Papieska Bazylika św. Piotra (Basilica Papale di San Pietro) Watykan (Holy See (Vatican City))

Prospekt w lewej części transeptu

Prospekt w lewej części transeptu

Opis Instrumentu

Przez wiele lat w Bazylice św. Piotra brakowało odpowiedniego instrumentu. W 1875 r. Aristide Cavaillé-Coll przedstawił papieżowi Piusowi IX propozycję budowy instrumentu o następującej dyspozycji:

Manuał I
Grand-Orgue
Manuał II
Bombarde
Manuał III
Positif
Manuał IV
Récit expressif
Manuał V
Solo expressif
Pedał

Montre 16' Principale basse 16' Violon Basse 16' Bourdon 16' Soubasse 16' Principale basse 32'
Bourdon 16' Quintatön 16' Bourdon 16' Corni dolci 16' Flûte Conique 16' Montre 32'
Montre 8' Flûte harmonique 8' Flûte traversière 8' Flûte harmonique 8' Flûte traversière harmonique 8'    Gross bourdon 32'
Flûte harmonique 8' Flûte conique 8' Diapason 8' Flûte à pavillon 8' Diapason 8' Basse acoustique 32'
Diapason 8' Kéraulophone 8' Salicional 8' Viole de gambe 8' Quintatön 8' Grosse flûte 16'
Viole de gambe 8' Bourdon 8' Cor de nuit 8' Voix céleste 8' Flûte octaviante 4' Contre-basse 16'
Bourdon 8' Grosse flûte 4' Voix angélique 8' Dulciana 4' Nazard 2 2/3' Violonbasse 16'
Dulciana 8' Octave 4' Flûte douce 4' Flûte octaviante 4' Doublette 2' Soubasse 16'
Grosse quinte 5 1/3' Grosse tierce 3 1/5' Dulciana 4' Octave 4' Tierce 1 3/5' Grosse quinte 10 2/3'
Prestant 4' Nazard 2 2/3' Quinte 2 2/3' Flageolett 2' Larigot 1 1/3' Grosse flûte 8'
Flûte 4' Septième 2 2/7' Doublette 2' Musette 8' Septième 1 1/7' Diapason 8'
Octave 4' Octavin 2' Plein jeu V 8' Voix humaine 8' Piccolo 1' Violoncelle 8'
Quinte 2 2/3' Grosse cornet V 16' Cor d'harmonie 16' Basson 16' Cor anglaise 16' Bourdon 8'
Doublette 2' Bombarde 16' Trompette harmonique 8' Trompette harmonique 8' Clarinette 8' Grand tierce 6 2/5'
Grande fourniture IV Trompette 8' Cromorne 8' Clairon harmonique 8' Trompette harmonique 8' Grosse quinte 5 1/3'
Grosse cymbale III Clairon 4' Basson et Hautbois 8' Cornet de V 8' Violon harmonique 4' Septième 4 4/7'
Fourniture III         Octave 4'
Cymbale IV     Trémolo Trémolo Contre-bombarde 32'
Basson 16'         Bombarde 16'
Trompette harmonique 8'         Quinte bombarde 10 2/3'
Basson 8'         Trompette 8'
Clairon 4'         Clairon 4'
           
Grand-Chœur          
Basse acoustique 16'          
Grosse flûte harmonique 16'          
Violoncelle 8'          
Flûte harmonique 8'          
Diapason 8'          
Unda maris 8'          
Prestant 4'          
Flûte octaviante 4'          
Octavin 2'          
Grand cornet V 8'          
Sesquialtera II 8'          
Tuba magna 16'          
Tuba mirabilis 8'          
Quinte trompete 5 1/3'          
Clairon 4'          
Clairon doublette 2'          

 

Papież nie wypowiedział się jednak w tej sprawie, za co był krytykowany m.in. przez F. Liszta. Finalnie w związku z panującą ówcześnie sytuacją w Rzymie projekt nie doczekał się realizacji. Kolejną propozycję Cavaillé-Coll złożył następnemu papieżowi Leonowi XIII w r. 1887. Wtedy też wykonał specjalną makietę obrazującą prospekt organów w skali 1:10.

