Kosciół św. Wawrzyńca Luzino (pomorskie)

Kościół św. Wawrzyńca w Luzinie został wybudowany w latach 1733–1740. Pierwotnie znajdowały się w nim dziewięciogłosowe organy nieznanego budowniczego, o nieznanej dyspozycji, pochodzące z poprzedniego, drewnianego kościoła wybudowanego zapewne przed 1245 rokiem. Zostały one niestety rozgrabione w czasie trwania działań wojennych.

Zaraz po II wojnie światowej wykorzystywano przez krótki czas fisharmonię. W roku 1948 zapadła decyzja o budowie nowego, większego instrumentu. Budowniczym był Wacław Biernacki z Krakowa. Trzy głosy (Bourdon 16', Pryncypał 8' i Salicet 8') zagrały po raz pierwszy w III Niedzielę Wielkanocną 1950 roku. W latach 1949–1950 proboszcz na spłatę organów organizował comiesięczną kolektę, a w latach 1950 i 1951 zbierano na ten cel tacę praktycznie co niedzielę, a także fundusze po domach. Upowszechnił się też zwyczaj zbiórek na weselach i jubileuszach małżeńskich. Również ofiary zbierane podczas kolędy przeznaczone były na spłatę instrumentu, która ostatecznie nastąpiła w październiku 1953 roku.

W 1961 roku zainstalowano w manuale II urządzenie Tremolo, organy zostały również wyczyszczone i nastrojone. Ostatni większy remont miał miejsce w roku 2004. 

W 2020 roku miał miejsce remont generalny instrumentu. Wymieniony został kontuar oraz wykonano od podstaw całkowicie nowy prospekt z szafą organową. Zmieniono trakturę z pneumatycznej na elektropneumatyczną. Usunięto miech manuału II (dotychczas organy miały dwa miechy pływakowe). Zrezygnowano również z połączenia Super P. 

Piszczałki prospektowe należące do głosów Pryncypał 8' (C–h) i Oktawa 4' (C–h¹) są nowe. Reszta głosów znajduje się na wiatrownicach. Ze starych piszczałek prospektowych wykorzystano jedynie piszczałki głosu Violonbas 16', które znajdują się obecnie zaraz za prospektem.

Reszta piszczałek Pryncypału 8' oraz Oktawy 4' znajduje się na wiatrownicy. Piszczałki te nie są dziełem Biernackiego. Mogą pochodzić z przedwojennego instrument lub organów dawnego kościoła ewangelickiego, który znajduje się nieopodal. To samo dotyczy piszczałek pierwszej oktawy głosu Bourdon 16', które mogły być początkiem starego Subbasu 16' oraz pierwszej oktawy głosu Flet otwarty 8'. Również część głosu Flet kryty 8' w manuale II pochodzi ze starszego instrumentu (zapewne wszystkie starsze piszczałki są z jednego kompletu). Przy rozbiórce zostały wykonane dokładne fotografie listów przewozowych oraz naklejek z różnymi informacjami na piszczałkach.

Głos Violon 16' jest w połowie pierwszej oktawy akustyczny (8'+5 1/3'). Głos Aeolina 8' został przestrojony i stał się głosem Vox coelestis.

Instrument technicznie pozostawia jeszcze wiele do życzenia. Violon 16' praktycznie nie gra. Oktawa 4' jest za cicha, co dotyczy również Kwinty 2 2/3' oraz Mikstury. Instrumentu nie da się poprawnie nastroić z powodu luźnego osadzenia piszczałek w ławeczkach. Organy zatraciły swój dawny charakter brzmienia. Potrzeba jeszcze wielu godzin pracy, aby odzyskały dawną świetność, co jest w planach.