Instrument został zbudowany w 1884 r. przez renomowaną firmę Wilhelma Sauera z Frankfurtu nad Odrą jako opus 431. Znajduje się na emporze nad wejściem głównym. Prospekt neogotycki o czterech polach piszczałkowych zamkniętych łukiem ostrym. Gzyms wieńczący ozdobiony żabkami. Detal pozłocony. Polichromia szafy oraz stołu gry nieoryginalna. Grający siedzi bokiem do prezbiterium. Wnętrze instrumentu ma odwrotny niż zazwyczaj układ: piszczałki sekcji pedału znajdują się od strony prospektu, a głosy sekcji manuału z tyłu szafy.
Pierwszy remont organów przeprowadził w 1930 r. Józef Stanisławski z Kruszwicy. W roku 1957 organy remontował Edward Chylewski z Bydgoszczy. Instrument wyposażono wtedy w silnik elektryczny z dmuchawą, który naprawiany był w 1971 roku. Kolejny remont przeprowadziła w 1974 r. firma Józefa Mollina z Odrów. Latem 1995 r. organista katedralny Dariusz Wierucki z Pelplina dokonał konserwacji organów. Następny remont odbył się 19 maja 2018 r. 4 i 5 września 2020 r. Robert Szczygielski dokonał konserwacji instrumentu oraz wymiany starej dmuchawy na nową. Instrument naprawiany był przez niego ponownie 3 listopada oraz 16 grudnia 2023 r. Na przełomie lipca i sierpnia 2024 r. przeprowadzona została fumigacja całego kościoła, w tym organów, przeciwko drewnojadom.
Stan organów można określić jako dobry. Dostęp do wnętrza szafy jest utrudniony wskutek zamalowania farbą większości drzwi. Przez ostatnie lata instrument znajdował się pod niewłaściwą opieką, co skutkowało notorycznym nawracaniem tych samych usterek. Obecnie planowane jest przekazanie pieczy nad nim profesjonalnej firmie organmistrzowskiej, która zadba o jego stan techniczny. Konieczne jest gruntowne czyszczenie wnętrza instrumentu, jego kompleksowa konserwacja, regulacja traktury, uszczelnienie miecha oraz reintonacja. Ponadto wymieniona przed kilkoma laty dmuchawa jest niewydajna, o zbyt wąskim kanale powietrznym oraz znajduje się w wieży kościoła, a nie we wnętrzu szafy. W perspektywie częstych w ostatnich latach awarii prądu rozsądnym wydaje się przywrócenie możliwości kalikowania.
Skala manuału: C–f3; skala pedału: C–d1.
Manuał | Pedał |
---|---|
1. Progressio 2–3 fach. | 1. Violon 8’ |
2. Octave 4’ | 2. Subbass 16’ |
3. Principal 8’ | |
4. Salicional 8’ | |
5. Gedact 8’ | |
6. Flauto dolce 4’ |
Ks. Wojciech Gruba, Z dziejów parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Wielkim Garcu
Oględziny własne
Rozmowa z organmistrzem
Ostatnia modyfikacja: 2024-10-20 20:13:44