W 1910 r. kontynuator działalności Cavaillé-Colla, Charles Mutin, złożył Piusowi X propozycję budowy innego instrumentu o następującej dyspozycji:

Projekt dyspozycji organów Mutina

Manuał I
Grand-Orgue
Manuał II
Bombarde
Manuał III
Positif
Manuał IV
Récit expressif
Manuał V
Solo expressif
Pedał
Montre 16' Principale basse 16' Violon Basse 16' Gambe 16' Soubasse 16' Basse acoustique 32'
Gambe 16' Quintatön 16' Bourdon 16' Bourdon 16' Flûte conique 8' Principale basse 32'
Bourdon 16' Jubal 8' Diapason 8' Diapason 8' Diapason 8' Montre 32'
Quinte 10 2/3' Flûte harmonique 8' Flûte traversière 8' Flûte harmonique 8' Flûte traversière 8' Grosse flûte 16'
Montre 8' Flûte conique 8' Cor de nuit 8' Flûte à pavillon 8' Quintatön 8' Contre-basse 16'
Diapason 8' Kéraulophone 8' Salicional 8' Bourdon 8' Viola da gamba 8' Violon-basse 16'
Flûte harmonique 8' Bourdon 8' Viola 8' Viole de gambe I 8' Violon 4' Soubasse 16'
Viole de gambe 8' Grosse quinte 5 1/3' Voix angélique 8' Viole de gambe II 8' Flûte octaviante 4' Grosse quinte 10 2/3'
Bourdon 8' Grosse flûte 4' Principal 4' Voix célestes I 8' Nazard 2 2/3' Grosse flûte 8'
Dulciana 8' Principal 4' Flûte Douce 4' Voix célestes II 8' Septième 1 1/7' Diapason 8'
Grosse quinte 5 1/3' Violon 4' Nazard 2 2/3' Quinte 5 1/3' Piccolo 1' Violoncelle 8'
Prestant 4' Tierce 3 1/5' Flageolet 2' Prestant 4' Cor anglaise 16' Bourdon 8'
Octave 4' Nazard 2 2/3' Carillon III Flûte octaviante 4' Cor harmonique 8' Grand tierce 6 2/5'
Flûte octaviante 4' Septième 2 2/7' Cornet V Viole d'amour 4' Trompette harmonique 8' Grosse quinte 5 1/3'
Quinte 2 2/3' Octavin 2' Cor d'harmonie 16' Eoline 4' Clairon harmonique 4' Septième 4 4/7'
Doublette 2' Piccolo harmonique 1' Trompette harmonique 8'    Grosse tierce 3 1/5' Tuba magna en chamade 16' Octave 4'
Tierce 1 3/5' Grosse cornet V 16' Cromorne 8' Nazard 2 2/3' Tuba mirabilis en chamade 8' Viole 4'
Grande fourniture IV Plein jeu V Basson-hautbois 8' Septième 2 2/7' Quinte trompette en chamade 5 1/3'    Flûte 4'
Grosse cymbale V Tuba magna 16' Violon harmonique 4' Octavin 2' Clairon harmonique en chamade 4' Tierce 3 1/5'
Fourniture III Tuba mirabilis 8'   Tierce 1 3/5'   Quinte 2 2/3'
Cymbale IV Trompette quinte 5 1/3'   Larigot 1 1/3'   Contre bombarde 32'
Bombarde 16' Clairon 4'   Septième 1 1/7'   Bombarde 16'
Basson 16' Clairon doublette 2'   Piccolo 1'   Quinte Bombarde 10 2/3'
Trompette harmonique 8'     Cornet V 8'   Trompette 8'
Basson 8'     Plein jeu VII   Quinte trompette 5 1/3'
Clairon 4'     Clarinette 16'   Clairon 4'
Soprano 4'     Clarinette 8'    
      Voix humaine 8'    
      Musette 8'    
      Bombarde 16'    
      Trompette harmonique 8'    
      Quinte trompette 5 1/3'    
      Clairon harmonique 4'    
      Clairon Doublette 2'    


Powstał również komitet pod przewodnictwem Charlesa M. Widora, którego celem było pozyskanie funduszy na budowę instrumentu. Projekt jednak nie został zrealizowany, a zebraną sumę 40 tys. franków przeznaczono na inne potrzeby Bazyliki.

