Kościół Świętej Trójcy Chełm Śląski (śląskie)
Prospekt
Opis Instrumentu
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z wieku XIII. W 1551 roku była tu pierwsza kaplica drewniana, a w 1660 roku bp Andrzej Trzebnicki poświęcił kościół murowany. Kościół kilkakrotnie był przebudowywany. W latach 1850-1890 poszerzono go i zbudowano nawy boczne, a w latach 1904-1907 dobudowana została wieża. W latach 1970-1980 przeprowadzono renowację świątyni.
Pierwsza udokumentowana wzmianka o organach w kościele w Chełmie Śląskim pochodzi z roku 1665. Kolejne instrumenty były następujące:
- 1736 – pozytyw Wawrzyńca Harbutowskiego z Kęt,
- 1885 – 19-głosowe organy wybudowane przez Johanna Haasa z Głubczyc,
- 1975 – 31-głosowe organy zbudowane przez Włodzimierza Truszczyńskiego.
W roku 2014 podjęto decyzję o przebudowie instrumentu z inspiracji i według projektu prof. Juliana Gembalskiego, a jej wykonawcą został Henryk Hober z Olesna. Podczas przebudowy dodano dwa nowe głosy: Trompet 8’ dla manuału I i Pryncypał 4’ dla sekcji manuału III oraz użyto historyczną wiatrownicę Haasa, na której stoją głosy manuału II oraz strona C sekcji pedału.
W balustradzie chóru umieszczono niezależny pozytyw, na którym gra możliwa jest z manuału III w głównym stole gry, jak również z osobnej klawiatury o trakturze mechanicznej umieszczonej po lewej stronie pozytywu.
Romieszczenie poszczególnych sekcji:
- manuał I i strona Cis pedału w lewej szafie,
- manuał II i strona C pedału w prawej szafie,
- manuał III (pozytyw) na balustradzie chóru.
Przebudowany instrument został poświęcony podczas uroczystej Mszy Świętej pod przewodnictwem abp. Wiktora Skworca 6 listopada 2016 roku. Po liturgii miał miejsce krótki koncert prezentujący możliwości chełmskiego instrumentu w wykonaniu prof. Juliana Gembalskiego.
Stół gry umieszczony bokiem do prezbiterium po lewej stronie chóru muzycznego.
Skala manuałów: C–f3; skala pedału: C–f1.
Informacje o budowie
Właściwości
| Manuał I | Manuał II | Manuał III | Pedał |
|---|---|---|---|
| 1. Burdon 16’ | 1. Flet kryty 8’ | 1. Burdon 8’ | 1. Violonbas 16’ |
| 2. Pryncypał 8’ | 2. Salicet 8’ | 2. Pryncypał 4’ | 2. Subbas 16’ |
| 3. Gemshorn 8’ | 3. Pryncypał 4’ | 3. Rurflet 4’ | 3. Oktawbas 8’ |
| 4. Oktawa 4’ | 4. Szpicflet 4’ | 4. Pryncypał 2’ | 4. Fletbas 8’ |
| 5. Flet otwarty 4’ | 5. Nasat 22/3’ | 5. Kwinta 11/3’ | 5. Chorałbas 4’ |
| 6. Kwinta 22/3’ | 6. Piccolo 2’ | 6. Cymbel 1’ 3 ch | 6. Mixtura 3 ch |
| 7. Superoktawa 2’ | 7. Tercja 13/5’ | 7. Krummhorn 8’ | 7. Puzon 16’ |
| 8. Mixtura 4 ch | 8. Acuta 4 ch | ||
| 9. Trompet 8’ | 9. Obój 8’ | ||
| 10. Fagot 16’ |
Wyłącznik głosów językowych
Crescendo
Tutti
Połączenia: I–P, II–P, III–P, II–I, III–I, III–II
Tremolo manuału II
Setzer
Zdjęcia
Stół gry
Kontuar instrumentu niemalże identyczny do kontuaru instrumentu w toruńskim sanktuarium NMP Nowej Ewangelizacji.
Albo na odwrót ;) Widać, że Hober miał swój udział w tym instrumencie :)