Katedra NMP (Frauenkirche) Monachium (München) (Bayern)
Stół gry
Opis Instrumentu
Organy w monachijskiej katedrze zbudowane zostały przez Georga Janna w 1994 roku podczas gruntownego remontu świątyni trwającego od 1990 r. Pierwszy wzmiankowany instrument w katedrze został wybudowany w 1491 r., lecz nie ma żadnych informacji co do jego dyspozycji bądź budowniczego. W latach 1629-1633 Hans Lechner wybudował w świątyni 17-głosowe organy o dwóch manuałach i pedale. Ich dyspozycja przedstawiała się następująco:
| Manuał I Hauptwerk |
Manuał II Brustwerk |
Pedał |
| Subbas 16' | Principal 8' | Subbas 32' |
| Principal 8' | Coppelfletten 8' | Koppel 32' |
| Koppel 8' | Octav 4' | Doppelte Octav 16' |
| Octav 4' | Octävel 2' | Octavel 8' |
| Spitzflöte 4' | Octavel 8' | |
| Octävel 2' | ||
| Mixtur IV (bądź IX) | ||
| Zimbel II |
W 1817 roku Franz i Josef Froschowie podejmują się budowy nowego instrumentu w szafie z 1633 roku. Organy te miały 31 głosów rozdzielonych między dwa manuały i pedał. W 1860 roku instrument ten przeszedł przebudowę, w ramach której dyspozycję poszerzono o Gedackt 16' w manuale I, Principal 8' w manuale II oraz Principalbass w pedale. Wtedy również wymieniono szafę organową na nową, zaprojektowaną przez Karla Froscha w duchu neogotyku.
W 1880 roku firma Steinmeyer wybudowała w katedrze nowe, 47-głosowe organy (opus 200), które z czasem powiększyła do 54 głosów. W 1935 roku firma Steinmeyer ponownie zmodyfikowała instrument. Organy wzbogacono o nowe głosy i odtąd było ich 67. Podczas II wojny światowej, w 1944 roku, dokładnie w miejsce organów wpadła przez sklepienie katedry bomba, która kompletnie zniszczyła instrument. Z tego względu w latach 1955-1957 nowe dwa instrumenty katedralne: organy główne (Hauptorgel) oraz organy chórowe (Chororgel) wybudował Joseph Zeilhuber.
W 1990 roku podczas renowacji katedry zdemontowano organy Zeilhubera, po czym budowę nowego instrumentu rozpoczął Georg Jann. Za projekt prospektu odpowiadał Wolfgang Gsaenger, który wzorował się na prospekcie w kościele mariackim w Stralsundzie. Dyspozycja od czasu budowy zmieniła się nieznacznie: w latach 2005-2006 przeniesiono głos Horn 8' z sekcji Schwellwerku do Hauptwerku, a Vox Humana 8' z Hauptwerku do Schwellwerku. Wtedy dokonano również korekt traktury i dodano Setzer z 6400 kombinacjami. Całość tworzy jeden z największych instrumentów piszczałkowych w Niemczech, który jest często wykorzystywany zarówno w liturgii, jak również podczas licznych koncertów. Obecnie instrument jest w stanie bardzo dobrym, występują jedynie niewielkie mankamenty związane z obsługą kontuaru.
Skala manuałów: C-a3; Skala pedału: C-f1.
