Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy Witnica (lubuskie)

Instrument do nowej ewangelicko-augsburskiej świątyni w ówczesnym Vietz zbudowała w roku 1877 renomowana firma Wilhelma Sauera z Frankfurtu nad Odrą jako opus 257. Posiadające 35 rozdysponowanych pomiędzy cztery sekcje głosów organy wzniesiono na wyższej z zachodnich empor. Romanizujący, wykonany z litego drewna i przyozdobiony snycerskim ornamentem masywny płycinowy cokół wspiera otwarty jednosekcyjny prospekt złożony z trzech ujętych w półokrągłe konsole wież piszczałkowych połączonych dwoma płaskimi polami. Konstrukcję prospektu wspierają poprzeczne złocone listwy z kutego metalu. Wyloty piszczałek prospektowych zdobią pozłacane korony. Stół gry umiejscowiono centralnie, z przodu na niewysokim podeście. Po obu stronach klawiatur ręcznych (na czterech poziomach) zgrupowane są toczone z owocowego drewna cięgła rejestrowe, inkrustowane okrągłą porcelanową tabliczką z wypisanymi gotycką czcionką nazwami głosów. Powyżej manuału III naklejono porcelanowe szyldziki odpowiadające urządzeniom pomocniczym. Okładziny klawiszy diatonicznych sporządzono z polerowanej kości wołowej, zaś nakładki klawiszy chromatycznych z hebanu. Kontuar wykończony jest wciąż zachowaną politurą szelakową. W roku 1917 zarekwirowano na cele wojenne oryginalne cynowe piszczałki prospektowe, zastąpione następnie tańszymi piszczałkami z blachy cynkowej (służącymi po dziś dzień). Poniżej sekcji Schwellwerku, tuż nad klawiaturą pedału ,znajduje się szereg nożnych włączników urządzeń dodatkowych. Ciekawostkę stanowi dwupozycyjny mechanizm szafy ekspresyjnej, otwieranej bądź zamykanej przy pomocy blokowanej nożnej dźwigni. Wiatrownice stożkowe, traktura gry i rejestrów mechaniczna. Skala manuałów: C-f³, skala pedału: C-d¹.

W 2000 r. przeprowadzono generalną renowację instrumentu wraz z uzupełnieniem braków w aparacie gry. Prace piszczałkarskie wykonała frankfurcka firma W. Sauer Orgelbau, będąca spadkobierczynią zakładu, który wybudował witnickie organy. Montaż zrekonstruowanych elementów i wykonanie remontu powierzono natomiast gorzowskiemu organiście Lechowi Skibińskiemu. Całość sfinansowano ze środków zewnętrznych. Obecnie (2015) instrument wymaga kompleksowych prac restauratorsko-regulacyjnych, czyszczenia, naprawy pokrzywionych rezonatorów głosu Clarinet 8’, usprawnienia traktury gry i wymiany wykonanych z niewłaściwych materiałów elementów jej mechaniki, korekty intonacyjnej wraz z całościowym strojeniem, jak również konserwacji pokrywającej kontuar politury. W momencie kolejnych oględzin (2015, 2017) instrument był także mocno zaniedbany od strony użytkowej.

Warto przy tym wspomnieć, iż opisywane witnickie organy są jedynym trzymanuałowym instrumentem mechanicznym W. Sauera na terenie woj. lubuskiego, będąc zarazem drugim co do wielkości mechanicznym instrumentem tego budowniczego w Polsce, po organach kościoła Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Bydgoszczy.