Kościół Trójcy Przenajświętszej i św. Leopolda Rzezawa (małopolskie)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

Organy zbudowała w latach 1938–1939 firma Władysława Kamińskiego z Warszawy. Jest to jak dotąd największy znany instrument, jaki wyszedł z tej wytwórni, i jeden z ostatnich będących jej dziełem, gdyż na początku II wojny światowej śmierć kierownika fabryki, Antoniego Myśliwca, zakończyła jej funkcjonowanie. Rzezawskie organy pierwotnie miały 22 głosy, dwa manuały i pedał, trakturę pneumatyczną, wiatrownice stożkowe i poniższą dyspozycję:

Manuał I Manuał II Pedał
Bourdon 16' Pryncypał 8' Subbas 16'
Pryncypał 8' Gedekt 8' Wiolon 16'
Gamba 8' Aeolina 8' Harm. Bas 16'
Salicet 8' Voxceles 8' Oktawbas 8'
Holflet 8' Klarnet 8' Cello 8'
Quitat. 8' Rur. fl. 4'  
Dubeltfl. 4' (?) 4' *  
Oktawa 4' Blok fl. 2'  
Mixtura 2'    
  Tremolo 8'  
Trem. fl. 4' Trem. bl. 2'  

*) później wstawiono w to miejsce Cymbel

Połączenia: Poł. M II do I, Poł. M. I z Ped., Poł. M. II z Ped., Sub. okt. M. II w M. I, Super. M. II w M. I, Super. M. I
Urządzenia dodatkowe: Wył. M. I, Wył. M. II , Wył. P., crescendo, sygnał do powiadamiania kalikanta
Stałe kombinacje: Piano, Mezzoforte, Forte, Tutti

W tym stanie instrument istniał w kościele do 2007 r., przy czym w ostatnich latach na skutek znacznego zniszczenia był wyłączony z użytku liturgicznego. Wobec licznych uszkodzeń, spowodowanych głównie przez szkodniki drewna, zdecydowano się zbudować całkiem nowy mechanizm gry przy zachowaniu większości oryginalnej materii piszczałkowej. Prace ukończone w sierpniu 2010 roku przeprowadził Mirosław Jakubowski z Włocławka, długoletni pracownik firmy Włodzimierza Truszczyńskiego. Piszczałki ustawiono na nowych wiatrownicach typu klapowo-zasuwowego. Zastosowano mechaniczną trakturę gry oraz elektryczną trakturę rejestrów. Stół gry wbudowano centralnie w cokół szafy organowej (poprzedni był wolnostojący). Dodano nowe głosy (Kwinta 2 2/3’, Trompet 8’, Sesquialtera 2x, Vox humana 8’, Fletbas 8’, Chorałbas 4’), a zniszczone głosy drewniane (Bourdon 16’, Holflet 8’, Subbas 16’) wymieniono na nowe. Pryncypał 8’ z manuału II przebudowano na głos 4’. Szafa organowa i neobarokowy prospekt zostały poddane pracom konserwatorskim, które przeprowadziła Alina Kostka-Bernady z Tarnowa.

20 listopada 2010 roku odbyło się poświęcenie organów i koncert inauguracyjny w wykonaniu Michała Dąbrowskiego z Warszawy.


Budowniczy
Władysław Kamiński
Rok zakończenia budowy
1939
Liczba głosów
23
Liczba klawiatur
2+P
Traktura gry
mechaniczna
Traktura rejestrów
elektryczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał IManuał IIPedał
1. Burdon 16'1. Gedakt 8'1. Subbas 16'
2. Pryncypał 8'2. Salicet 8'2. Violonbas 16'
3. Gamba 8'3. Vox coelestis 8'3. Oktawbas 8'
4. Holflet 8'4. Clarnet 8'4. Fletbas 8'
5. Oktawa 4'5. Pryncypał 4'5. Chorałbas 4'
6. Dubeltflet 4'6. Rurflet 4'
7. Kwinta 2 2/37. Blokflet 2'
8. Mixtura 3 x8. Sesquialtera 2 x
9. Trompet 8'9. Vox Humana 8'
Pomoce
Połączenia: II-I, I-P, II-P
Urządzenia dodatkowe: 512 wolnych kombinacji typu Setzer, automat pedałowy, wyłącznik głosów językowych, żaluzja manuału II (wskaźnik 8-stopniowy), tremolo manuału II z 6-stopniową regulacją częstotliwości
Stała kombinacja: Tutti





Źródło

P. Pasternak, Przebudowane organy w kościele Trójcy Przenajświętszej i św. Leopolda w Rzezawie, [w:] Hosanna 1/2011 (14), s. 32–35
Zdjęcie: Michał Stańczyk

Autor
Paweł Pasternak


Ostatnia modyfikacja: 2024-09-19 22:19:19