Kościół Niepokalanego Serca NMP Marciszów (dolnośląskie)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

Instrument jest dziełem nieznanego budowniczego. Ma cechy typowe dla organów z połowy XIX wieku, takie jak np. architektura szafy organowej, dyspozycja, wygląd klawiszy klawiatury pedałowej.
Niektóre elementy tych organów pozwalają na porównanie do instrumentu znajdującego się w kościele pw. św. Wawrzyńca w Krzeszówku.

Prospekt: 

Prospekt organów jest klasycystyczny, trójwieżowy, ze złoconą dekoracją snycerską. Wieża centralna jest najwyższa, piszczałki są w niej ustawione arkadowo, znajdują się tam dwa pola piszczałkowe umieszczone jedno nad drugim, zwieńczona jest prostym gzymsem. Dwie wieże boczne są niższe od centralnej, w każdej z wież bocznych jest jedno pole piszczałkowe. Poszczególne sekcje mają plan półkolisty, największe piszczałki prospektowe są umieszczone w wieżach bocznych. Pomiędzy nimi znajdują się cztery prostokątne pola piszczałkowe zamknięte od góry rzeźbioną zasłoną. Piszczałki prospektowe wykonane są z blachy cynkowej.

Stół gry:

Stół gry wbudowany jest centralnie w cokół szafy organowej, grający siedzi plecami do ołtarza. W stole gry znajdują się dwa manuały o zakresie C-d3 oraz klawiatura pedałowa o zakresie C-d1.
Wyciągi registrowe umieszczone są po dwóch stronach klawiatur (po 3 kolumny manubriów po każdej stronie). Skrajne wyciągi registrowe obsługują sekcję Hauptwerk, środkowe — sekcję Pedal, a te znajdujące się najbliżej klawiatur obsługują z kolei sekcję Oberwerk. 

Wiatrownice: 

W organach są zainstalowane wiatrownice klapowo-zasuwowe. Zastosowano w nich system podwójnych klap. W klapie najpierw otwiera się mała klapka, która ma za zadanie wpuścić powietrze pod klapę. Teoretycznie takie rozwiązanie miało minimalizować ciężar odczuwalny podczas gry na organach. Wiatrownice manuału I umieszczone są na wysokości górnej krawędzi cokołu, piszczałki stoją na niej w układzie odzwierciedlającym ustawienie piszczałek w prospekcie. Wiatrownica manuału II umieszczona jest na samej górze organów, piszczałki stoją na niej podzielone na strony C i Cis największe piszczałki znajdują się na środku wiatrownicy. Dwie wiatrownice sekcji pedału ustawione są z tyłu szafy organowej, umieszczone są nad podłogą, na jednej wiatrownicy stoją piszczałki strony C, a na drugiej — strony Cis. Największe piszczałki stoją na środku prospektu. 

System powietrzny: 

Organy są zaopatrywane w powietrze przez trzy miechy klinowe umieszczone na drewnianej konstrukcji za organami. System do kalikowania jest sprawny. Wygląd stanowiska kalikanta oraz miechów jest bardzo podobny do tych samych elementów znajdujących się w organach w Krzeszówku (forma i kształt dźwigni podawaczy, budowa miecha, zawór zwrotny powietrza w jego dolnej części). 
W pobliżu miechów umieszczona jest dmuchawa elektryczna Ventus firmy Laukhuff.

Stan zachowania: 

Stan zachowania organów jest zły. Stół gry jest zabrudzony farbą, widoczne są liczne mechaniczne uszkodzenia. Klawisze są rozregulowane, wiele dźwięków się nie odzywa. Dwa miechy z trzech nie funkcjonują. Wnętrze szafy organowej jest zakurzone i zabrudzone, brakuje części rezonatorów głosu Trompete 8’ (wszystkie głowice są na miejscu). Elementy drewniane noszą ślady działalności drewnojadów.


Stan instrumentu
Zły
Liczba głosów
23
Liczba klawiatur
2+P
Traktura gry
mechaniczna
Traktura rejestrów
mechaniczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał IManuał IIPedał
Hauptwerk Oberwerk 
1. Bordun 16’1. Principal 8’1. Principal Bass 16’
2. Principal 8’2. Flaute gedact 8’2. Violon Bass 16’
3. Viola di Gamba 8’3. Salicional 8’3. Sub Bass 16’
4. Doppelflaute 8’4. Aeoline 8’4. Octavbass 8’
5. Portunalflaute 8’5. Fugara 4’5. Cello 8’
6. Octave 4’6. Flaute traverse 4’
7. Hohlflaute 4’7. Superoctave 2’
8. Quinte 2 2/3’
9. Superoctave 2’
10. Mixtur 4 fach
11. Trompete 8’
Pomoce
Manual Coppel
Pedal Coppel I
Pedal Coppel II
Calcanten Glocke
Sper Ventille wszystkich sekcji
Stół gry

Stół gry

Wnętrze wiatrownicy

Wnętrze wiatrownicy

Stanowisko dla kalikanta

Stanowisko dla kalikanta






Źródło
Praca licencjacka autora opisu.
Konsultacje z ks. Piotrem Dębskim.
Autor
Jakub Haraś


Ostatnia modyfikacja: 2019-12-27 14:05:42