Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP Drezdenko (lubuskie)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

Organy niegdysiejszego ewangelicko-augsburskiego kościoła w ówczesnym Gottschimm, opatrzone 739 numerem opusowym, są dziełem zakładu Wilhelma Sauera z Frankfurtu nad Odrą. Powstały w roku 1898 instrument posiada mechaniczną trakturę gry i połączeń oraz pneumatyczną trakturę rejestrów. Bogato zdobiony malowanymi motywami roślinnymi jednosekcyjny, neogotycki prospekt wsparty jest na płycinowej skrzyni (cokole). Widoczne w trzech polach piszczałkowych cynkowe piszczałki wstawiono w miejsce zarekwirowanych na cele wojenne (1917) piszczałek z wysokoprocentowej cyny. Centralne pole zwieńczone snycerskim ornamentem maswerkowym. Przez całą szerokość prospektu, na ok. 2/3 jego wysokości przebiega poprzeczna listwa, nad którą wznoszą się trzy stylizowane neogotyckie wimpergi zwieńczone sterczynami. Stół gry wolnostojący, skierowany przodem do ołtarza. Wiatrownice stożkowe. W pomieszczeniu pod wieżą, tzw. miechowni znajduje się nieoryginalny pływakowy miech, do którego powietrze dostarcza b. głośna elektryczna dmuchawa, istnieje również możliwość kalikowania za pomocą nożnej dźwigni. Pierwotny miech fałdowy w latach powojennych organmistrz W. Kaczmarek z Wronek zastąpił miechem o konstrukcji pływakowej, przeprowadziwszy wówczas zapewne generalny przegląd instrumentu.

Skala manuałów: C-f3, skala pedału: C-d1.

W latach bezpośrednio poprzedzających renowację wnętrza świątyni stan organów można było ocenić jako względnie dobry: funkcjonowały niemal wszystkie, poza jednym, głosy sekcji manuałów i wszystkie rejestry w pedale. Sprawna była również mechanika połączeń oraz urządzenia "Forte". Niestety, na czas remontu kościoła nie zabezpieczono instrumentu, co skutkowało znacznym jego zanieczyszczeniem, a w rezultacie negatywnie wpłynęło na sprawność organów. Gdy wraz z początkiem 2014 roku zakończono prace renowacyjne kościelnego wnętrza, instrument utracił, jak się okazało, niemałą część swojej dotychczasowej funkcjonalności: dwa z trzech głosów pedałowych nie działają dziś wcale, niektóre rejestry obu manuałów także się nie włączają. Wskutek zabrudzenia i zanieczyszczenia gruzem i wapiennym pyłem otwartych piszczałek wiele dźwięków nie odzywa się, a brzmienie poszczególnych ich zespołów wyraźnie straciło na sile i klarowności. Materiał piszczałkowy w ponad 90% kompletny i oryginalnie zachowany, mimo "eksperymentów" przeprowadzanych w latach 90. ubiegłego stulecia przez dwóch domorosłych "organmistrzów". Organy wymagają dokładnego czyszczenia oraz prac restauracyjno-rekonstrukcyjnych (w tym wymiany wentylatora i miecha).

W roku 2016 pod kierunkiem autora niniejszego opisu wykonano drobne prace, których efektem była wierna rekonstrukcja zniszczonego pulpitu nutowego (przy zachowaniu możliwych do uratowania części oryginału) oraz gruntowna renowacja ławki dla organisty. Podczas owych prac posługiwano się wyłącznie historycznymi materiałami i metodami stolarskimi (klej kostny, politura szelakowa, olej barwiący, wpusty ciesielskie, etc.).


Budowniczy
Wilhelm Sauer
Opus
739
Rok zakończenia budowy
1898
Stan instrumentu
Dostateczny
Liczba głosów
16
Liczba klawiatur
2+P
Traktura gry
mechaniczna
Traktura rejestrów
pneumatyczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał IManuał IIPedał
1. Gedackt 8'1. Rohrfl. 8'1. Subbass 16'
2. Flûte 8'2. Salicional 8'2. Violon 16'
3. Gamba 8'3. Geigenpr. 8'3. Principal 8'
4. Principal 8'4. Rohrfl. 4'
5. Bordun 16'5. Fugara 4'
6. Octave 4'
7. Mixtur 4 fach
8. Cornett 3-4 fach
Pomoce
Pedalcoppel zum II. Manual, Pedalkoppel zum I. Manual, Manual Koppel, Forte
Zrekonstruowany pulpit

Zrekonstruowany pulpit

Ławka po renowacji

Ławka po renowacji

Fragmenty oryginalnego pulpitu nutowego

Fragmenty oryginalnego pulpitu nutowego

Manuały

Manuały

Dźwignie urządzeń pomocniczych

Dźwignie urządzeń pomocniczych

Umiejscowienie stołu gry

Umiejscowienie stołu gry

Secesyjne zdobienia płycinowych drzwiczek

Secesyjne zdobienia płycinowych drzwiczek

Wnętrze instrumentu - widoczne elementy traktury gry oraz rejestrów

Wnętrze instrumentu - widoczne elementy traktury gry oraz rejestrów

Braki w materiale piszczałkowym i zabrudzenie wnętrza instrumentu

Braki w materiale piszczałkowym i zabrudzenie wnętrza instrumentu

Miech i dmuchawa

Miech i dmuchawa






Źródło
Oględziny własne
Hans-Joachim Falkenberg, Der Orgelbauer Wilhelm Sauer, 1831-1916: Leben und Werk, Orgelbau Fachverlag Rensch, 1990
Dokument inwentaryzacyjny autorstwa organologa W. J. Brylli przechowywany w archiwach parafialnych (ok. 1998 r.)
Dokumentacja remontowa organmistrza Łukasza Ziółkowskiego, 2016
Autor
Michał Pietruszak


Ostatnia modyfikacja: 2021-03-30 21:14:05

Kościół Przemienienia Pańskiego (Drezdenko) - 30 głosów
Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa (Drezdenko) - 17 głosów
Kościół Matki Bożej Różańcowej (Drezdenko) - 8 głosów