Archikatedra Świętych Apostołów Piotra i Pawła Poznań (wielkopolskie)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

Katedra poznańska przez wieki dbała o wysoki poziom muzyki w swoich murach. Na przestrzeni dziejów celom liturgicznym służyło kilka instrumentów, które po ich wypracowaniu wymieniano na nowsze. 

W dwudziestoleciu międzywojennym zrodziła się myśl posiadania dużych, nowoczesnych organów. W roku 1927 podpisano umowę na budowę nowych organów z renomowaną, paryską firmą Mutin - Cavaillé-Coll. W 1930 roku odbył się wstępny odbiór instrumentu, na który do Paryża udała się delegacja: ks. W. Gieburowski, organista katedralny J. Pawlak oraz O. Hermańczyk z Pelplina. Poświęcenia instrumentu dokonano 30 czerwca 1931 roku. Organy miały 70 głosów realnych, 4 manuały, 4240 piszczałek i trakturę elektropneumatyczną.

Dyspozycja organów Mutin - Cavaillé-Coll (1931-1945):

PedałManuał IManuał IIManuał IIIManuał IV
Subbas 32' Pryncypał 16' Kwintaterna 16' Dulcjana 16' Flet 4'
Flet 16' Bordun 16' Kwintaterna 8' Vox coelestis 8' Eolina 8'
Kontrabas 16' Pryncypał 8' Rożek nocny 8' Wiola gambowa 8' Vox Angelica 8'
Subbas 16' (tr.) Flet trawers 8' Pryncypał 8' Diapazon 8' Nazard 2 2/3'
Bordun 8' (tr.) Bordun 8' Flet rogowy 8' Flet trawers 8' Vox humana 8'
Flet 8' Wiolonczela 8' Gamba 8' Bordun 8' Rożek angielski 8'
Wiolonczela 8' (tr.) Oktawa 4' Unda maris 8' Dulcjana 4' Tremolo
Flet 4' (tr.) Flet łagodny 4' Salicet 4' Flet 4'  
Bordun 4' Supraoktawa 2' Pikolo 2' Bordun 4'  
Kwinta mała 2 2/3' Bordun 4' Flecik 2' Oktawa 2'  
Kwinta średnia 5 1/3' Mikstura 4-krotna Viola d'amour 4' Pikolo 1'  
Kwinta wielka 10 2/3' Kornet 5-krotny Flet łagodny 4' Tercflet 1 3/5'  
Trąbka mała 4' Trąbka 4' Suprakwinta 1 1/3' Nazard 2 2/3'  
Trąba 8' Trąba harmoniczna 8' Flet tercjowy 1 3/5' Mikstura 4-krotna  
Bombarda 16' Bombarda 16' Nazard 2 2/3' Trąba harmoniczna 8'  
Bombarda 32' (nie powstała)   Trąba 8' Klarnet 8'  
    Kromorn 8' Fagot 16'  
    Tremolo    

 

Organy te spłonęły w pożarze katedry w 1945 roku.

W 1955 r. Władysław Kaczmarek z Wronek wybudował tymczasowe organy o 27 głosach i trakturze pneumatycznej, przeznaczone do akompaniowania podczas liturgii. Obecnie znajdują się one w Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w dzielnicy Morasko.

7 października 1997 r. w archikatedrze powstał zespół do spraw budowy nowego instrumentu. Budowę powierzono firmie Jana Drozdowicza z Poznania. Prace trwały trzy lata, a poświęcenia dokonano 29 czerwca 2001 roku. Organy posiadają 51 głosów rozmieszczonych pomiędzy sekcje trzech manuałów oraz pedału. Sekcje instrumentu znajdują się w dwóch szafach organowych mierzących po około 12 metrów wysokości i ważących około 20 ton każda. Szafy zawierają motyw łodzi greckich  zaprojektowanych przez Jana Drozdowicza, Michała Łożykowskiego oraz Krzysztofa Kwiatkowskiego. Sekcje romieszczone są z podziałem na strony C i Cis. Instrument posiada wiatrownice klapowo-zasuwowe, mechaniczną trakturę gry oraz elektryczną trakturę rejestrową z pamięcią typu setzer. Traktura gry ma system samoregulacji. Największa piszczałka (Bombarde 32') ma około 10 metrów wysokości, a najmniejsza (Sifflöte 1') około 1 centymetr.

Instrument zasila 11 miechów oraz dmuchawa elektryczna o wydajności 100 m3 powietrza na minutę. Sekcja  manuału III znajduje się w dwóch szafach ekspresyjnych, sterowanych siłownikami elektromagnetycznymi. Całość instrumentu umieszczona jest na konstrukcji nośnej, oddzielonej od chóru organowego, którą zaprojektował mgr inż. Franciszek Kałużny. Niektóre podzespoły sprowadzono z niemieckich firm Aug. Laukhuff oraz Heuss. W organach zastosowano instalację, która pozwala w przyszłości na dobudowanie trzech głosów wysokociśnieniowych. 


Budowniczy
Jan Drozdowicz
Rok zakończenia budowy
2001
Stan instrumentu
Bardzo dobry
Liczba głosów
51
Liczba klawiatur
3+P
Traktura gry
mechaniczna
Traktura rejestrów
elektryczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał IManuał IIManuał IIIPedał
Hauptwerk Oberwerk Schwellwerk 
1. Prinzipal 16'1. Gedackt 16'1. Bordun 16'1. Untersatz 32'
2. Prinzipal 8'2. Flöten-prinzipal 8'2. Italienisch Prinzipal 8'2. Prinzipal 16'
3. Gambe 8`3. Gemshorn 8'3. Salicional 8'3. Violon 16'
4. Konzert-flöte 8'4. Quintadena 8'4. Vox coelestis 8'4. Subbass 16'
5. Gedackt 8'5. Portunal 8'5. Flauto dolce 8'5. Oktavbass 8'
6. Oktave 4'6. Prästant 4'6. Prinzipal 4'6. Gemsbass 8`
7. Rohrflöte 4'7. Flauto dolce 4'7. Travers-flöte 4'7. Choralbass 4'
8. Quinte 2 2/3'8. Nasard 2 2/3'8. Gemshorn 2'8. Nachthorn 2'
9. Super-oktave 2'9. Feldflöte 2'9. Progressio 3f9. Mixtur 4f.
10. Kornett 5f.10. Terz 1 3/5'10. Oboe 8'10. Bombarde 32'
11. Mixtur 5-6f.11. Sifflöte 1'11. Trompette harmonique 8'11. Posaune 16'
12. Trompete 16' 12. Scharff 3f.Röhrenglocken12. Trompete 8'
13. Trompete 8' 13. Dulcian 16'
14. Trompete 4' 14. Clarinette 8'
Pomoce
Połączenia: II-I, III-I, Super I, Super II-I, Sub II-I, Super III-I, III-II, Super II, Super III, I-P, II-P, III-P, Super P
Tremulant manuału II
Setzer SK 200 (64 wolne kombinacje0
Crescendo (dwa programy)
Schwellwerk III
Stół gry

Stół gry






Źródło
Oględziny własne dzięki uprzejmości Jana Drozdowicza
Autor
Tomasz Barcik


Ostatnia modyfikacja: 2018-12-04 09:33:38

Kościół Świętego Krzyża (Górczyn) (Poznań) - 49 głosów
Kościół Najświętszego Zbawiciela (Poznań) - 49 głosów
Bazylika Kolegiacka św. Stanisława Biskupa parafii NMP Nieustającej Pomocy i św. Marii Magdaleny (Fara) (Poznań) - 43 głosów