Barokowy kościół klasztorny został wzniesiony w latach 1694-1702. W 1788 r. zainstalowano w nim używane organy przeniesione z kościoła św. Agnieszki na Stradomiu w związku z likwidacją tamtejszego klasztoru bernardynek. Instrument był zapewne identyczny z pozytywem sprawionym między 1670 r. a 1685 r. przez ówczesną przełożoną, s. Wiktorię Trzebieńską. W 1798 r. zakupiono nową ławkę dla organisty. Później, przeważnie co kilka lat, instrument był doraźnie naprawiany (po raz pierwszy w 1799 r., po raz ostatni w 1841 r.).
W latach 1855-1856 Antoni Sapalski z Krakowa zbudował nowe, 8-głosowe organy o 1 manuale i pedale.
Musiał to być instrument miernej jakości, skoro po niespełna półwieczu, w latach 1904-1905, powstały nowe organy, wybudowane przez Tomasza Falla ze Szczyrzyca. Według kosztorysu z 27 VIII 1904 r. ich dyspozycja miała przedstawiać się następująco:
Manuał | Pedał* |
Pryncypał 8’ | Sub Bas 16’ |
Flet Major 8’ | Celo 8’ |
Viola Gamba 8’ | |
Salicyonał 8’ | |
Oktawa 4’ | |
Flet Amabilis 4’ | |
Quinta 3’ | |
Mixtura 2’ III |
Expresion
*) dźwięki drugiej oktawy transmitowane z pierwszej
W trakcie budowy organmistrz zmodyfikował dyspozycję i zrezygnował z transmisji w pedale na rzecz klawiatury nożnej o wąskim, 1-oktawowym zakresie. Organy, oddane do użytku 2 VI 1905 r., zostały pobłogosławione 11 VI tegoż roku.
Instrument był kilkakrotnie remontowany. W 1923 r. Stanisław Żebrowski z Krakowa przeprowadził czyszczenie i strojenie, a także wstawił nowe piszczałki prospektowe (zapewne w miejsce tych zarekwirowanych na cele wojenne) oraz zainstalował dmuchawę elektryczną. Po 10 latach, w 1933 r., organy zostały ponownie wyczyszczone i nastrojone, tym razem przez firmę Braci Rieger, która wykonała również konieczne naprawy. W tym samym roku naprawiono dmuchawę elektryczną. Z kolei w 1945 r. krakowski oddział firmy Wacława Biernackiego wymienił 2 sprężyny w klawiaturze pedałowej. Według opisów z lat: 1970 i 1982, miały wówczas następującą dyspozycję (później jeszcze modyfikowaną):
Manuał (C-f3) | Pedał (C-c) |
Principal 8’ | Subbas 16’ |
Rohrflöte 8’ | Flauto 8’ |
Viola Gamba 8’ | |
Voix Celest. 8’ | |
Oktawa 4’ | |
Fugara 4’ | |
Quinta 3’ | |
Mixtura |
Expression pour
W 1994 r. Tomasz Nowak z Krakowa przeprowadził przegląd instrumentu. Wymienił on głos fletowy 8’ (wstawiony w nieznanym czasie) na kwintę 2 2/3’ (zgodnie z oryginalnym napisem przy kluczu rejestrowym). Nadto wyregulował klawiaturę, wyczyścił organy oraz zintonował je i nastroił.
W 2006 r. firma Jacka Siedlara z Modlnicy k. Krakowa zbudowała nowy instrument z wykorzystaniem dotychczasowej szafy organowej oraz części piszczałek. Powstał wówczas szereg nowych elementów: traktura, wiatrownice, miech, stół gry oraz piszczałki kilku głosów.
Instrument 12-głosowy, o trakturze mechanicznej i wiatrownicach klapowo-zasuwowych, z wbudowanym stołem gry o 2 manuałach (C-g3) i pedale (C-f1).
Prospekt organowy eklektyczny z przewagą elementów neoklasycystycznych, jednosekcyjny, pięciopolowy.
Manuał I | Manuał II | Pedał |
---|---|---|
1. Pryncypał 8' * | 1. Flet amabilis 8' *** | 1. Subbas 16' ** |
2. Flet kryty 8' ** | 2. Flet rurkowy 4' *** | 2. Oktawbas 8' ** |
3. Oktawa 4' *** | 3. Pryncypał 2' * | |
4. Flet kryty 4' * | 4. Kwinta 1 1/3' * | |
5. Oktawa 2' * | ||
6. Mikstura 3-4x ** |
Powyższy artykuł został uznany przez Redakcję jako wzorcowy. Jest to szczególne wyróżnienie dla profesjonalnych opisów instrumentów: opartych o bogatą bibliografię oraz wizję lokalną, posiadających wyczerpujący i ciekawy opis, udokumentowanych zdjęciami w wysokiej rozdzielczości oraz powstałych z dbałością o szczegóły. Opis posiadający to wyróżnienie jest wzorem dla wszystkich innych i powinien być przez nie naśladowany. Potwierdza również wiedzę i umiejętności autora w zakresie analizy budowy instrumentu.
Ostatnia modyfikacja: 2017-02-07 19:13:13