Informacje o budowie
Właściwości
| Manuał I | Manuał II | Manuał III | Manuał IV | Pedał | |
|---|---|---|---|---|---|
| Rückpositiv | Hauptwerk | Positiv | Schwellwerk | Chamadewerk* | |
| 1. Quintade 16' | 1. Praestant 16' | 1. Gemshorn 16' | 1. Gambe 16' | 1. Chamade 16' | 1. Principalbaß 32' |
| 2. Praestant 8' | 2. Gedeckt 16' | 2. Praestant 8' | 2. Bourdon 16' | 2. Chamade 8' | 2. Violonbaß 32' |
| 3. Voce Umana 8' | 3. Octave 1-2f. 8' | 3. Bourdon 8' | 3. Diapason 8' | 3. Tuba 8' | 3. Principal 16' |
| 4. Rohrflöte 8' | 4. Gambe 8' | 4. Octave 4' | 4. Flûte traversière 8' | 4. Trompeta quinta 5 1/3' | 4. Violon 16' |
| 5. Quintade 8' | 5. Flûte harmonique 8' | 5. Blockflöte 4' | 5. Bourdon 8' | 5. Clairon 4' | 5. Subbaß 16' |
| 6. Octave 4' | 6. Quinte 5 1/3' | 6. Nazard 2 2/3' | 6. Aeoline 8' | 6. Quinte 10 2/3' | |
| 7. Hohlflöte 4' | 7. Octave 1-2f. 4' | 7. Doublette 2' | 7. Salicional 8' | 7. Octave 8' | |
| 8. Sesqualtiera 2 2/3' | 8. Flauto 4' | 8. Tierce 1 3/5' | 8. Unda Maris 8' | 8. Baßflöte 8' | |
| 9. Superoctave 2' | 9. Terz 3 1/5' | 9. Larigot 1 1/3' | 9. Octave 4' | 9. Cello 8' | |
| 10. Flautino 2' | 10. Quinte 2 2/3' | 10. Mixtur 5f. 1 1/3' | 10. Flûte octaviante 4' | 10. Octave 4' | |
| 11. Quinte 1 1/3' | 11. Octave 1-2f. 2' | 11. Oberton 2f. | 11. Nachthorn 4' | 11. Offenflöte 4' | |
| 12. Siflöte 1' | 12. Mixtur major 6-8f. 2' | 12. Dulcian 16' | 12. Viola 4' | 12. Bauernflöte 2' | |
| 13. Scharff 4-6f. 1' | 13. Mixtur minor 4f. 1' | 13. Schalmey 8' | 13. Quinte 2 2/3' | 13. Hintersatz 5f. 2 2/3' | |
| 14. Cymbel 3f. 1/3' | 14. Cornet 5 f. 8’ | 14. Clarinette 8' | 14. Octavin 2' | 14. Baß-mixtur 6f. 2' | |
| 15. Trompete 8' | 15. Trompete 16' | Cymbelstern | 15. Tierce 1 3/5' | 15. Bombarde 32' | |
| 16. Cromorne 8' | 16. Trompete 8' | Glockenspiel | 16. Piccolo 1' | 16. Posaune 16' | |
| 17. Clairon 4' | 17. Horn 8' | Carillon | 17. Progressio harmonica 5f. 1 1/3' | 17. Fagott 16' | |
| Chororgel | Chororgel | 18. Plein jeu 4f. 2' | 18. Trompete 8' | ||
| 18. Principal 16' | 15. Principal 8' | 19. Basson 16' | 19. Feldtrompete 4' | ||
| 19. Principal 8’ | 16. Rohrflöte 8' | 20. Trompette harmon. 8' | Chororgel | ||
| 20. Bourdon 8’ | 17. Octave 4' | 21. Hautbois 8' | 20. Principal 16' | ||
| 21. Octave 4’ | 18. Blockflöte 4' | 22. Vox humana 8' | 21. Subbaß 16' | ||
| 22. Quinte 2 2/3’ | 19. Nasat 2 2/3' | 23. Clairon harmon. 4' | 22. Octavbaß 8' | ||
| 23. Superoctave 2’ | 20. Flautino 2' | Carillon | 23. Gedecktbaß 8' | ||
| 24. Cornet 5 f. 8’ | 21. Terz 1 3/5' | Chororgel | 24. Nachthorn 4' | ||
| 25. Mixtur 6 f. 1 1/3’ | 22. Scharff 4f. 1' | 24. Holzgedackt 8' | 25. Hintersatz 4 f. 2 2/3' | ||
| 26. Trompete 8’ | 23. Dulcian 16' | 25. Salicional 8' | 26. Bombarde 16' | ||
| 27. Clairon 4’ | 24. Oboe 8' | 26. Holzflöte 4' | 27. Posaune 8' | ||
| 27. Principal 2' | 28. Zinke 4' | ||||
| 28. Quinte 1 1/3' | |||||
| 29. Cymbel 3f. 2/3' | |||||
| 30. Cromorne 8' | |||||
| Cymbelstern |
III-P, IV-P, Octave IV-P, Octave III-P, Chamaden IV, Chamaden III, Chamaden II, Chamaden I, Chamaden P, Chamaden Octave, Chamaden Suboctave
Tremulant dla każdego manuału, Setzer, wałek crescendo, żaluzja manuału IV
Zdjęcia
