Kościół św. Jana Apostoła Mogilno (kujawsko-pomorskie)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

Fundacja kościoła wraz z klasztorem dla przybyłych do Mogilna benedyktynów datowana jest na połowę XI w. W ciągu wieków kościół poddawano licznym przeróbkom w różnych stylach. W roku 1833 klasztor skasowano, zaś kościół w niedługim czasie przeszedł w ręcę miejscowej parafii św. Jakuba Apostoła. W 1925 r. przy świątyni erygowano samodzielną jednostkę parafialną. W 2014 r. parafię przejeli kapucyni.

Z powodu małej ilości zachowanych źródeł archiwalnych trudno powiedzieć o istniejących w kościołach instrumentach. Wiadomo jedynie, że w czasach opata Wilczyńskiego (1609-1625) ufundowano stolarkę chóru muzycznego oraz prospekt, który uzupełniono w połowie XVIII w. O samym instrumencie brak wiadomości. Dopiero w 1838 r. pojawia się wzmianka o wspaniałych ale zrujnowanych organach. Nowe organy wybudowano w 1868 r., jednak już w 1898 nie nadawały się do użycia, zaś naprawę uznano za nieopłacalną. Kolegium kościoła podjęło decyzję o budowie nowego instrumentu, którą powierzono poznańskiemu organmistrzowi Romanowi Hoffmannowi. Przeksztłacono wówczas prospekt organowy oraz prawdopodobnie wykorzystano części z poprzedniego instrumentu. Organy do użycia oddano około 1900 r., zaś koszt ich wykonania wyniósł ponad 5100 marek. 

Niestety brak bliższych informacji na temat prowadzonych prac przy instrumencie. Ostatni generalny remont instrumentu wykonano w 2002 r., lecz główny nacisk położono na renowację prospektu oraz szafy organowej. Konserwację instrumentu wykonano w sposób niefachowy, czego skutki odczuwane są do chwili obecnej. W bliżej nieokreślonym momencie zdemontowano połączenie między manuałami, manubrium zamieniono miejscami z Evacuantem, zaś w miejscu gałki od połączenia umieszczono... włącznik dmuchawy. 

Warto odnotować, że opisywane organy są największym egzeplarzem, który wyszedł spod ręki Romana Hoffmanna.


Budowniczy
Roman Hoffmann
Opus
18
Rok zakończenia budowy
ok. 1900
Stan instrumentu
Dostateczny
Liczba głosów
19
Liczba klawiatur
2+P
Traktura gry
mechaniczna
Traktura rejestrów
mechaniczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał IManuał IIPedał
Hauptwerk Oberwerk 
1. Bourdon 16 Fuſs1. Lieblich Gedact 8 Fuſs1. Principalbass 16 Fuſs
2. Principal 8 Fuſs2. Aeoline 8 Fuſs2. Violonbass 16 Fuſs
3. Gemshorn 8 Fuſs3. Salicional 8 Fuſs3. Subbass 16 Fuſs
4. Viola di Gamba 8 Fuſs4. Oboe 8 Fuſs 4. Violoncello 8 Fuſs
5. Flauto Dolce 8 Fuſs5. Rohrflöte 8 Fuſs *
6. Octave 4 Fuſs6. Octave 2 Fuſs **
7. Flauto 4 Fuſs
8. Quinte 2 2/3 Fuſs
9. Progressio 2-3 fach
Pomoce
Pedal Coppel, Evacuant.
Przypisy
*) faktycznie głos 4'.
**) na tabliczce brak oznaczenia sekcji, prawdopodobnie dodana później
Kontuar

Kontuar






Źródło

Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie, Akta dotyczące parafii św. Jakuba Apostoła oraz św. Jana Apostoła (sygn AKM II 119/2, 119/37, 119/72, 119/73, 119/80);
Z. Białłowicz-Krygierowa, Zabytki Mogilna, Trzemeszna, Strzelna i okolic, „Studia z dziejow ziemi mogileńskiej”, t. 1, Mogilno 1978, s. 382;
Oględziny własne
Konsultacje opisu: Tomasz Padoł

Autor
Adam Bigosiński


Ostatnia modyfikacja: 2023-02-08 20:43:32

Kościół farny św. Jakuba Większego Apostoła (Mogilno) - 12 głosów
Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego (Mogilno) - 18  (16 ) głosów