Kościół św. Hieronima (Franziskanerkirche St. Hieronymus, franciszkanów) – organy w chórze zakonnym Wiedeń (Wien) (Wien)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

W samym sercu Wiednia, niedaleko katedry Św. Szczepana często wypełnionej po brzegi podczas koncertów organowych, znajduje się kościół franciszkański skrywający instrument o wielkim znaczeniu artystycznym i historycznym. Gdyby nie stosowna informacja na zewnętrznej ścianie klasztoru, można byłoby nie zdawać sobie sprawy, co na codzień znajduje się poza zasięgiem wzroku odwiedzających świątynię.

Na podstawie zachowanego do dziś kontraktu wiedeński organmistrz Johannes Wöckherl vel Weckherl wybudował w 1642 roku organy usytuowane centralnie z przodu kościoła. Po około 60 latach wybudowano wielki ołtarz główny, który wydzielił z nawy główniej chór zakonny, który stał się niewidoczny od kościoła razem z rzeczonymi organami. Instrument uniknął znaczniejszych zmian materii zabytkowej. Najpoważniejsze miały miejsce w ramach ponowanego montażu w latach 1950–1951, organy były bowiem zdemontowane od 1943 roku w obawie przed zniszczeniem. Później były używane rzadko, dlatego ich stan znacznie się pogorszył. W roku 2011 szwajcarska firma Kuhn przywróciła instrument do stanu oryginalnego. Piszczałek z czasów budowy zachowało się ok. 90%, brakujące głosy językowe zrekonstruowano na wzór zachowanych w organach w Klosterneuburg również z 1642 roku.

Organy można zobaczyć i usłyszeć między innymi podczas dedykowanych przezentacji w piątki w okresie letnim, a także koncertów oraz okazjonalnie podczas nabożeństw. Są to najstarsze organy w Wiedniu.

Instrument umieszczony w chórze zakonnym centralnie na osi kościoła za ołtarzem głównym, prospekt oraz sekcja Prust Positiv mogą być zamknięte lub otwarte. Kontuar jest wbudowany centralnie w cokół szafy organowej. System powietrzny składa się z trzech miechów klinowych z urządzeniami do kalikowania oraz dmuchawy elektrycznej.

Zakres sekcji Hauptwerk: CFDGEA-c3. Zakres sekcji Prust Positiv: CFDGEA-c3 (trzy klawisze dzielone: gis/as, dis1/es1, gis1/as1). Zakres sekcji Petall: CFDGEA-b.

Wysokość stroju – a1: 457Hz przy 13°C.

Temperacja średniotonowa (1/4 komatu).


Budowniczy
Johann Wöckherl
Rok zakończenia budowy
1642
Stan instrumentu
Bardzo dobry
Liczba głosów
20  (20)
Liczba klawiatur
2+P
Traktura gry
mechaniczna
Traktura rejestrów
mechaniczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał IManuał IIPedał
PrustPositiv Hauptwerk Petall 
1. Copln [8']1. Quintadena [8']1. Pusaunnen [8']
2. Spüzflöten [4']2. Copl Flötten [4']2. Portuna [16']
3. Principal octav [4']3. Principal octav [4']3. Plochflöten [8']
4. super octav [2']4. Copln [8']4. octav [4']
5. Zümbl [3fach]*5. Principal [8']5. Quint [3']
6. Khrumphörner [8']6. Mixtur [6fach]6. Mixtur [4fach]
7. Superoctav [2']
8. Quint [3']
Pomoce
Tremolant
PrustPositivVendill
Vendill [Hauptwerk]
PetallVendill
Manualkoppel
Stół gry

Stół gry

Skrzydła prospektu

Skrzydła prospektu






Źródło

Oględziny własne
Rozmowa z prof. Johannesem Ebenbauerem prowadzącym prezentację
Ulotka ze specyfikacją instrumentu
https://www.orgelbau.ch/de/orgel-details/801480.html
https://www.woeckherl-orgel.wien/die-woeckherl-orgel/

Autor
Jan Szewczyk


Ostatnia modyfikacja: 2025-08-11 22:54:30

Kościół NMP Królowej Apostołów (Kirche Königin der Apostel „Pallotikirche”, pallotynów) (Wiedeń (Wien)) - 11 głosów
Klasztor Szkocki (Schottenabtei, benedyktynów) – organy boczne (Wiedeń (Wien)) - 20 głosów
Kościół św. Hieronima (Franziskanerkirche St. Hieronymus, franciszkanów) (Wiedeń (Wien)) - 32 głosów