Kościół Matki Bożej Bolesnej Poznań (wielkopolskie)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

Kościół Matki Bożej Bolesnej na poznańskim Łazarzu został wybudowany w latach 1899–1901. W szczytowym okresie był kościołem parafialnym dla ponad 40 tys. wiernych. W czasie II wojny światowej był jednym z dwóch kościołów otwartych dla Polaków. Przetrwał on zawieruchę wojenną w nienaruszonym stanie.

W 1905 r. do kościoła zamówiono organy. Zostały one wykonane przez firmę E. F. Walcker z Ludwigsburga i oznaczone numerem opusowym 1235. Wg. L. Czacharowskiego miały one 32 głosy, lecz nie potwierdza tego katalog firmowy, wskazując jednocześnie, że liczba głosów nie uległa zmianie do dziś. 

W latach 1949–50, w wyniku krytycznej oceny walorów brzmieniowych instrumentu, postanowiono przebudować organy. Prace zakładały m.in. dobudowanie manuału III, co było raczej założeniem hipotetycznym, gdyż nie opracowano nawet jego dyspozycji. Podczas remontu wymieniono jedynie kilka średniostopowych głosów na wyższe (wykorzystując do tego prawdopodobnie piszczałki z przerabianych głosów) oraz niektóre elementy kontuaru. Zmian tych dokonał Ludwik Saganowski. Ponadto w 1956 r. remont przeprowadził Władysław Kaczmarek, zaś w 1974 r. Bronisław Cepka.

Kolejny większy remont miał miejsce w 2008 r. i był wykonany przez Jana Drozdowicza. Dodał on połączenia oktawowe oraz wymienił dmuchawę, wstawiając dwie nowe. 

Wiatrownice stożkowe, dwa miechy główne pływakowe, jeden nakanałowy. Stół gry wolnostojący skierowany przodem do ołtarza. Szyldy na włącznikach rejestrowych nieoryginalne, ich styl wskazuje na umieszczenie podczas ostatniego remontu. Dyspozycja według napisów na włącznikach rejestrowych. Plakieta budowniczego umieszczona nieoryginalnie na pulpicie nutowym. II manuał zamknięty w szafie ekspresyjnej.

Skala manuałów: C–g3; skala pedału: C–d1.


Budowniczy
Walcker
Opus
1235
Rok zakończenia budowy
1905
Stan instrumentu
Dobry
Liczba głosów
27
Liczba klawiatur
2+P
Traktura gry
pneumatyczna
Traktura rejestrów
pneumatyczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał IManuał IIPedał
1. Bordun 16'1. Geigen Principal 8'1. Pryncipalbass 16'
2. Principal 8'2. Salicional 8'2. Subbass 16'
3. Viola di Gambe 8'3. Liebl. Gedackt 8'3. Octavbass 8'
4. Dolce 8'4. Fugara 4'4. Cello 4' *
5. Gedackt 8'5. Travers Flöte 4'5. Posaune 16'
6. Octav 4'6. Waldflöte 2' *
7. Flöte 4'7. Nasart 2 2/3' **
8. Quinte 2 2/3' *8. Sviegiel 1' *
9. Octave 2'9. Sesquialtera ***
10. Flagolet 2' *10. Klarinete 8'
11. Mixtur 4f'
12. Trompet 8'
Pomoce
Połączenia: II-I, I-P, II-P, Super I*, Sub II-I
Piano, Mezzoforte, Forte, Tutti, wyłącznik głosów językowych
Przypisy
*) rejestry zmienione podczas przebudowy
**) j.w.; faktycznie 1 1/3'
***) j.w.; dwuchórowa
Stół gry

Stół gry

Plakieta budowniczego

Plakieta budowniczego






Źródło

Karta ewidencyjna zabytku (opr. P. Lewko)
Katalog firmy Walcker
L. Czacharowski, Organy poznańskie w świetle badań źródłowych (XIV w.-1945 r.). Jeżyce, Łazarz, Wilda, Głuszyna, "Kronika Miasta Poznania" 1999, nr 2, s. 328.
Zdjęcia: Hubert Trojanek

Autor
Adam Bigosiński


Ostatnia modyfikacja: 2022-05-26 21:02:48

Kościół Świętego Krzyża (Górczyn) (Poznań) - 49 głosów
Kościół Najświętszego Zbawiciela (Poznań) - 49 głosów
Bazylika Kolegiacka św. Stanisława Biskupa parafii NMP Nieustającej Pomocy i św. Marii Magdaleny (Fara) (Poznań) - 43 głosów