Kościół Bożego Ciała Poznań (wielkopolskie)

Kościół Bożego Ciała został ufundowany w 1406 r. przez Władysława Jagiełłę i przekazany pod opiekę karmelitom trzewiczkowym. W 1657 r. został spalony przez Brandenburczyków. Obdudowano go w 1664 r. z elementami barokowymi. W 1826 r. klasztor skasowano, zaś kościół w 1856 r. przejęli franciszkanie-reformaci, a budynki klasztorne oddano na rzecz pruskiej armii. W 1899 r. przy kościele utworzono parafię. Podczas II wojny światowej kościół został w niewielkim stopniu zniszczony. Nie przetrwało jednak wiele zabytków, które używane były najczęściej jako opał. Renowację przeprowadzono w latach 1946-47.

Według najstarszych przekazów kościół zatrudniał organistę już od 1452 roku. Według relacji z 1672 r. w kościele do momentu spalenia w 1657 r. miały byćć aż trzy instrumenty: chórowy w prezbiterium, pozytyw szkatulny oraz główne organy. 

Po spaleniu głównego instrumentu, nieznany organmistrz zbudował nowe organy, które miały prawdopodobnie dwa manuały i pedał. Więcej szczegółów na ich temat można wyczytać w ekspertyzie z lat 60. XIX wieku. Organy miały mieć tylko jeden manuał o 8 głosach (drugi prawdopodobnie był wysuwany spod pierwszego, lecz nie wiadomo czy pełnił funkcje transpozycji, czy obsługiwał osobną sekcję, już wtedy nieistniejącą) oraz 6-głosowy pedał. Instrument przysunięty był maksymalnie do balustrady chóru muzycznego, stół gry był wbudowany w tylną część szafy (grający obserwował ołtarz przez otwór w szafie). Organy miały ponadto krótką oktawę i cztery miechy. 

Instrument został przebudowany w latach 1862–63 przez Roberta Müllera z Wrocławia i Gottfrieda Riemera z Brzegu. Na początku zakładano, że zachowane zostaną niektóre elementy takie jak krótka oktawa, miechy czy niektóre głosy. Odstąpiono jednak od tego, a ponadto zdecydowano się na przeniesienie całej szafy organowej w głąb empory oraz podwyższenie prospektu. Przebudowa została ukończona w dniu śmierci Roberta Müllera, 10 czerwca 1863 roku. Niestety nie jest znana dyspozycja z tego czasu. Wiadomo jedynie, że organy miały 14 głosów i 17 rejestrów, co wskazywać może na zastosowanie połączeń. 

W 1928 r. podjęto decyzję o znaczącej rozbudowie instrumentu na podstawie wskazówek sporządzonych przez Feliksa Nowowiejskiego. Prace te powierzono firmie Dominika Biernackiego z Włocławka. Rozszerzyła ona dyspozycję do 30 głosów oraz zmieniła trakturę na pneumatyczną. Pozostawiono jednak szafę organów, rozbudowując ją prawdopodobnie w głąb chóru muzycznego. Poświęcenie instrumentu miało miejsce 30 czerwca 1929 roku. 

Podczas działań wojennych organy zostały uszkodzone w 30%. Odbuwę powierzono prawdopodobnie Bronisławowi Cepce. Wskazuje na to jednoznacznie kontuar obecnego instrumentu. Niestety mimo zachowania większej części prospektu nie zdecydowano się na jego odbudowę, co należy uznać za spory błąd, gdyż uchodził on za jeden z cenniejszych obiektów tego typu w Poznaniu. Na jego miejsce wstawiono prospekt modernistyczny. Manuał II umieszczono w szafie ekspresyjnej. 

Obecnie organy znajdują się w dobrym stanie technicznym, jednak niektóre dzwięki oraz głosy reagują z opóźnieniem. Dmuchawa elektryczna i miech zlokalizowane są w bocznej części empory muzycznej.

Skala manuałów: C-g³; skala pedału: C-f¹.