Sanktuarium Matki Bożej Mirowskiej (OO. Franciszkanów-Reformatów) Pińczów (świętokrzyskie)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

Kościół klasztorny, pierwotnie mający pełnić funkcję kolegiaty, wzniesiony został w latach 1577-1619, jednak franciszkanie-reformaci osiedlili się przy nim w 1683 roku. Pierwsza wzmianka o instrumencie pochodzi z 1829 r. i dotyczy przekazania rok wcześniej pozytywu z tej właśnie świątyni do parafii w Górach Pińczowskich. Przypuszczalnie zakonnicy dysponowali wtedy jeszcze innym, sprawnym instrumentem, a mając w planie zakup organów z prawdziwego zdarzenia, pozbyli się niepotrzebnego obiektu.

Niedługo później w kościele klasztornym zainstalowano nowy instrument, zbudowany przez Franciszka Szefflera. W komorze klapowej wiatrownicy manuału zachowała się wklejka z napisem informującym, że „Organ ten wystawił Franciszek Szeffler orgarmistrz dnia 14 Sierpnia 1831 roku”. Co ciekawe, na kartach kroniki klasztornej odnaleźć można informację, jakoby rzeczone organy, wyposażone w 10 głosów manuałowych i 4 pedałowe, zbudowane zostały w 1838 r. przez Stanisława Szefflera. Praca organmistrza miała kosztować 1300 zł polskich (900 zł – sekcja manuału, 400 zł – sekcja pedału), a wszelkie potrzebne materiały nabyto sumptem klasztoru. Oczywiście, w tym przypadku kronikarz popełnił błąd, mylnie przytaczając imię F. Szefflera, jednak w kwestii liczby głosów, jak również w odniesieniu do spraw finansowych relacja zasługuje na wiarę. Chcąc pogodzić obie datacje instrumentu, należy uznać, iż sama wiatrownica, zawierająca inskrypcję z 1831 roku, została zbudowana w tym właśnie roku, być może z przeznaczeniem do innych organów, a następnie wtórnie wykorzystana przez organmistrza podczas budowy instrumentu reformackiego w 1838 roku.

Gwoli ścisłości trzeba dodać, iż w 1880 r. malarz Stanisław Barański przemalował prospekt organowy. Po ponownym objęciu placówki pińczowskiej w 1928 r. zakonnicy zastali w niej zniszczone organy, praktycznie nienadające się do użytku, z wieloma uszkodzonymi piszczałkami, dziurawym miechem i połamanymi klawiszami, zarówno w manuale, jak również w pedale. Wobec powyższego br. Ambroży Duda sprowadził znajomego organmistrza, który za kwotę 900 zł doprowadził instrument do porządku w przeciągu kilku tygodni, naprawiając miech, wstawiając nowe klawiatury, a także przeprowadzając strojenie. Owym organmistrzem był Konstanty Mieszczankowski ze Stopnicy.

Po 1995 r. miała miejsce restauracja organów wykonana pod nadzorem Mariana Dorawy z Torunia. Obecnie instrument znów wymaga generalnego remontu.


Budowniczy
Franciszek Szeffler
Rok zakończenia budowy
1838
Liczba głosów
15
Liczba klawiatur
I+P
Traktura gry
mechaniczna
Traktura rejestrów
mechaniczna
Dyspozycja instrumentu
ManuałPedał
1. Portunał Flet 8'1. Violinbas 16'
2. Aeolina 8'2. Subbas 16'
3. Mixtura 3ch3. Oktawbas 8'
4. Sedecima 1'4. Quinta 5 2/3'
5. Oktawa 2'5. Flet 4'
6. Flet Minor 4'
7. Quinta 2 2/3'
8. Dulciana 4'
9. Flet Major 8'
10. Pryncypał 4'
Pomoce
Tympan
Dźwignia do kalikowania nożnego
Stół gry

Stół gry

Miech

Miech

Wnętrze instrumentu

Wnętrze instrumentu






Źródło
Archiwum Prowincji OO. Franciszkanów-Reformatów w Krakowie: kronika klasztoru pińczowskiego. Opracowanie: Wiktor Łyjak, Organy w kościele Franciszkanów-Reformatów w Pińczowie, „Pietas et studium”, t. I, red. o. Adam J. Błachut OFM [i in.], Kraków 2008.
Fotografie: Paweł Pajor [20.11.2013]
Podziękowania dla Kamila Latochy, miejscowego organisty, za możliwość wykonania oględzin i zdjęć.
Autor
Piotr Matoga


Ostatnia modyfikacja: 2017-02-07 19:11:11

Kościół Bożego Miłosierdzia (Pińczów) - 31 głosów
Kościół św. Jana Ewangelisty (Pińczów) - 13 głosów