W 1895 r. firma E.F. Walcker wykonała organy o trakturze pneumatycznej (opus 732), które zlokalizowane były w lewej części transeptu. Ich dyspozycja była następująca:

Manuał I (C-g3)
Grand'Organo
Manuał II (C-g3)
Espressivo
Pedał (C-f1)
Principal 8' Violon principal 8' Sous basse 16'
Bourdon 16' Lieblich gedackt 8' Violon basse 16'
Flûte 8' Aeoline 8' Violon 8'
Viola di gamba 8' Voix céleste 8'  
Dolce 8' Clarinette 8'  
Trompete 8' Flauto dolce 4'  
Octave 4' Stentor flûte 8' *  
Rohrflöte 4' Stentor gamba 8' *  
Fourniture IV-V    

*) głosy w dodatkowej szafie ekspresyjnej

Z kolei w 1902 r. Carlo Vegezzi-Bossi otrzymał zlecenie budowy nowego instrumentu, który zlokalizowany został w prawej części transeptu. Miał on poniższą dyspozycję:

Manuał I (C-a3)
Grand'Organo
Manuał II (C-a3)
Espressivo
Pedał (C-d1)

Ripieno 6 file Oboe 8' Subbasso 16'
Decimaseconda 2 2/3' Viola gamba 8' Contrabbasso 16'
Decimaquinta 2' Viola celeste 8' Bordone 8'
Ottava 4' Concerto viole 8' Violoncello 8'
Unda maris 8' Bordone 8'  
Flauto traversiere 8' Flauto armonico 4'  
Salizionale 8'    
Principale 8' Tremolo  
Principale 16'    
Tromba 8'    


Oba instrumenty były ruchowe. W 1953 r. na zlecenie Piusa XII firma Tamburini rozbudowała je, nadając pracy własny numer opus 324.

Największa przebudowa miała miejsce w 1962 r., w wyniku której powstał praktycznie nowy instrument (opus 463). Liczbę głosów zwiększono do 76, w 1963 r. wykonano również jeden stół gry posiadający o 4 manuałach z pedałem. Poszczególne manuały odpowiadają manuałom z dwóch poprzednich instrumentów:

  • 1. Manuał I (Positivo aperto) – Grand'Organo (Vegezzi-Bossi)
  • 2. Manuał II (Grand’Organo) – Grand’Organo (Walcker)
  • 3. Manuał III (Espressivo) – Espressivo (Walcker)
  • 4. Man IV (Eco espressivo) – Espressivo (Vegezzi-Bossi).

Instrument umieszczony jest w dwóch szafach po obu stronach transeptu. Kontuar stoi przy lewej szafie. Przy prawej szafie znajduje się pomocniczy manuał sterujący wyłącznie sekcjami: manuału I, IV oraz częścią sekcji pedałowej. Wykonano go w 1953 r. Organy w 1999 r. przeszły remont, który wykonała firma Mascioni. Wtedy też wykonano ruchomy, trzymanuałowy stół gry (Manuał III steruje sekcjami manuału III i IV).

Prospekt neoklasycystyczny, o złoconych elementach dekoracyjnych. Piszczałki prospektowe umieszczone są między dwiema kolumnami korynckimi. Zwieńczeniem dawnych organów Walckera jest kartusz z herbem Jana XXIII, a organów Vegezziego-Bossiego – kartusz z herbem Piusa XII.

Skala manuałów: C-c4; skala pedału: C-a1.


