Bazylika Imienia NMP i św. Bartłomieja Piekary Śląskie (śląskie)
Prospekt
Opis Instrumentu
Pierwsze organy w obecnym kościele Imienia NMP i św. Bartłomieja zostały zbudowane prawdopodobnie w 1864 roku przez znanego wówczas organmistrza Johanna M. V. Haasa z Głubczyc. Niestety, nie wiemy do dzisiaj, ile miały głosów i jaka była dyspozycja tego instrumentu.
W 1925 roku ogłoszono przetarg na budowę nowych organów. Do przetargu stanęło wiele liczących się wówczas firm organmistrzowskich, m.in. Th. Cieplik z Bytomia i Johannes Schreiber z Oławy. Przetarg wygrała firma Klimosz i Dyrszlag z Rybnika, która zbudowała i instrument o 40 głosach, dwóch manuałach z pedałem i trakturze pneumatycznej. Oryginalna dyspozycja organów przedstawiała się następująco (głosów przekreślonych nie zamontowano):
| Manuał I | Manuał II | Pedał |
| Fagot 16' | Aeolina 8' | Echobas 16' |
| Klaryna 4' | Vox-coel. 8' | Subbas 16' |
| Trąba 8' | Violina 8' | Wiolon 16' |
| Pryncypał 16' | Dolce 8' | Kontrabas 16' |
| Mixtura 3-5 rz. | Flet konct. 8' | Pryncypał 16' |
| Kornet 3-4 rz. | Kwintadena 8' | Kwinta 10 2/3' |
| Kwinta 2 2/3' | Flet tremol. 8' * | Oktawa 8' |
| Oktawa 2' | Pryncypał smycz. 8' | Cello 8' |
| Oktawa 4' | Obój 8' | Oktawa 4' |
| Viola 4' | Vox-hum. 8' * | Puzon 16' |
| Koźlica 4' | Bord. echo 8' * | |
| Flet-min. 4' | Flet rurk. 4' | |
| Pryncypał 8' | Fugara 4' | |
| Gamba 8' | Piccolo 2' | |
| Harmonika 8' | Progressio 3 rz. | |
| Flet 8' | Bourdon 16' | |
| Flet-maj. 8' | ||
| Salicjonał 8' |
Połączenia: Sup. oktawa I-I, Sub oktawa II-I, Sup. oktawa II-II, I man. do ped., II man. do ped., II man. do I man.
Urządzenia dodatkowe: Kasownik łącznik, Łączniki norm., Łączniki oktaw, Wyłącz. I man., Wyłącz. trąb, Wyłącz. mikstur, Wyłącz., stopn., Wyłącz. aut. ped., Łącznik generalny
Dwie wolne kombinacje
Crescendo, dwie żaluzje manuału II (w drugiej żaluzji znajdują się głosy oznaczone *)
Celesta* (manuał II)
Vox humana Tremolo
Rejestry zbiorowe: Piano, Mezzoforte, Forte, Fortissimo, Tutti
W roku 1987 rozpoczęła się rozbudowa organów, której podjął się Bronisław Cepka, organmistrz z Wronek koło Poznania. Rozbudowa polegała na dobudowaniu nowych głosów do już istniejących. Ponadto organy otrzymały nowy czteromanuałowy ruchomy kontuar. Natomiast stary stół gry można oglądać w Muzeum Organów Śląskich na terenie Akademii Muzycznej w Katowicach. Remont i rozbudowę ukończono we wrześniu 1989 roku, a instrument odbierał prof. Julian Gembalski, który także koncertował na przebudowanych organach.
Organy dziająją w opraciu o trakturę elektropneumatyczną, a w dobudowanej części o elektryczną.
Skala manułów: C-c4; skala pedału: C-g1.
Informacje o budowie
Właściwości
| Manuał I | Manuał II | Manuał III | Manuał IV | Pedał |
|---|---|---|---|---|
| 1. Pryncypał 16' | 1. Flet otwarty 8' | 1. Burdon 16' | 1. Flet kryty 8' | 1. Pryncypałbas 16' |
| 2. Pryncypał 8' | 2. Flet Kryty 8' | 2. Pryncypał smyczkowy 8' | 2. Blokflet 4' | 2. Subbas 16' |
| 3. Gamba 8' | 3. Pryncypał 4' | 3. Dolce 8' | 3. Pryncypał 2' | 3. Echo-bas 16' |
| 4. Salicjonał 8' | 4. Róg nocny 4' | 4. Violin 8' | 4. Sesquialtera 2 ch. | 4. Violon 16' |
| 5. Flet 8' | 5. Szpicflet 2' | 5. Aeolina 8' | 5. Kwinta 1 1/3' | 5. Kontrabas 16' |
| 6. Flet major 8' | 6. Nasard 2 2/3' | 6. Vox coelestis 8' | 6. Cymbel 3ch | 6. Kwinta 10 2/3' |
| 7. Oktawa 4' | 7. Tercja 1 3/5' | 7. Flet koncertowy 8' | 7. Vox humana 8' | 7. Oktawa 8' |
| 8. Flet minor 4' | 8. Szarf 3ch | 8. Kwintadena 8' | Dzwony rurowe | 8. Cello 8' |
| 9. Koźlica 4' | 9. Trompet 8' | 9. Flet rurkowy 4' | 9. Oktawa 4' | |
| 10. Kwinta 2 2/3' | 10. Krumhorn 8' | 10. Fugara 4' | 10. Mixtura 4ch | |
| 11. Oktawa 2' | 11. Piccolo 2' | 11. Puzon 16' | ||
| 12. Kornet 4ch | 12. Progresja 3ch | 12. Trompet 8' | ||
| 13. Mixtura 3-5ch | 13. Obój 8' | |||
| 14. Klarino 4' | Celesta 8' | |||
| 15. Trąba 8' |
Połączenia: II-I, III-I, IV-I, III-II, IV-II, IV-III, Superokt I, Superokt III, Superokt ped., Subokt III-I
Wyłącznik głosów językowych
Wyłącznik manuału I
Automat pedału
Kombinacje stałe: Piano, Mezzoforte, Forte, Fortissimo, Tutti
Filmy
Zdjęcia
Poprzedni stół gry
Witam. Chciałbym sprostować, że w pierwszym manuale jest jeszcze Trąba 8' i jest w tych organach od rozbudowy przez Cepkę, więc instrument ma 57 głosów.
Pozdrawiam.