Kościół Chrystusa Króla Gliwice (śląskie)
Prospekt
Opis Instrumentu
Wedle ustaleń organisty Piotra Uniowskiego w latach 1935–1942 parafii Chrystusa Króla służył mały instrument zamontowany przez Carla Berschdorfa. Po zbudowaniu obecnych organów przeniesiono go do kościoła Opatrzności Bożej w Katowicach-Zawodziu, gdzie służył do roku 1998, a następnie do kaplicy Chrystusa Zbawiciela w Katowicach przez dr. Marka Urbańczyka.
Obecny instrument w kościele Chrystusa Króla został zbudowany w roku 1943 przez firmę Carla Berschdorfa z Nysy. W budowie oraz projektowaniu aktywny udział brał prof. Ernst Kaller z Essen, który wykonał koncert inauguracyjny i odebrał instrument 23 kwietnia 1943 roku. Prospekt modernistyczny, symetryczny, pozbawiony obudowy stolarskiej. Środkowa część prospektu nawiązuje do prospektu poprzednich organów. W lewej części prospektu znajdują się piszczałki głosu Praestant 16’, w środkowej – Octavbass 8’, natomiast w prawej – Principal-Bass 16’. Instrument zasilają trzy miechy pływakowe. Kontuar wolnostojący. W szafę organową wbudowany jest dodatkowy pneumatyczny kontuar, który obsługuję sekcję manuału II oraz cztery głosy pedałowe. Obok kontuaru pneumatycznego umieszczona jest dźwignia do kalikowania. Dzięki zastosowaniu tego rozwiązania można używać części instrumentu w razie awarii zasilania. Obecnie kontuar pneumatyczny jest nieczynny. Remont kapitalny wykonał w roku 1981 Rudolf Kuźnik z Rybnika. Między 1945 a 1981 r. zlikwidowano trzy rzędy w głosach Scharff oraz Rauschpfeife.
W listopadzie 2022 roku zakończył się dwuletni kapitalny remont organów. Wykonał go Damian Wyleżoł wraz z organistą katedry gliwickiej Bogdanem Stępniem. Zostały uzupełnione brakujące piszczałki w głosach wielorzędowych. Został dobudowany rejestr Contra-Posaune 32’. Całość wyregulowano, zintonowano i nastrojono. Wyremontowo także kontuar. Inauguracja organów po remoncie nastąpiła 19 listopada 2022 roku w wigilię uroczystości Chrystusa Króla. Za kontuarem zasiadł Bogdan Stępień. Organy są obecnie w bardzo dobrym stanie. W przyszłości planowany jest jeszcze remont pneumatycznego kontuaru.
Skala manuałów: C–a3; skala pedału: C–f1.
Informacje o budowie
Właściwości
| Manuał I | Manuał II | Manuał III | Pedał |
|---|---|---|---|
| 1. Praestant 16’ | 1. Weitgedeckt 8’ | 1. Bordun 16’ | 1. Principal-Bass 16’ |
| 2. Principal 8’ | 2. Holzflöte 8’ | 2. Flöten-Principal 8’ | 2. Subbass 16’ |
| 3. Hohlflöte 8’ | 3. Quintade 8’ | 3. Spitzgamba 8’ | 3. Zartbass 16’ * |
| 4. Rohrgedeckt 8’ | 4. Dolkan 8’ | 4. Liebl. Gedeckt 8’ | 4. Quintbass 10⅔’ |
| 5. Gemshorn 8’ | 5. Kupfer-Principal 4’ | 5. Salizional 8’ | 5. Octavbass 8’ |
| 6. Octave 4’ | 6. Blockflöte 4’ | 6. Singend Principal 4’ | 6. Gedeckt-Bass 8’ |
| 7. Spillpfeife 4’ | 7. Schwiegel 2’ | 7. Querflöte 4’ | 7. Choralbass 4’ |
| 8. Quinte 2⅔’ | 8. Quintflöte 1⅓’ | 8. Nasat 2⅔’ | 8. Gedackt-Pommer 4’ |
| 9. Superoctave 2’ | 9. Sesquialtera 2 fach | 9. Principal 2’ | 9. Flachflöte 2’ |
| 10. Scharff 3 fach | 10. Mixtur 4-5 fach | 10. Waldflote 2’ | 10. Rausch-Pfeife 4 fach |
| 11. Mixtur 4-6 fach | 11. Krummhorn 8’ | 11. Quinte 1⅓’ | 11. Posaune 16’ |
| 12. Trompete 16’ | 12. Oboe 4' | 12. Cymbel 3 fach | 12. Trompetbass 8’ |
| 13. Horn 8’ | 13. Mixtur 4-5 fach | 13. Klarine 4’ ** | |
| 14. Zinke 4’ | 14. Dulzian 16’ | 14. Singend Cornett 2’ | |
| 15. Trompete 8’ | 15. Contra-Posaune 32’ *** | ||
| 16. Schalmei 4’ |
Dwie wolne kombinacje oraz jedna niezależna dla sekcji pedału
Wałek crescendo, żaluzja manuału III, generalny wyłącznik głosów językowych, indywidualne wyłączniki głosów językowych, wyłącznik głosów 16’, tremolo manuału III
**) tuby wykonane z papieru
***) ekstensja głosu Posuane 16’
Zdjęcia
Główny stół gry
Sygnatura budowniczego
Organy są po remoncie. Posiadają dobudowany głos typu multiplex jest nim kontra puzon 32'