Organy zostały przywiezione w 1881 r. z kościoła św. Aleksandra w Warszawie i zamontowane w nowej, dopasowanej stylem do kościoła szafie organowej. Wówczas pierwszy raz przebudowano je pod względem konstrukcyjno-technicznym (miała miejsce m.in. przebudowa traktury i zmiana typu miecha). W 1935 r. przebudowano stół gry (nowe połączenia traktury), następnie w 1943 r. Zygmunt Kamiński zmienił trakturę rejestrową na pneumatyczną, wstawił trzy nowe głosy, a także zmienił ustawienie stołu gry (wykonanego przez miejscowego rzemieślnika) na wolnostojący, z przodu szafy organowej (wcześniej był wbudowany w prawy bok szafy organowej).
W 2024 r. ukończona została kilkuletnia rekonstrukcja przeprowadzona przez firmę Krzysztofa Deszczaka z Lublina. Projekt tych prac w swej finalnej wersji przewidywał rekonstrukcję organów do formy jak najbliższej pierwotnej, przy czym odtworzone elementy i zastosowane rozwiązania oparto na kilku istniejących jeszcze organach Müllera (m.in. z Toszka). Koncepcję prac opartą na badaniach zachowanego oryginalnego materiału i instrumentów referencyjnych oraz późniejszy merytoryczny nadzór nad pracami wykonali Małgorzata Trzaskalik-Wyrwa oraz Krzysztof Urbaniak. W projekcie swój duży wkład miały również firmy organmistrzowskie Adama Olejnika i Andrzeja Sutowicza oraz firma konserwatorska Doroty Moryto-Naumiuk, która wykonała renowację górnej części szafy organowej oraz malowanie i złocenie części dolnej).
Wykonano m.in:
Z oryginalnego instrumentu Mullera, po szczegółowej inwentaryzacji, wyodrębniono i przeznaczono do dalszych prac wszystkie zachowane elementy jego autorstwa, tj. komplet wiatrownic, około 70% piszczałek drewnianych (pozostałe 30% nie zachowało się lub zostało poddane całkowitej rekonstrukcji z powodu poważnych zniszczeń spowodowanych przez drewnojady) oraz około 60% piszczałek metalowych wewnętrznych (pozostałe 40% było nieoryginalne, często cynkowe). Wszystkie oryginalne elementy poddano pieczołowitej renowacji, uzupełnieniom i niezbędnym rekonstrukcjom. Brakujące piszczałki odtworzono ściśle według wynikających z pomiarów menzur oraz spójnie do ich konstrukcji i stopu materiału.
Manuały C–d3, pedał C–d1.
Manuał I | Manuał II | Pedał |
---|---|---|
Hauptwerk | Oberwerk | |
1. Principal 8 Fuss | 1. Salicet 8 Fuss | 1. Subbas 16 stóp |
2. Principal 4 Fuss | 2. Portunal 8 Fuss | 2. Octavbass 8 Fuss |
3. Bordun 16 Fuss | 3. Flauto 8 Fuss | 3. Violoncello 8 Fuss |
4. Viola di Gamba 8 Fuss | 4. Flauto Travers 4 Fuss | 4. Octav 4 Fuss |
5. Quinta 3 Fuss | ||
6. Octave 2 Fuss | ||
7. Mixtur 4 Chörig |
Jerzy Gołos, Warszawskie Organy, t. II, Warszawa 2003, s. 198–201.
Wiktor Łyjak, Wędrówki warszawskich organów, w: „Mazowsze” 1995, nr 1, s. 73.
Aktualizacja opisu i zdjęcia po rekonstrukcji: Krzysztof Deszczak
Ostatnia modyfikacja: 2024-09-27 22:48:52