W 1886 r. za cenę 7235 marek niemieckich zbudowane zostały organy firmy W. Sauera z Frankfurtu nad Odrą. Koszty zostały pokryte przez parafię oraz w 1/3 przez rząd pruski. Organy oznaczone były numerem opusowym 451. 22 głosy rozdzielone były pomiędzy 2 manuały i pedał. 1384 piszczałki znajdowały się na wiatrownicach stożkowych. Strojenia i naprawy miały miejsce w 1909, 1915 i 1925 roku, natomiast w kwietniu 1930 r. J. Goebel z Gdańska zainstalował dmuchawę elektryczną firmy Meidinger zakupioną za 2580 zł. Instrument doszczętnie spłonął w pożarze kościoła w roku 1945.
Zwieńczeniem odbudowy fary po zniszczeniach wojennych była budowa instrumentu piszczałkowego. Tego zadania podjął się Józef Sobiechowski z Bydgoszczy w 1950 roku, wykorzystując części organów z seminarium nauczycielskiego w Grudziądzu (zbudowane w 1882 r. przez Terletzkiego jako 7-głosowe, rozbudowane do 13 registrów przez E. Wittka w 1892 roku). Nowe organy miały trakturę pneumatyczną, 30 głosów, 2 manuały i pedał. Piszczałki manuału II były umieszczone w szafie ekspresyjnej, prospekt był bez górnej obudowy architektonicznej, a znajdujące się w nim piszczałki miały pozłacane labia.
Z uwagi na duże zniszczenie organów przez szkodniki drewna oraz zły stan kontuaru w wyniku długoletniej eksploatacji konieczna stała się przebudowa tego instrumentu. Została ona wykonana z okazji 60-lecia odpustów maryjnych we farze oraz 10. rocznicy ustanowienia diecezjalnego sanktuarium Matki Bożej Łaskawej, opiekunki Grudziądza. Projekt wykonał Marian Dorawa, wykonawcą był organmistrz Krzysztof Grygowicz z Janówka k. Tarczyna, konstrukcję stalową chóru wykonała firma Animar z Grudziądza. W lipcu 2012 przystąpiono do demontażu organów. Prace remontowe trwały do 2014 roku i obejmowały wykonanie nowej szafy organowej i chóru, zmianę traktury na elektryczną z wykonaniem nowych wiatrownic klapowo-zasuwowych, przekształcenie dyspozycji, dzięki czemu organy mogą pełnić rolę koncertową, sprowadzenie używanego kontuaru firmy Speith (część rejestrów jest niewykorzystana). Użyto części, które nadawały się do dalszego funkcjonowania. W pierwszym etapie powstała szafa główna, natomiast w drugim powiększono emporę organową i zbudowano pozytyw. Balustrada jest ozdobiona herbami: diecezji toruńskiej, bp. Andrzeja Suskiego oraz papieża Benedykta XVI, który wyniósł farę do rangi bazyliki. 7 września 2014 r. podczas mszy św. kapłanów pochodzących z Grudziądza, bp Andrzej Suski poświęcił instrument.
Rozmieszczenie sekcji:
Dmuchawa elektryczna zasila 2 miechy pływakowe umieszczone przed wiatrownicą sekcji pedału, ponadto pod wiatrownicami (klapowo-zasuwowe) znajdują się miechy kompensacyjne.
Organy w bardzo dobrym stanie technicznym, usterki są na bieżąco naprawiane, regularnie odbywa się strojenie. Na instrumencie odbywają się koncerty, m. in. w ramach Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej, odbywającego się w bazylice od 2017 r. pod kierownictwem artystycznym dr hab. Hanny Dys.
Manuał I | Manuał II | Manuał III | Pedał |
---|---|---|---|
Hauptwerk | Positiv | ||
1. Gedakt 8' | 1. Bordun 16' | 1. Octava 4' | 1. Pryncypałbas 16' |
2. Salicional 8' | 2. Pryncypał 8' | 2. Superoctava 2' | 2. Subbass 16' |
3. Rurflet 4' | 3. Quintadena 8' | 3. Flet leśny 2' | 3. Oktawbas 8' |
4. Holflet 4' | 4. Octava 4' | 4. Quinta 2 2/3' | 4. Czello 8' |
5. Octava 2' | 5. Gemshorn 4' | 5. Sedicima 1' | 5. Choralbass 4' |
6. Gemsquinta 2 2/3' | 6. Nasard 2 2/3' | 6. Cymbel 1/2' 3 fach. | 6. Oktawbas 2' |
7. Vox humana 8' | 7. Tercja 1 3/5' | 7. Scharff 1' 3 fach | |
8. Mixtura 1' 3-4 fach. | 8. Puzon 16' | ||
9. Trompet 8' | 9. Trompet 8' | ||
10. Ranket 8' |
Ostatnia modyfikacja: 2018-06-15 22:28:57
PIĘKNE ORGANY I BARDZO MIŁY ORGANISTA