Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa (stary) Bukowina Tatrzańska (małopolskie)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

Stary kościół w Bukowinie Tatrzańskiej, którego fundatorem i budowniczym był Jędrzej Kramarz, powstawał w latach 1887–1900. Z książek o miejscowości można dowiedzieć się, że również organy są autorstwa Kramarza. Źródła te zawierają również ciekawe szegóły dotyczące ich powstawania, mianowicie budowniczy miał wykorzystywać do ich budowy międlarki do lnu, a abstrakty miały być lniane (obecnie są już drewniane).

Inną teorię co do budowniczego instrumentu wysunął Maciej Babnis w książce pt. Kultura organowa Galicji. W katalogu dzieł Józefa Angstera z Peczu widnieje instrument o 5 głosach i mechanicznej trakturze zbudowany do Bukowiny na Orawie. Autor książki ze względu na tą samą liczbę głosów oraz w obu przypadkach mechaniczną trakturę stwierdził, że w katalogu zawarty jest pozytyw z Bukowiny Tatrzańskiej. Rzeczywiście, co zauważył autor, w Bukowinie na Orawie nie było w tamtych czasach kościoła, był jednak w Podszklu, którego Bukowina była częścią. W kronice parafii Podszkle jest wzmianka o organach sprawionych za proboszcza ks. Stefana Kofrita, którego urzędowanie trwało zaledwie rok, od 1907 do 1908 roku, co pokrywa się z datą budowy instrumentu w katalogu Angstera (1908). Dodatkowo instrument wg katalogu miał mieć transmisję, której nie ma w Bukowinie Tatrzańskiej. Nie zostało również w katalogu odnotowane, że są to organy bez pedału. Obecnie w kościele w Podszklu znajdują się organy Henryka Siedlara z ok. 1977 r., zaś instrument Angstera miał być sprzedany siostrom zakonnym w Kętach, jednak dotąd go nie odnaleziono..

W latach 70. stan instrumentu w Bukowinie Tatrzańskiej pozostawiał wiele do życzenia. Ówczesny proboszcz napisał w ankiecie organowej, że naszego „organu” nie można uważać za organ, a na pytanie o potrzebę remontu odpowiedział: zastąpić nowym organem. Remontu instrument doczekał się na pewno w 2006 roku, dokonał tego Krzysztof Jakubowski przy okazji montażu organów w nowym kościele.

Zachowała się dźwignia do kalikowania. W prospekcie znajdują się piszczałki głosu Oktawa 4 (tabliczka nieoryginalna, brak oryginału co najmniej od lat 70.). Kolejność głosów w dyspozycji – od strony prospektu.

Skala manuału: C–f3.


Budowniczy
Jędrzej Kramarz
Rok zakończenia budowy
ok. 1900
Liczba głosów
5
Liczba klawiatur
I
Traktura gry
mechaniczna
Traktura rejestrów
mechaniczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał
1. Oktawa 4
2. Oktav 2'
3. Flaut Amabilis [4']
4. Bourdon [8']
5. Principal 8' [sic!]
Stół gry

Stół gry

Dźwignia do kalikowania

Dźwignia do kalikowania






Źródło

Rozmowa z miejscowym organistą
S. Galica-Górkiewicz, T. Borucki, Bukowina Tatrzańska. Czasy – Ludzie – Wydarzenia, Kraków 2007
M. Babnis, Kultura organowa Galicji, Słupsk 2012
http://angstermuzeum.hu/amm/controller/render/amm_cpage10
https://sdm.upjp2.edu.pl/miejscowosci/podszkleArchiwum Archidiecezjalnej Komisji Muzyki Kościelnej w Krakowie, ankieta organowa z lat 1970–1971
Zdjęcia współczesne: Piotr Kramarz
Zdjęcie archiwalne udostępnił Piotr Matoga

Autor
Jan Szewczyk


Ostatnia modyfikacja: 2024-01-17 18:33:27

Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa (Bukowina Tatrzańska) - 35 głosów