Kościół św. Antoniego i św. Wawrzyńca Borek Strzeliński (dolnośląskie)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

Pierwotnie organy piszczałkowe w kościele w Borku Strzeińskim zostały wybudowane przez znakomitego niemieckiego organmistrza epoki baroku Johanna Michaela Rödera. Pracował on przy budowie tego instrumentu dwa lata, od początku 1729 do końca 1730 roku. Organy były mniejsze niż obecnie: miały 22 głosy, dwa manuały i pedał, trakturę mechaniczną i stół gry wbudowany we front szafy organowej. Instrumenty Rödera znajdują się do dzisiaj m.in. w Berlinie, Legnicy, Jeleniej Górze, a także znajdowały się w katedrze we Wrocławiu. Świadczy to o wysokiej pozycji Borku Strzelińskiego w ówczesnym świecie muzycznym oraz o dbałości mieszkańców o muzykę kościelną. 

Obecne organy zostały zbudowane na początku XX wieku w duchu epoki romantyzmu przez świdnicką firmę Schlag & Söhne, również znaną na całym świecie. Ze starego instrumentu pozostała przednia część szafy organowej wraz z prospektem piszczałkowym. W tylnej częsci organów dobudowano symetrycznie rozmieszczone piszczałki sekcji pedału, a pod sufitem sekcję manuału II wraz z szafą ekspresyjną. Nad pracami czuwał Ludwig Bürgemeister – architekt, historyk sztuki, konserwator zabytków prowincji śląskiej, krajowy radca budowlany, autor książki Der Orgelbau in Schlesien – nieocenionej skarbnicy wiedzy na temat organów. W organach przez szereg lat prowadzono doraźne naprawy. Do niedawna stan techniczny instrumentu wymagał gruntownej naprawy z wymianą uszkodzonych elementów oraz natychmiastowej konserwacji i impregnacji chemicznej. Prace podjęte w latach 2021–2022 przez firmę Organmistrzostwo „Kamerton” Wiesław Jeleń polegały na renowacji wiatrownic, kontuaru, miechu, rekonstrukcji brakujących i trwale uszkodzonych piszczałek, w tym dziewięciu głosów skradzionych prawdopodobnie po II wojnie światowej, rekonstrukcji traktury pneumatycznej, systemu powietrznego, konserwacji elementów drewnianych, a także strojeniu. Instrument w połączeniu ze świetną akustyką świątyni charakteryzuje się pełnym i szlachetnym brzmieniem.


Budowniczy
Schlag & Söhne
Stan instrumentu
Bardzo dobry
Liczba głosów
26
Liczba klawiatur
2+P
Traktura gry
pneumatyczna
Traktura rejestrów
pneumatyczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał IManuał IIPedał
1. Trompete 81. Liebl. Gedeckt 161. Subbass 16
2. Mixtur 4 fach2. Geigen-Prinzipal 82. Gamben-Bass 16
3. Rauschquinte 2 2/3 u.23. Rohrflöte 83. Violon 16
4. Hohlflöte 44. Portunal 84. Octavbass 8
5. Doppelflöte 85. Aeoline 85. Choralbass 4
6. Gemshorn 86. Salicional 86. Nachthorn-Bass 2
7. Octave 47. Fugara 47. Posaune 16
8. Gambe 88. Travers-Flöte 4
9. Prinzipal 89. Progression 2-3 fach
10. Bordun 16
Pomoce
Manual Koppel, Pedal Koppel I, Pedal Koppel II
Tutti, Forte, Piano, Flötenchor, Gambenchor
Windprobe, Jalousiechweller
Stół gry

Stół gry

Klawiatura pedałowa

Klawiatura pedałowa

Tabliczka firmowa

Tabliczka firmowa

Dźwignia żaluzji

Dźwignia żaluzji






Autor
Andrzej Ryszkiewicz


Ostatnia modyfikacja: 2025-06-30 12:45:04