturze pneumatycznej. Nie zmieniła się liczba klawiatur, jednak zamontowano wolnostojący stół gry, a szafę powiększono. Organy te świetnie spisywały się podczas nabożeństw oraz koncertów aż do zakończenia II wojny światowej, kiedy to wycofujący się z miasta Niemcy zamknęli kościół. Po wojnie świątynia stała się kościołem filialnym pobliskiej parafii Zwiastowania NMP i nadano jej wezwanie Świętego Krzyża. Był to wówczas bardzo niekorzystny czas dla organów, bowiem wtedy wykradziono wiele cennych głosów cynowych (Rauschquinta, Cornett, Trąbka) a także w całości zaginął głos Puzon 16'. W późniejszym czasie kościół przemianowano na akademicki, jednak stan instrumentu wcale nie ulegał poprawie – przeciwnie, wciąż się pogarszał. Prawdopodobnie w latach dokonano zamiany stołów gry między organami kościołów Świętego Krzyża i Zwiastowania NMP. Od czasu usamodzielnienia się, parafia Świętego Krzyża sukcesywnie dokłada starań, by zrekonstruować instrument – do tej pory renowacji poddano system powietrzny oraz zrekonstruowano kilka głosów, organy otrzymały także nowe piszczałki prospektowe. Wciąż jednak brakuje głosów, w tym wielochórowych oraz językowych, szafa wymaga odrestaurowania, kontuar przebudowy i naprawy.