Kościół Nawrócenia św. Pawła Apostoła (Księży Misjonarzy) Kraków (małopolskie)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

Budowę pierwszych organów w późnobarokowym kościele na Stradomiu rozpoczęto nie wcześniej niż w 1732 roku, natomiast zakończono ją przed 1745 rokiem. Nazwisko organmistrza pozostaje nieznane. Instrument ten, liczący pierwotnie siedemnaście głosów, był wielokrotnie naprawiany (w latach: 1747, 1748, 1752, 1755, 1759, 1764, 1770, 1772 i 1777). W 1827 r. Piotr Radwański odebrał należność za kolejny remont.

W latach 1845-1848 za regencyjnym prospektem XVIII-wiecznych organów powstały nowe, wybudowane przez Ignacego Wojciechowskiego z Krakowa, posiadające dwanaście głosów oraz wbudowany stół gry o jednym manuale (C-f3) i pedale (C-c1). Według umowy dyspozycja przedstawiała się następująco:

Manuał

Pryncypał 8’
Salicynał 8’
Flet Major 8’
Flet Amabilis 8’
Octava 4’
Quinta 3’
Super-octava 2’
Flet Minor 4’
Mixtura III

Pedał

Subbass 16’
Pryncypał 8’
Quintatön 8’

Pomiędzy 1874 a 1892 r. przy instrumencie pracował Tomasz Wojciechowski, syn Ignacego. Przed 1875 r. dobudowano jeden głos (Flet rurkowy 4’), natomiast w 1901 r. miał miejsce remont prowadzony przez Tomasza Falla ze Szczyrzyca. Z kolei w latach 20. XX w. działał tutaj Stanisław Żebrowski z Krakowa: najpierw (w 1921 r.) naprawiał miech, a następnie (w 1928 r.) reperował organy i wstawiał bliżej nieokreślone piszczałki.

W artykule opublikowanym w 1961 r. znaleźć można taką dyspozycję instrumentu:

Manuał

Starszak 8’ (Pryncypał 8’)
Płaczek większy 8’ (Flet major 8’)
Płaczek wdzięczny 8’ (Flet suavis 8’)
Wierzbin 8’ (Salicjonał 8’)
Ósmak 4’ (Oktawa 4’)
Płaczek mniejszy 4' (Flet minor 4’)
Płaczek rurkowy 4' (Flet rurkowy 4’)
Piątak 3’ (Kwinta 3’)
Nadósmak 2’ (Superoktawa 2’)
Mieszanka (Mixtura III)

Pedał

Subbas 16’
Bordon 16’
Octavbas 8’
Cello 8’

W latach 1962-1963 firma Wacława Biernackiego z Krakowa zbudowała nowe organy, wykorzystując XVIII-wieczny prospekt oraz część starych piszczałek. W 1989 r. naprawę przeprowadził Lech Skoczylas z Krakowa.

Instrument 28-głosowy, o trakturze elektropneumatycznej, ze stołem gry (dostawionym do szafy organowej) o 2 manuałach (C-a3) i pedale (C-f1).

Prospekt organowy architektoniczny, regencyjny, jednosekcyjny, trójpolowy.


Budowniczy
Wacław Biernacki
Rok zakończenia budowy
1963
Liczba głosów
28
Liczba klawiatur
2+P
Traktura gry
elektro-pneumatyczna
Traktura rejestrów
elektro-pneumatyczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał IManuał IIPedał
1. Pryncypał 8'1. Kwintadena 16'1. Violonbas 16'
2. Salicet 8'2. Flet suavis 8'2. Subbas 16'
3. Flet major 8'3. Gedekt 8'3. Pryncypałbas 8'
4. Bourdon 8'4. Praestant 4'4. Fletbas 8'
5. Oktawa 4'5. Flet minor 4'5. Chorałbas 4'
6. Rurflet 4'6. Róg nocny 2'6. Fagot 16'
7. Kwinta 1 1/2' [sic!]7. Tercja 1 3/5'
8. Super oktawa 2'8. Nasard 1 1/3'
9. Szarf 5ch.9. Blockflet 1'
10. Trompet 8'10. Mikstura 3ch.
11. Cymbel 3ch.
12. Obój 8'
Pomoce
Połączenia: M.I-P, M.II-P, Super M.II-P, M.II-M.I, Super M.II-M.I, Super M.II.
Urządzenia dodatkowe: Tremolo (II manuał); 3 wolne kombinacje (niezależne dla każdej sekcji); dźwignie nożne: crescendo, żaluzja (II manuał).
Stół gry (fot. z ok. 1960 r.)

Stół gry (fot. z ok. 1960 r.)

Prospekt (fot. z początku XX w.)

Prospekt (fot. z początku XX w.)

Stół gry

Stół gry






Źródło
Piotr Matoga, "Organy w kościele Księży Misjonarzy pw. Nawrócenia św. Pawła Apostoła w Krakowie na Stradomiu" [w:] "Nasza Przeszłość", t. 120, Kraków 2013 (tam również pełna bibliografia).
Fotografie współczesne: Bartłomiej Kopff. Fotografie archiwalne: ze zbiorów autora.
Autor
Piotr Matoga


Ostatnia modyfikacja: 2017-02-07 19:11:45

Kościół NMP Matki Kościoła (Prądnik Biały) (Kraków) - 29 głosów
Kościół Najświętszego Imienia Maryi (pijarów – Rakowice) (Kraków) - 13 głosów
Kościół Stygmatów św. Franciszka z Asyżu (OO. Franciszkanów-Reformatów – Bronowice Wielkie) (Kraków) - 27 głosów