Pierwsze organy dla tutejszego kościoła wykonał Tomasz Fall ze Szczyrzyca w 1911 lub 1912 roku. Miały one 11 głosów, jeden manuał i pedał, trakturę mechaniczną i wiatrownice klapowo-zasuwowe. Ich dyspozycja była następująca:
Manuał I | Manuał II | Pedał |
Principal 8' | Amabilis 8' | Subbas 16' |
Viola da Gamba 8' | Flauto Minor 4' | Cello 8' |
Octawa 4' | Salicional 8' | |
Rohrflöte 8' | Voix Celeste 8' | |
Mixtura |
Połączenia: II-I, I-P
Instrument ten służył w kościele do 1975 roku, po czym został przeniesiony przez Władysława Ziemiańskiego ze Szczyrzyca do kościoła NMP Królowej Polski w Borzęcinie Dolnym, gdzie do dziś funkcjonuje.
Budowę nowych organów początkowo planowano powierzyć firmie Kamińskich z Warszawy, jednak zawarto umowę z Tadeuszem Rajkowskim z Włocławka. Pierwsze rozmowy z tym organmistrzem zaczęły się w 1974 roku, zaś w listopadzie 1975 r. odbył się częściowy odbiór nieukończonego jeszcze instrumentu. Instrument poświęcono 4 marca 1976 roku, a całkowicie ukończono 30 października tegoż roku. Organy wyposażono w wiatrownice upustowe autorskiej konstrukcji Rajkowskiego, które z czasem stały się przyczyną częstych awarii. Podobne kłopoty sprawiała niezbyt profesjonalnej konstrukcji dmuchawa elektryczna. Osobliwością instrumentu była za to Trąbka hiszpańska; był to prawdopodobnie pierwszy instrument polskiego budowniczego wyposażony w ten głos. Organy miały 25 głosów, dwa manuały i pedał oraz trakturę pneumatyczną. Wybór głosów przedstawiono poniżej.
Manuał I | Manuał II | Pedał |
Pommer 8' | Kwintadena 8' | Subbas 16' |
Pryncypał 8' | Rurflet 8' | Violonbas 16' |
Gemshorn 8' | Aeolina 8' | Oktawbas 8' |
Suavial 8' | Vox coelestis 8' | Fletbas 8' |
Oktawa 4' | Prync. skrzypc. 4' | Piffaro 2x |
Kryty 4' | Flet łączony 4' | |
Pryncypał 2' | Nasard 2 2/3' | |
Korona 4x | Flet leśny 2' | |
Trompet 8' * | Tercja 1 3/5' | |
Szarf 3x | ||
Musette 8' |
*) głos umieszczony horyzontalnie w prospekcie jako tzw. Trąbka hiszpańska
Połączenia: Manuał II-I, Manuał I-P, Manuał II-P
Urządzenia dodatkowe: automat pedałowy, dwie wolne kombinacje, crescendo, żaluzja manuału II, tremolo manuału II, wyłączniki indywidualne głosow językowych
Rejestry zbiorowe: Piano, Forte, Tutti.
Jak już wspomniano, z upływem czasu instrument Rajkowskiego zaczął ulegać licznym awariom, którym nie można było zapobiec, gdyż wynikały z konstrukcji organów. Wobec tego, a także z okazji zbliżającego się stulecia kościoła, powstała myśl o zastąpieniu ich nowym instrumentem. O przygotowanie koncepcji dzieła poproszony został prof. Ireneusz Wyrwa. Oferty na budowę nadesłały 4 firmy z Niemiec, Austrii i Szwajcarii. Spośród nich wybrano ofertę firmy Werkstätte für Orgelbau Mühleisen z Leonbergu k. Stuttgartu, istniejącej od 1986 r. i kierowanej przez Konrada Mühleisena, byłego pracownika firmy Weigle. Zgodnie z przyjętymi założeniami, instrument ma nawiązywać do wczesnoromantycznych organów niemieckich, a w szczególności budowanych przez Eberharda Friedricha Walckera. Organy wyposażono w takie głosy stosowane przez tego organmistrza, jak umieszczona w osobnej sekcji Physharmonica (głos zbudowany z języczków analogicznych jak w fisharmonii, którego ciśnienie, i, co za tym idzie, głośność jest regulowana dźwignią nożną poruszającą zasuwą w kanale wiatrowym – tzw. Windschweller) czy Harmonika (głos wąskomenzurowany drewniany otwarty o lekko ukośnych tylnych ściankach). Prace przy budowie instrumentu rozpoczęły się w 2014 r. od rozebrania starych organów. Przez 2015 r. trwały prace montażowe i intonacyjne, a uroczysta inauguracja odbyła się 30 stycznia 2016 roku. Organy poświęcił bp Stanisław Salaterski, zaś koncert wykonał prof. Ireneusz Wyrwa.
Organy mają podwójną trakturę rejestrów (mechaniczną i elektryczną) oraz wiatrownice klapowo-zasuwowe. Stół gry wolnostojący; grający siedzi tyłem do prezbiterium.
Skala manuałów: C-c4; skala pedału: C-g1.
Manuał I | Manuał II | Manuał III | Pedał |
---|---|---|---|
1. Bourdon 16' | 1. Principal 8' | 1. Physharmonica 8' | 1. SubBass 16' |
2. Principal 8' | 2. Lieblich Gedekt 8' | 2. ViolonBass 16' | |
3. Floete 8' | 3. Salicional 8' | 3. OctavBass 8' | |
4. Gedekt 8' | 4. Harmonika 8' | 4. Violoncell Bass 8' | |
5. Viola da Gamba 8' | 5. Fugara 4' | 5. FloetenBass 4' | |
6. Octav 4' | 6. Flûte d‘amour 4' | 6. Posaunen Bass 16' | |
7. Rohrfloete 4' | 7. Nasard 2 2/3' | 7. Trompeten Bass 8' | |
8. Traversfloete 4' | 8. Flautino 2' | ||
9. Quint 2 2/3' | 9. Terz 1 3/5' | ||
10. Octav 2' | 10. Clarinette 8' | ||
11. Mixtur 5 fach 2' | |||
12. Trompete 8' |
Powyższy artykuł został uznany przez Redakcję jako wzorcowy. Jest to szczególne wyróżnienie dla profesjonalnych opisów instrumentów: opartych o bogatą bibliografię oraz wizję lokalną, posiadających wyczerpujący i ciekawy opis, udokumentowanych zdjęciami w wysokiej rozdzielczości oraz powstałych z dbałością o szczegóły. Opis posiadający to wyróżnienie jest wzorem dla wszystkich innych i powinien być przez nie naśladowany. Potwierdza również wiedzę i umiejętności autora w zakresie analizy budowy instrumentu.
Ostatnia modyfikacja: 2019-09-29 15:19:14