Kościół Świętego Krzyża (poewangelicki) Inowrocław (kujawsko-pomorskie)

Pierwszy instrument dla kościoła na zamówienie parafii ewangelickiej w Inowrocławiu wykonała w 1863 roku firma Wilhelma Sauera z Frankfurtu nad Odrą. Miał on 18 głosów, dwa manuały i pedał, trakturę mechaniczną oraz stół gry typu szafkowego, zamykany drzwiczkami. Po pierwszym instrumencie zachował się prospekt oraz szafa. W 1902 roku ta sama firma dokonała gruntownej przebudowy organów. Usunięto stary, mechaniczny zespół organowy, a w jego miejsce zamontowano nowoczesny o 24 głosach i trakturze pneumatycznej. Nie zmieniła się liczba klawiatur, jednak zamontowano wolnostojący stół gry, a szafę powiększono. Organy te świetnie spisywały się podczas nabożeństw oraz koncertów aż do zakończenia II wojny światowej, kiedy wycofujący się z miasta Niemcy zamknęli kościół.

Po wojnie świątynia stała się kościołem filialnym pobliskiej parafii Zwiastowania NMP i nadano jej wezwanie Świętego Krzyża. Był to bardzo niekorzystny czas dla organów, bowiem wtedy wykradziono wiele cennych głosów cynowych (Rauschquinte, Cornett, Trompete) a także w całości zaginął głos Posaune 16'. W późniejszym czasie kościół przemianowano na akademicki, jednak stan instrumentu wcale nie ulegał poprawie – przeciwnie, wciąż się pogarszał. Prawdopodobnie wtedy dokonano zamiany stołów gry między organami kościołów Świętego Krzyża i Zwiastowania NMP. Od czasu usamodzielnienia się parafia Świętego Krzyża sukcesywnie dokłada starań, by zrekonstruować instrument. Do tej pory renowacji poddano system powietrzny oraz zrekonstruowano kilka głosów, organy otrzymały także nowe piszczałki prospektowe. Wciąż jednak brakuje wielu głosów, w tym wielochórowych oraz językowych, szafa wymaga odrestaurowania, a kontuar – przebudowy i naprawy.