Bazylika Najświętszego Serca Pana Jezusa (jezuitów) Kraków (małopolskie)
Prospekt
Opis Instrumentu
Monumentalna bazylika została wzniesiona w latach 1909-1912. Począwszy od 1923 r. firma Gebrüder Rieger z Jägerndorf oferowała jezuitom wykonanie organów. W 1925 r. swój kosztorys przedstawił Wojciech Zagórda z Czernichowa, proponując budowę 44-głosowych organów trzymanuałowych z pedałem. Organmistrz ten alternatywnie zaprojektował 26-głosowy instrument wyposażony w 2 manuały i pedał. O zlecenie na budowę organów starała się również firma Dominika Biernackiego z Włocławka (w 1925 lub 1926 r.) oraz zakład Josepha Goebla z Gdańska (w 1927 r.). Ostatecznie 23 września 1927 r. jezuici złożyli zamówienie w firmie Rieger. 15 maja 1928 r. przywieziono elementy nowego instrumentu, który następnie został zamontowany na obszernym chórze muzycznym. Niedługo później, 4 czerwca, miał miejsce odbiór techniczny, natomiast 10 czerwca – uroczyste pobłogosławienie organów (opus 2317).
Pierwszą naprawę instrumentu przeprowadziła firma Rieger w 1947 roku. Z kolei 18 listopada 1956 r. odbyło się pobłogosławienie organów po przebudowie nadzorowanej przez prof. Józefa Chwedczuka, a wykonanej prawdopodobnie przez firmę Wacława Biernackiego z Krakowa. Oryginalną trakturę pneumatyczną zastąpiono wówczas systemem elektropneumatycznym oraz dokonano pewnych modyfikacji w zakresie dyspozycji, która odtąd przedstawiała się następująco:
| Manuał I | Manuał II | Manuał III | Pedał |
| Bourdon 16’ | Prync. fl. 8’ | Prync. skrzypc. 8’ | Kontrabas 16’ |
| Pryncypał 8’ | Holflet 8’ | Flet 8’ | Subbas 16’ |
| Gedekt 8’ | Kwintaton 8’ | Flet harmonijny 8’ | Violonbas 16’ |
| Koncert flet 8’ | Gemshorn 8’ | Aeolina 8’ | Oktawbas 8’ |
| Fugara 8’ | Oktawa 4’ | Vox coelestis 8’ | Cello 8’ |
| Salicet 8’ | Bachflet 4’ | Praestant 4’ | Chorałbas 4’ |
| Oktawa 4’ | Oktawa 2’ | Trawersflet 4’ | Mixturbas 3ch. |
| Rurflet 4’ | Sifflet 1 1/3’ | Nasard 2 2/3’ | Puzon 16’ |
| Róg nocny 4’ | Sesquialtera 2ch. | Pikolo 2’ | |
| Kwinta 2 2/3’ | Kornet 3ch. | Tercja 1 3/5’ | |
| Super-oktawa 2’ | Obój 8’ | Flageolet 1’ | |
| Mixtura 4ch. | Cymbel 3ch. | ||
| Trompet 8’ | Vox humana 8’ |
I-ped., II-ped., III-ped., II-I, III-I, III-II, Super M.II, Super M.II-M.I,
Super M.III-M.I, Subo M.III-M.II, Subo M.II-M.I, Subo M.III-M.I;
Tremolo M.II, Tremolo M.III, Dzwony;
Komb. dowolna I, Komb. dowolna II, Komb. dowolna III,
Piano, Mezzo-Forte, Forte, Fortissimo, Tutti (jako włącznik ręczny i nożny),
Autom. mod. ped., Języki;
Crescendo, Ekspresja II.M., Ekspresja III.M.
W latach 2006-2007 firma Michała Klepackiego przebudowała organy, częściowo zmieniając dyspozycję oraz instalując nowy stół gry z elektronicznym systemem pamięci typu setzer. Intonatorem oraz konsultantem zmian w dyspozycji był Jerzy Kukla. Prace zostały odebrane przez Archidiecezjalną Komisję Muzyki Kościelnej 23 października 2007 r.
Instrument 47-głosowy, o trakturze elektropneumatycznej, z wolnostojącym stołem gry o trzech manuałach (C-g3) i pedale (C-f1).
Prospekt organowy eklektyczny, trójsekcyjny, z wyraźnie wyodrębnionymi dwoma ryzalitami z wysokimi wieżami basowymi.
Informacje o budowie
Właściwości
| Manuał I | Manuał II | Manuał III | Pedał |
|---|---|---|---|
| 1. Bourdon 16' | 1. Flauto Principale 8' | 1. Geigen-principal 8' | 1. Kontrabass 16' |
| 2. Principal 8' | 2. Gedeckt 8' | 2. Flûte harmonique 8' | 2. Subbass 16' |
| 3. Doppel-gedeckt 8' | 3. Portunal-flöte 8' | 3. Aeoline 8' | 3. Violonbass 16' |
| 4. Concert-flöte 8' | 4. Salicional 8' | 4. Vox coelestis 8' | 4. Quintbas 10 2/3' |
| 5. Fugara 8' | 5. Principal 4' | 5. Gemshorn 4' | 5. Octavbass 8' |
| 6. Quintaton 8' | 6. Rohrflöte 4' | 6. Travers-flöte 4' | 6. Bassflöte 8' |
| 7. Octave 4' | 7. Flageolett 2' | 7. Quintflöte 2 2/3' | 7. Cello 8' |
| 8. Gedeckt-flöte 4' | 8. Flautino 1' | 8. Piccolo 2' | 8. Octave 4' |
| 9. Quinte 2 2/3' | 9. Cornett 3-4 fach | 9. Terzflöte 1 3/5' | 9. Posaune 16' |
| 10. Super-octave 2' | 10. Mixtur 3 fach | 10. Mixtur 3 fach | 10. Trompete 8' |
| 11. Mixtur 4 fach | 11. Clarinette 8' | 11. Oboe 8' | Glocken* |
| 12. Fagott 16' | Glocken* | 12. Vox humana 8' | |
| 13. Trompete 8' | 13. Clairon 4' |
tremulanty manuałów II i III, automat pedału, wyłącznik głosów językowych, wyłącznik połączeń sub i super, tutti, setzer;
crescendo, żaluzje manuałów II i III
Zdjęcia
Stół gry
Fragment wnętrza instrumentu
Fragment prospektu
