Kościół św. Jana Chrzciciela Czerniczyn (lubelskie)

Organy mechaniczne pochodzące z dawnego kościoła w Trzeszczanach, przeniesione w latach 60. XX wieku do Czerniczyna, to jeden z najstarszych, o ile nie najstarszy instrument w diecezji zamojsko-lubaczowskiej.

Podczas prac konserwatorskich nie odnaleziono daty budowy, ale źródła wskazują na rok 1752, choć według sporządzonego przez ks. Jana Chwałka spisu organów na Lubelszczyźnie z tego okresu pochodzą one z lat 30. XVIII wieku. Pierwotnie był to pozytyw z krótką oktawą, pochodzący najprawdopodobniej z pałacu w Trzeszczanach, skąd został przeniesiony do tamtejszego, dawnego kościoła, w 1937 r. przeniesionego do Chmiela.

Z adnotacji na jednej z piszczałek Subbasu wynika, iż w roku 1884 organmistrz Andrzej Sietnicki z Tyszowiec przebudował instrument, dodając przy tym dwa głosy w sekcji pedału, przez co z pozytywu powstały organy. Ciekawostką jest fakt, iż wiatrownica pedałowa pochodziła najprawdopodobniej z innych (większych) organów, o czym świadczy to, iż została skrócona i dostosowana do wielkości organów. Prawdopodobnie wówczas uzupełniono też krótką oktawę.

Kolejny poważniejszy remont przeprowadził na początku XX wieku Stanisław Jagodziński, o czym świadczyły dokumenty na jego nazwisko, które posłużyły mu jako uszczelnienie przy remoncie miecha.

W latach 60. XX wieku do kościoła w Trzeszczanach sprowadzono większe organy, zaś stare złożono w komórce. Instrument został zakupiony przez parafię w Czerniczynie i przeniesiony został do tamtejszego kościoła, gdzie znajduje się do dziś.

W dniu 10 kwietnia 2007 organy zostały zdemontowane na czas kapitalnego remontu kościoła, a od listopada 2007 do 23 czerwca 2008 poddane żmudnej renowacji. Zrekonstruowany został prospektowy Pryncypał, głosy drewniane zostały poddane renowacji oraz zabezpieczeniu przed drewnojadami, prospekt organowy odzyskał dawny blask, miech przeszedł generalny remont, zaś dawna wysłużona i hałasująca dmuchawa została zastąpiona nową niemiecką dmuchawą cichobieżną. Powyższy remont przeprowadziła z pełnym profesjonalizmem i szacunkiem dla substancji zabytkowej organmistrzowska firma Adama Pachołka z Dachnowa.

Więcej o organach dowiedzieć się można z publikacji autora niniejszego opisu, dostępnej pod adresem: http://sobczuk.republika.pl/www/organy