Kościół Matki Bożej Częstochowskiej (kapucynów – Olszanica) Kraków (małopolskie)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

Niewielki kościół w Olszanicy, stanowiącej obecnie dzielnicę Krakowa, został wzniesiony w latach 1925-1930. Od 1932 r. był obsługiwany przez Braci Mniejszych Kapucynów, którzy w 1938 r. założyli przy nim swój klasztor.

Pierwszym instrumentem w rzeczonej świątyni był 4-głosowy pozytyw zbudowany w 1849 r. przez Johanna Strossa z Preszowa dla klasztoru klarysek w Starym Sączu, gdzie funkcjonował na chórze zakonnym. Według umowy na budowę instrumentu, jego dyspozycja była następująca:

Flauto major 8 Fuß
Spiel Flöt 8 Fuß
Prinzipal 4 Fuss
Flauto amabilis 4 Fuß

W 1928 r. instrument został sprzedany do kościoła w Olszanicy, gdzie jego stan ulegał pogorszeniu; po kilku latach był już zniszczony i rozstrojony. W związku z powyższym w 1940 r. przywieziono do świątyni fisharmonię z klasztoru kapucyńskiego przy ul. Loretańskiej w Krakowie. Była ona instrumentem tymczasowym w czasie, gdy pozytyw pozostawał nieczynny. Uruchomiono go dopiero w 1957 r. Wiadomo, że stał na drewnianym chórze muzycznym i nie był wyposażony w dmuchawę elektryczną. W latach 1965-1967 powstał obecny murowany chór muzyczny, na którym nie zainstalowano już starego pozytywu.

Nowe organy zostały zamówione w 1974 roku. Ich budowę podjęła firma Ryszarda Plenikowskiego i Józefa Adamczyka z Kartuz. Ze względów finansowych odrzucono ofertę firmy Józefa Buły z pobliskiej dzielnicy Mydlniki. W 1975 r. jeden z zakonników zakupił w Niemczech Zachodnich silnik elektryczny oraz mieszki, które miały być trwalsze od tych produkowanych w Polsce. Montaż organów rozpoczął się w połowie 1977 roku. Niedługo później, 7 sierpnia tegoż roku, miało miejsce uroczyste pobłogosławienie nowego instrumentu przez ówczesnego prowincjała o. Gracjana Majkę. Koncert inauguracyjny wykonał Mieczysław Tuleja.

W 1995 r. organy naprawiła firma Andrzeja Buły z Mydlnik. Kolejna naprawa połączona z czyszczeniem miała miejsce w 2014 roku, natomiast w 2018 r. zainstalowano nową dmuchawę elektryczną. 

Szafa organowa mieści się w bocznej części chóru muzycznego. Instrument jest wyposażony w wiatrownice stożkowe. W prospekcie stoją piszczałki głosu Pryncypał 8' z sekcji I manuału. Pozostałe głosy stoją na wiatrownicach rozmieszczonych prostopadle względem prospektu. Powietrze do dwóch miechów pływakowych jest dostarczane przez dmuchawę elektryczną lub nożną dźwignię do kalikowania. 

Skala manuałów: C-a3; skala pedału: C-f1.


Budowniczy
Ryszard Plenikowski, Józef Adamczyk
Rok zakończenia budowy
1977
Stan instrumentu
Dostateczny
Liczba głosów
11
Liczba klawiatur
2+P
Traktura gry
pneumatyczna
Traktura rejestrów
pneumatyczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał IManuał IIPedał
1. Pryncypał 8'1. Kryty 8'1. Subbas 16'
2. Flet pusty 8'2. Salicet 8'2. Cello 8'
3. Oktawa 4'3. Flet 4'
4. Mikstura 3 rz.4. Kwinta 2 2/3'
5. Superoktawa 2'
Pomoce
Połączenia: II-I 8', II-I 16', II-I 4', I 4', II 4', I-P, II-P
Urządzenie dodatkowe: Tremolo II M
Stałe kombinacje: Piano, Forte
Dźwignia nożna: Crescendo
Stół gry

Stół gry

Prospekt – widok z boku

Prospekt – widok z boku

Pozytyw J. Strossa w Starym Sączu (fot. z ok. 1891 r.)

Pozytyw J. Strossa w Starym Sączu (fot. z ok. 1891 r.)






Źródło
Archiwum Klasztoru Klarysek w Starym Sączu;
Archiwum Krakowskiej Prowincji Kapucynów;
Archiwum Parafii pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Krakowie-Olszanicy;
"Katalog Polskich Prowincji Ojców Kapucynów", red. Cz. Biedulski, Rzym-Warszawa 1979;
J. Marecki, R. Prejs, "Zarys historii kapucynów w Polsce", Kraków 2004.
Autor
Piotr Matoga


Ostatnia modyfikacja: 2019-12-16 15:17:55

Kościół NMP Matki Kościoła (Prądnik Biały) (Kraków) - 29 głosów
Kościół Najświętszego Imienia Maryi (pijarów – Rakowice) (Kraków) - 13 głosów
Kościół Stygmatów św. Franciszka z Asyżu (OO. Franciszkanów-Reformatów – Bronowice Wielkie) (Kraków) - 27 głosów