Bazylika NMP Wniebowziętej i św. Wacława (Sanktuarium Krzyża Świętego – Opactwo Cystersów) w Mogile Kraków (małopolskie)
Prospekt
Opis Instrumentu
Choć początki opactwa cysterskiego w Mogile sięgają roku 1222, to jednak miejscowy kościół został wyposażony w organy dopiero między 1522 a 1546 r., za rządów opata Erazma Ciołka.
Ok. 1730 r. powstały nowe organy. Ich prospekt składał się z dwuczęściowej sekcji głównej oraz pozytywu wbudowanego centralnie w parapet chóru muzycznego. W XIX w., wobec pogarszającego się stanu instrumentu, rozważano zakup nowych organów. Świadczy o tym niezrealizowana oferta firmy Gebrüder Rieger z Jägerndorfu z 1897 r.
Ostatecznie dopiero w drugiej połowie lat 20. XX w. świątynia została wyposażona w nowy instrument, zbudowany przez Stanisława Tobolę z Krakowa, a ukończony w 1928 r. Budowa organów, którą nadzorował cysters o. Grzegorz Recelj, kosztowała 39 tys. zł. Organmistrz wykorzystał zasadniczą część XVIII-wiecznego prospektu, jednak zlikwidował pozytyw w balustradzie chóru, instalując Kronwerk i niemy pozytyw w przestrzeni między szafami organowymi. Instrument miał dwa manuały i pedał, trakturę pneumatyczną i wiatrownice stożkowe. Pierwotnie dysponował 32 lub 33 głosami. Głosy językowe miały być sprowadzone z firmy w Hanowerze.
W drugiej połowie XX w., podczas kilku przebudów, dotychczasową trakturę pneumatyczną wymieniono na system elektropneumatyczny, zmodyfikowano i rozszerzono dyspozycję, a także zlikwidowano szafę ekspresyjną II manuału i dzwonki.
Dyspozycja organów do 2006 r.:
| Manuał I | Manuał II | Pedał |
| Bourdon 16' | Pryncypał 8' | Pryncypałbas 16' |
| Pryncypał 8' | Rurflet 8' | Subbas 16' |
| Major 8' | Amabilis 8' | Oktawbas 8' |
| Portunal 8' | Klarnet lab. 8' | Fletbas 8' |
| Salicet 8' | Eolina 8' | Kwintbas 5 1/3' |
| Cello 8' | Vox Coelestis 8' | Chorał 4' *** |
| Kwintadena 8' | Oktawa 4' ** | Puzon 16' |
| Oktawa 4' | Flet kryty 4' | |
| Minor 4' | Trawers 4' | |
| Viola 4' | Superoktawa 2' | |
| Piccolo 2' | Flecik 2' | |
| Kwinta 2 2/3' * | Kwinta 1 1/3' | |
| Mixtura [?] | Kornet 3x | |
| Trąbka 8' | Cymbel 3x | |
| Obój 8' |
*) pierwotnie Cor Anglais 8'
**) pierwotnie Dolce 4'
***) pierwotnie Cello 8'
W latach 2006-2007 instrument został wyremontowany i przebudowany przez Lecha Skoczylasa z Krakowa. Głosy manuału II rozdzielono wówczas na dwie samodzielne sekcje. Stało się to możliwe dzięki zamontowaniu trzymanuałowego, używanego stołu gry (firmy E. Weyland z Opladen) sprowadzonego z Niemiec. Równocześnie nieznacznym przekształceniom poddano obsadę głosów w manuale I i pedale. Nadto wzmocniono konstrukcję szaf organowych, zbudowano nowe podesty i drabiny, zrekonstruowano szafę ekspresyjną manuału II oraz dzwonki, zmodernizowano system powietrzny, a także zainstalowano nową, energooszczędną dmuchawę elektryczną produkcji niemieckiej.
Instrument 36-głosowy, o trakturze elektropneumatycznej i wiatrownicach stożkowych, z wolnostojącym (ruchomym) stołem gry o trzech manuałach (C–g3) i pedale (C–f1).
Prospekt organowy o elementach barokowych i neobarokowych, trójsekcyjny (złożony z dwudzielnej sekcji głównej, Kronwerku i niemego pozytywu).
Informacje o budowie
Właściwości
| Manuał I | Manuał II | Manuał III | Pedał |
|---|---|---|---|
| 1. Burdon 16' | 1. Pryncypał 8' | 1. Rurflet 8' | 1. Pryncypał 16' |
| 2. Pryncypał 8' | 2. Amabilis 8' | 2. Kwintadena 8' | 2. Subbas 16' |
| 3. Flet Major 8' | 3. Klarnet lab. 8' | 3. Pryncypał 4' | 3. Oktawbas 8' |
| 4. Portunal 8' | 4. Aeolinia [sic!] 8' | 4. Flet kryty 4' | 4. Fletbas 8' |
| 5. Cello 8' | 5. Vox coelestis 8' | 5. Oktawa 2' | 5. Kwinta 5 1/3' |
| 6. Salicet 8' | 6. Trawers flet 4' | 6. Kwinta 1 1/3' | 6. Chorałbas 4' |
| 7. Oktawa 4' | 7. Fugara 4' | 7. Vox Humana 8' | 7. Puzon 16' |
| 8. Flet Minor 4' | 8. Obój 8' | ||
| 9. Kwinta 2 2/3' | |||
| 10. Piccolo 2' | |||
| 11. Tercja 1 3/5' | |||
| 12. Mixtura 5-6x | |||
| 13. Kornet 4x | |||
| 14. Trompet 8' |
Dwie wolne kombinacje
Tutti
Wyłączniki indywidualne głosów językowych
Crescendo (wałek)
Żaluzja manuału II
Zdjęcia
Poprzedni stół gry
Stół gry
