Bazylika Nawiedzenia NMP (Bazilika Navštivení Panny Marie, Svátý Kopeček) Olomouc (Olomoucký)

Najstarsze organy w pątniczym kościele na Svatym Kopečku były zbudowane około 1676 roku przez organmistrza Jakuba z Opavy. Prawdopodobnie chodziło o znanego śląskiego organmistrza Jakuba Ryšáka (zm.1693), który wybudował organy m.in. w katedrze we Wrocławiu, w Żywcu, w Brnie u św. Jakuba i u norbertanów na Hradisku k. Ołomuńca.

W związku z przebudową kościoła za kadencji opata Roberta II Samcia w latach 1722-1732 rozpoczęło się przygotowanie do budowy nowych organów,a do tej pracy był wybrany organmistrz Jan David Sieber (1670-1723), który w tym czasie mieszkal w Brnie. Umowa była z nim podpisana w 1722 roku. Jednak Sieber zmarł już w roku 1723,a prace za niego dokończył jego towarzysz Antonin Richter (1688-1765), który w 1724 roku ożenił się z wdową po Sieberze Dorotą. Bogate zdobienie trójdzielnego prospektu wykonał stolarz Gallus Precher, zaś rzeźby Jan F. Stummer (1675-1729), a polichromię ze złoceniem Filip Hieber. Organy te miały dwa manuały, 25 głosów. Dyspozycja oryginalna organów Siebera/Richtera z roku 1723 była następująca:

Urządzenia dodatkowe: 5 wentyli, tremulant, dzwonek kalikancki. 

Te świetnie brzmiące organy były ekstremalnie wrażliwe na zmiany pogody, dlatego musiały być często naprawiane. Takich napraw dokonywali: w 1784 r. Jan Hass za 300 zł, w 1798 r. Michael Frank za 250 zł, w 1827 r. Jan Nepomuk Ignac Staudinger za 240 zł, w 1877 r. Filip Kominek za 1350 zł. Podczas tego ostatniego remontu z całych organów można było użyć tylko 9 rejestrów.

Ponieważ organy przestały odpowiadać ówczesnym wymogom estetyki muzycznej, zostały z obecnego punktu widzenia barbarzyńsko przekształcone przez praskiego organmistrza Jindřicha Schiffnera (1853-1938) w roku 1895 według estetycznych zasad cecylianizmu, tj.wymieniono wyżej brzmiące głosy na 8'- i 16'-stopowe. Dodano nowe wiatrownice, połączenia i wolne kombinacje. Cała przebudowa kosztowała 3350 zł, a kontynuacja naprawy szafy organowej z wystrojem 915 zł.Oryginalne organy Siebera były przez to znacznie zniszczone, jednak wiele poprzednich oryginalnych głosów zostało zachowane.

Dyspozycja organów J. Schiffnera z roku 1895 przedstawiała się następująco (głosy w całości nowe oznaczono +, zaś głosy z wykorzystaniem oryginalnych piszczałek oznaczono *):

Organy Schiffnera były generalnie remontowane w 1931 roku przez fabrykę Rieger-Kloss z Krnova. Dobudowano wówczas głos Trompete 8' do manuału II. W końcu lat 80. organy były znowu w złym stanie i dlatego zdecydowano o wybudowaniu nowych organów, w barokowej szafie. Negocjacje przebiegały z fabryką Rieger-Kloss w Krnovie. W kontekście zmiany politycznych stosunków po 1989 roku i powrocie do kościoła norbertanów odstąpiono od tego projektu, a zaangażowany został organmistrz Jaroslav Stavinoha z Valašskéj Bystřice, który zdemontował organy Schiffnera, a do pustej szafy organowej wstawił w latach 1992-1998 nowy instrument według koncepcji diecezjalnego organologa o. Angela Mičky OP. Nowe organy kosztowały 3,8 mln koron, a równocześnie była restaurowana szafa organowa przez praski warsztat ART Jiři i Alena Końakoví, a freski nad organami malował Miroslav Trizuljakov z Seničky. Obecne organy mają 1710 piszczałek.

Obecne organy są zbudowane według neobarokowych zasad konstruowania dyspozycji i nowoczesnych technologii. Służą do celów liturgiicznych i koncertowych. Naprawy, strojenie i opiekę nad instrumentem prowadzi organmistrz Jaroslav Stavinoha. Jednocześnie przygotowuje się projekt naprawy i powiększenia dyspozycji organów o 10 głosów w celu nadania im bardziej uniwersalnego charakteru, a także przeintonowania niektórych głosów.