Pierwotnie organy miały prawdopodobnie 8 głosów, a szafa pomalowana była na kolor czerwony. Gruntownej przebudowy instrumentu dokonał w 1807 r. Jakub Stankiewicz, który przeniósł stół gry z tyłu na bok szafy. Przeprowadzono też wiele pomniejszych remontów w latach: 1840, 1844, 1860, 1868, 1892, 1902, 1905, 1925, 1935, 1972. Jeden z nich zapewne na początku XX w. przeprowadził Aleksander Żebrowski ze Lwowa, który na stole gry umieścił swoją tabliczkę firmową. Nie wiadomo, kto umieścił w instrumencie głosy Portunal 8’ oraz Aeoline 8’, lecz nie są to z pewnością głosy oryginalne. Są one ustawione na wiatrownicy na później dobudowanej podstawie. Nie zmieściły się w oryginalnej szafie z racji ich rozmiaru, gdyż zastąpiły trzy inne głosy, prawdopodobnie o małych piszczałkach. Modyfikacja ta spowodowała, że dobudowane głosy nie otrzymują dostatecznej ilości powietrza potrzebnego do wydawania pełnego dźwięku z powodu małych otworów w wiatrownicy. Ich wysokie piszczałki utrudniają także dostęp do pozostałych, co wpływa na trudność w strojeniu instrumentu.
Prawdopodobnie ok. 2016 roku zniszczeniu uległa dmuchawa elektryczna. Od tego czasu organy pozostały do 2022 roku nieczynne. Były w złym stanie technicznym. Miech i kanały powietrzne były bardzo nieszczelne, klawisze były pozapadane z niekompletnymi okładzinami, a piszczałki w dużym stopniu zakurzone i pozatykane. Wiele z nich było wygiętych oraz w ogóle niegrających. W sierpniu 2022 r. Dominik Bucki i Patryk Adamek przeprowadzili prace mające na celu przywrócenie instrumentu do sprawności. Zainstalowana została cichobieżna dmuchawa elektryczna w wygłuszanej obudowie. Miech oraz kanały powietrzne zostały tymczasowo uszczelnione, piszczałki wyczyszczone i naprawione. Głos Portunal 8’ nie został z powrotem umieszczony na wiatrownicy z powodu złego stanu niektórych piszczałek oraz wspomnianych problemów z brakiem powietrza. Traktura została wyregulowana tak, aby była możliwa gra na instrumencie. Zainstalowane zostało także oświetlenie stołu gry, prospektu oraz wnętrza instrumentu. Szafa organowa oraz drewniane piszczałki nie są w dobrym stanie, mocno zaatakowane przez kołatki. Instrument obecnie jest sprawny i używany okazyjnie podczas Mszy św. i nabożeństw. W przyszłości planowany jest generalny remont.
Instrument usytuowany na drewnianym chórze, naprzeciw ołtarza. Szafa organowa w kolorze popielatym. Prospekt rokokowy. Wiatrownica klapowo-zasuwowa na 8 głosów, z których dwa nieobsadzone (otwory w klocu jednego z nich całkowicie zatkane). Występują niewielkie braki w materiale piszczałkowym. Stół gry wbudowany z prawej strony szafy organowej (dawniej z tyłu). Jeden miech magazynowy. Kalikowanie ręczne i napęd elektryczny. Organy nastrojone w temperacji średniotonowej ¼ komatu (a1=ok. 447 Hz przy temp. 22oC).
Zakres klawiatury: CFDGEABH–c3.
CHARAKTERYSTYKA GŁOSÓW:
Principal 4 – częściowo w prospekcie, wykonany z cynku, posrebrzany, pozostałe piszczałki cynowe)
Flet maior 8 – wykonany z drewna, kryty
Flet minor 4 – wykonany z drewna, kryty, najmniejsze piszczałki cynowe
Quinta 2 2/3 – faktycznie 1 1/3’, wykonana z cyny
Octawa 2 – wykonana z cyny)
Aeoline 8 – wykonana z blachy cynkowej
[głos nieobsadzony – otwory w klocu zatkane]
Portunał 8 ** – wykonany z drewna, pierwsza oktawa kryta
Manuał |
---|
1. Principal 4 |
2. Flet maior 8 |
3. Flet minor 4 |
4. Quinta 2 2/3* |
5. Octawa 2 |
6. Aeoline 8 |
7. [ślad po kluczu] |
8. Portunal 8** |
Powyższy artykuł został uznany przez Redakcję jako wzorcowy. Jest to szczególne wyróżnienie dla profesjonalnych opisów instrumentów: opartych o bogatą bibliografię oraz wizję lokalną, posiadających wyczerpujący i ciekawy opis, udokumentowanych zdjęciami w wysokiej rozdzielczości oraz powstałych z dbałością o szczegóły. Opis posiadający to wyróżnienie jest wzorem dla wszystkich innych i powinien być przez nie naśladowany. Potwierdza również wiedzę i umiejętności autora w zakresie analizy budowy instrumentu.
Oględziny własne 02.12.2022 dzięki uprzejmości Ojców Bernardynów
Ostatnia modyfikacja: 2023-02-05 20:32:13
Byłem tam dzisiaj. Stan nie jest dostateczny, a zły. Klawisze są zapadnięte, piszczałki się walą Instrument z całą pewnością nie nadaje się do gry. Jest w takim stanie, że nawet bałem się do niego zbliżać, żeby czegoś nie zepsuć. Do tego panuje tam wszechobecna wilgoć.