Kościół Narodzenia NMP Bielsko-Biała (śląskie)

Pierwsze wzmianki o parafii w Lipniku (obecnie dzielnica Bielska-Białej) pochodzą z ok. 1330 roku. Obecny kościół parafialny, budowany w latach 1880-1885 w stylu noegotyckim, został poświęcony w 1885 roku. Powstał na miejscu poprzedniego kościoła, który spłonął w 1879 roku.

Pierwotnie w kościele znajdował się instrument firmy braci Rieger, zbudowany w 1905 roku jako opus 1232. W 1976 został sprzedany nowo powstałej wówczas parafii w Mesznej, gdzie stoi do dnia dzisiejszego (http://musicamsacram.pl/instrumenty/opis/1364-Meszna-Kosciol-Niepokalanego-Serca-NMP).

W latach 1976-1977 zbudowano nowe organy, a ich wykonawcą jest firma Włodzimierza Truszczyńskiego z Warszawy. Instrument, za aprobatą ks. kan. Jana Rychlika, ówczesnego proboszcza, zaprojektował Władysław Kanik, miejscowy organista, piastujący to stanowisko w latach 1946-1977. Niestety, nie dane mu było nigdy zagrać na ukończonym instrumencie, zmarł bowiem kilka dni przed odbiorem instrumentu, 2 czerwca 1977 roku.

7 czerwca 1977 roku, pod przewodnictwem prof. Jana Jargonia z Krakowa, odbył się komisyjny odbiór instrumentu, którego wykonanie uznano za bardzo dobre. W dniu odpustu parafialnego, 10 września, uroczyście poświęcono nowy instrument. Dokonał tego ks. infułat Eugeniusz Florkowski, profesor i wieloletni rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Krakowie.

Od stycznia do kwietnia 2013 roku, przy okazji remontu chóru w kościele oraz koniecznego demontażu organów, został przeprowadzony remont, którego wykonawcą był organista z pobliskiego osiedla Złote Łany (również w Bielsku-Białej), Stanisław Gonciarczyk wraz z córką. Prace obejmowały strojenie, czyszczenie, usunięcie drobnych usterek, malowanie szafy, modyfikację elektroniki oraz dodanie połączeń oktawowych Super M I, Super M II, Super M II - M I, Super M III - M I.

Instrument posiada ogółem 2156 grających piszczałek i 12 niemych. Zasilany jest dmuchawą elektryczną napędzającą trzy miechy pływakowe: jeden dla manuału I i pedału, drugi dla manuału II i trzeci dla manuału III. Wiatrownice stożkowe, traktura elektro-pneumatyczna.

Charakterystyka poszczególnych głosów:

Manuał I (Hauptwerk) – w środkowej części instrumentu:

Bourdon 16' – drewniany, kryty;
Pryncypał 8' – metalowy, otwarty (C-h w prospekcie);
Flet 8' – C-H drewniany kryty, c-a² drewniany otwarty, b²-a³ metalowy otwarty;
Oktawa 4' – metalowa, otwarta (C-H w prospekcie);
Flet prosty 4' – C-f drewniany kryty, fis-f² metalowy kryty, fis²-a³ metalowy otwarty;
Quartan 2x [2 2/3' + 2'] – metalowy, otwarty, nierepetujący;
Róg nocny 2' – metalowy, koniczny, o szerokiej menzurze;
Mixtura 5x – metalowa, otwarta, repetująca:
C: 1 1/3', 1', 2/3', 1/2', 1/3'
c: 2', 1 1/3', 1', 2/3', 1/2'
c¹: 2 2/3', 2', 1 1/3', 1', 2/3'
c²: 4', 2 2/3', 2', 1 1/3', 1'
Trompet 8' – stopy i roztrąby metalowe.

Manuał II – w prawej części instrumentu (patrząc od ołtarza):

Flet kryty 8' – C-a² drewniany kryty, b²-f³ metalowy kryty, fis³-a³ metalowy otwarty;
Salicet 8' – metalowy, otwarty (C-B w prospekcie);
Pryncypał 4' – metalowy, otwarty;
Bachflet 4' – C-h¹ drewniany kryty, c²-f² metalowy kryty, fis²-a³ metalowy otwarty;
Sesquialtera 2x [2 2/3' + 1 3/5'] – metalowa, otwarta, nierepetująca;
Flet leśny 2' – metalowy, koniczny;
Mixtura Acuta 4x – metalowa, otwarta, repetująca:
C: 2/3', 1/2', 1/3', 1/4'
Gis: 1', 2/3', 1/2', 1/3'
e: 1 1/3', 1', 2/3', 1/2'
c¹: 2', 1 1/3', 1', 2/3'
gis¹: 2 2/3', 2', 1 1/3', 1'
e²: 4', 2 2/3', 2', 1 1/3'
Obój 8' – metalowy, C-f³ językowy, fis³-a³ labialny.

Manuał III – w środkowej części instrumentu, położony wyżej i prostopadle w stosunku do pozostałych sekcji brzmieniowych ("Kronwerk"):

Gedackt 8' – C-H drewniany kryty, c-f³ metalowy kryty, fis³-a³ metalowy koniczny;
Flet rurkowy 4' – C-H drewniany kryty, c-f² metalowy półkryty rurkowy, fis²-a³ metalowy koniczny;
Pryncypał 2' – metalowy, otwarty;
Gemskwinta 1 1/3' - metalowa,  koniczna;
Cymbel 3x – metalowy, otwarty, repetujący:
C: 1/2', 1/3', 1/4'
c: 2/3', 1/2', 1/3'
c¹: 1', 2/3', 1/2'
c²: 1 1/3', 1', 2/3'
c³: 2', 1 1/3', 1'
Vox humana 8' – metalowy, C-e³ językowy, f³-a³ labialny.

Pedał – w lewej części instrumentu:

Pryncypał 16' – drewniany, otwarty;
Subbas 16' – drewniany, kryty;
Oktawa 8' – metalowa, otwarta (C-h w prospekcie);
Flet basowy 8' – drewniany, kryty;
Oktawa 4' – metalowa, otwarta (C-H w prospekcie);
Mixtura 4x [2 2/3' + 2' + 1 1/3' + 1'] – metalowa, otwarta, nierepetująca;
Puzon 16' – drewniany.

Skala manuałów: C-a³; skala pedału: C-f¹.