Kościół Trójcy Przenajświętszej i św. Katarzyny Dzierzgoń (pomorskie)

Historia instrumentarium organowego dzierzgońskiego kościoła parafialnego pozostaje obecnie bliżej nieznana. Wiadomo, że organy w tym kościele znajdowały się po 1638 roku, kiedy to kosciół uległ spaleniu. Instrument ten spłonął w 1647 roku podczas kolejnego pożaru świątyni. Odbudowie nie sprzyjał II potop szwedzki, podczas którego świątynię obrabowano. Odbudowaną świątynię poświącił 25 października 1782 roku biskup chełmiński Kazimierz Jan z Bnina Opaliński. Nie wiadomo, czy już wtedy pojawiły się kolejne organy. Być może do nabożeństw służył pozytyw, ponieważ w 1700 roku biskup chełmiński Teodor Andrzej Potocki tak określił tę światynię: W całej diecezji, żadna kaplica, żaden kościół nie jest tak ubożuchny. Z całą pewnością nowy instrument został zbudowany około 1715 lub 1716 roku przez nieznanego organmistrza. Nieznane są również parametry tego instrumentu, który długo nie posłużył świątyni, gdyż w 1730 roku uległa ona kolejnemu pożarowi, który strawił cale miasto. Tym razem jednak nie została tak silnie zniszczona, jak miało to miejsce w 1647 roku. Kolejny instrument pojawił się między 1730 a 1749 rokiem. Podczas wizytacji biskupiej w tym ostatnim roku określono instrument mianem wielkiego. Jak wielkiego, tego również nie wiadomo. W protokole wizytacyjnym podane jest, że prospekt instrumentu był pozłacany. Poza organami, w kościele na chórze znajdował się pozytyw podarowany przez Teresę Adempską, wdowę po zmarłym organiście dzierzgońskim. Dwa inne pozytywy Adempska podarowała do filialnego kościoła św. Anny. Dalsze losy powyższych instrumentów pozostają obecnie nieznane.

Obecne organy wydają się zlepkiem kilku instrumentów, w których przeważają części organów firmy Goebel, zbudowanych według Jana Jancy w 1917 roku dla katolickiego kościoła w Opaleńcu k. Szczytna. Instrument został oznaczony numerem opusowym 331 i miał mieć pierwotnie 12 głosów. Wiatrownice manuałowe umieszczone są w wyższej części organów (brak części cokołowej), a wiatrownica pedału znajduje się na poziomie empory organowej. Centralna część prospektu utrzymana jest w stylu neogotyckim. Ta część może należeć do przedwojennego instrumentu, ponieważ jej ukształtowanie jest dopasowane do tylnego okna kościoła, wpuszczającego światło do głównej nawy. W bocznych segmentach znajdują się drewniane atrapy piszczałek. Stół gry umieszczony na osi kościoła pod wiatrownicami, ukierunkowany w stronę prezbiterium. Po roku 1983 wykonany został remont organów. Obecnie wymagają one drobnych napraw.