Kościół św. Mikołaja Zakrzów (opolskie)

Historia

Poprzednio w kościele znajdowały się 16-głosowe organy mechaniczne z 1869 roku, nieznanego budowniczego. W czasopiśmie Zwiastun Górnoszląski z 23 września 1869 roku odnajdujemy notatkę, która mówi o wybudowanych właśnie wówczas w zakrzowskim kościele organach przez niewymienionego z nazwiska organmistrza z Głubczyc (Głupczyc), co sugeruje, że mógł to być J.M.V. Haas. Brak jest jednak innych źródeł, które mogłyby potwierdzić tę informację. Pewny jest jednak fakt, że owa notatka dotyczy na pewno tego kościoła, gdyż w tekście wymienione są sąsiednie miejscowości (Krzonowice – dzisiejsze Długomiłowice, Sławencice – obecne Sławięcice, część miasta Kędzierzyn-Koźle). W 1895 roku organy miały być remontowane, a około 1925 roku została zamontowana dmuchawa elektryczna. Pod koniec II wojny światowej organy zostały poważnie uszkodzone przez Armię Czerwoną, która urządziła stajnię w kościele. Miech organów był przestrzelony, piszczałki porozrzucane wokół kościoła i na cmentarzu. Po przejściu frontu już w 1945 roku ówczesny proboszcz ks. Ferdynand Puzik pozbierał piszczałki, które nadawały się jeszcze do użytku i uruchomił pięć głosów, a w 1949 roku wezwał organmistrza Stanisława Nieżałowskiego z Włodzienina, który wcześniej mieszkał w Husowie koło Rzeszowa. Przeprowadził on remont i rekonstrukcję organów, wymienił klawiatury i wykonał nowe piszczałki (między innymi Pryncypału). Prace ukończono w kwietniu 1950 roku i organy miały już 14 z 16 głosów. Jeden z poprzednich organistów zanotował niekompletną dyspozycję tego instrumentu, która wyglądała następująco:

Organy firmy Biernacki

W 1977 roku podjęto decyzję o budowie nowego instrumentu, który został wykonany przez firmę Aleksandry Biernackiej-Grandys z Warszawy. W poniedziałek 25 lipca 1977 roku na mszy świętej o godzinie 18:00 organy poświęcił bp Wacław Wycisk z Opola. Podczas uroczystości miejscowy organista wykonał utwór instrumentalny, śpiewał także chór parafialny. Organy zasila w powietrze niemiecka dmuchawa Ventus firmy Laukhuff, która została ofiarowana przez byłych parafian mieszkających w Niemczech. Główny miech pływakowy dla manuału I i pedału wraz z dmuchawą jest umieszczony w pomieszczeniu za organami, pod wieżą, jednak powietrze jest pobierane spod wiatrownic za pomocą specjalnego kanału. Na ścianie w tym pomieszczeniu znajduje widnieje data 16 VI 1977, co sugeruje dzień zakończenia budowy organów, która trwała od 15 maja tego roku (według kroniki parafialnej). Drugi, mniejszy miech (również pływakowy) dla manuału II znajduje się pod wiatrownicą manuału II. Wiatrownice stożkowe.

Ostatni remont instrumentu odbył się w 2016 roku. Wykonał go Wiesław Jeleń. Organy są obecnie pod stałą opieką organmistrza. W 2020 roku wszystkie piszczałki zostały zdjęte z wiatrownic ze względu na malowanie sufitu nad organami, następnie ponownie zamontowanie i nastrojone. W chwili obecnej stan organów można określić jako bardzo dobry, choć wymagane jest strojenie oraz poprawki intonacyjne niektórych głosów.

Zakres manuałów: C–a³; zakres pedału: C–f¹.