Budowniczy
Giovanni Tamburini
Rok zakończenia budowy
1962
Stan instrumentu
Dobry
Liczba głosów
76
Liczba klawiatur
4+P
Traktura gry
elektryczna
Traktura rejestrów
elektryczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał IManuał IIManuał IIIManuał IVPedał
Positivo aperto  Grand'Organo Espressivo  Eco espressivo  
1. Principale 16'1. Sub diapason 16'1. Tibia profunda 16'1. Diapason 8'Pedale I Sezione
2. Principale forte 8'2. Principale stentor 8'2. Principale di legno 8'2. Bordone 8'1. Acustico 32’
3. Principale dolce 8'3. Diapason 8'3. Tibia 8'3. Viola 8'2. Diapason 16’
4. Flauto 8’4. Principale 8'4. Bordone 8'4. Voce celeste 8'3. Violone Contrabasso 16’
5. Ottava 4'5. Flauto aperto 8'5. Viola forte 8'5. Ottava diapason 4'4. Tibia Profunda 16’
6. Duodecima 2 2/3'6. Corno di camoscio 8'6. Flauto in selva 4'6. Flauto orchestrale 4'5. Subbasso 16’
7. Decimaquinta 2'7. Ottava diapason 4'7. Fugara 4'7. Ottavino 2'6. Gran Quinta 10 2/3’
8. Decimasettima 1 3/5'8. Prestante 4'8. Nazardo 2 2/3'8. Tromba armonica 8'7. Ottava 8’
9. Ripieno 5 file 1 1/3'9. Duodecima 2 2/3'9. Flauto silvestre 2'9. Trombina 4'8. Violone 8’
10. Ripieno 6 file 2'10. Decimaquinta 2'10. Ripieno 5 file 2'9. Flauto Basso 8’
11. Tromba 8'11. Gran ripieno 7 file 2'11. Tuba 8'10. Ottava 4’
12. Ripieno acuto 5 file 1'12. Tromba armonica 8'11. Tromba Bassa 16’
13. Cimbalo 3 file 1/2'13. Tuba clarion 4'12. Trombone 16’
14. Tromba bassa 16'14. Voce celeste 8'13. Tromba Forte 16’
15. Tromba forte 8'14. Trombone 8’
16. Tromba squillo 8'15. Clarone 4’
17. Tromba squillo 4'Pedale II Sezione
18. Tromba orizzontale 8'16. Basso Acustico 32’
17. Contrabasso 16’
18. Principale 16’
19. Subbasso 16’
20. Basso 8’
21. Bordone 8’
22. Ottava 4’
23. Bombarda 16’
24. Tromba 8’
Pomoce
Żaluzje manuałów III i IV
Tremulanty manuałów III i IV
Crescendo
Wyłącznik głosów językowych i 16’
Setzer
Połączenia: Unione I-P, Unione II-P, Unione III-P, Unione IV-P, Sopra I-P, Sopra II-P, Sopra III-P, Sopra IV-P, Grave III-I, Unione III-I, Acuta III-I, Grave I, Acuta I, Grave IV-I, Unione IV-I, Acuta IV-I, Grave I-II, Unione I-II, Acuta I-II, Grave II, Acuta II, Grave III-II, Unione III-II, Acuta III-II, Grave IV-II, Unione IV-II, Acuta IV-II, Grave IV-III, Unione IV-III, Acuta IV-III, Grave III, Acuta III
Prospekt w prawej części transeptu

Prospekt w prawej części transeptu






Źródło
Oględziny własne
https://www.questia.com/magazine/1P3-2787150201/cavaill-coll-s-monumental-organ-project-for-saint
Autor
Arkadiusz Stefaniak-Guzik


Ostatnia modyfikacja: 2020-10-23 08:51:04

Papieska Bazylika św. Piotra (Basilica Papale di San Pietro) – organy po stronie Ewangelii w kaplicy chórowej (Watykan) - 25 głosów
Kaplica Sykstyńska (Cappella Sistina) (Watykan) - 14 głosów
Papieska Bazylika św. Piotra (Basilica Papale di San Pietro) – organy po stronie lekcji w kaplicy chórowej (Watykan) - 18 głosów