Kościół Ścięcia św. Jana Chrzciciela Pleszew (wielkopolskie)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

O wcześniejszych organach znajdujących się w pleszewskim kościele farnym wiadomo jak dotąd niewiele: był to instrument jednomanuałowy z pedałem. Rozebrano go przed 1887 r. z powodu prac remontowych w kościele. Po zakończeniu tychże prac próbowano wyposażyć kościół w nowe organy – swój kosztorys przedstawiła chociażby firma braci Walter, lecz budowa nie doszła do skutku. Postanowiono zmontować stare organy wraz z ich remontem, a prace te powierzono Spieglowi z Rychtala. Sprawa budowy instrumentu powróciła po I wojnie światowej. Swoje oferty przedstawili m.in. Wacław Biernacki, Józef Bach, Adolf Homan, Kazimierz Waraczewski oraz Albert Polcyn, któremu w grudniu 1926 r. powierzono budowę instrumentu wraz z nową szafą. Złożył on instrument z części firmy Rieger za kwotę 19 500 złotych. Początkowo kwota ta była większa, jednakże organmistrz w rozliczeniu przyjął piszczałki poprzednich organów. Pewną ciekawostką jest to, że parafia ociągała się z zapłatą dla organmistrza, toteż wszedł on na drogę sądową.

W latach powojennych instrument został rozbudowany o pięć głosów (w tym cztery językowe) przez Kazimierza Urbańskiego z Bydgoszczy. Wtedy też rozbudowano prospekt o boczne segmenty, w których znajdują się piszczałki Puzonu. Około 2010 r. instrument przeszedł naprawy, lecz ich poziom był bardzo niski. Prace wykonał dalszy krewny Polcyna. Obecnie (2022 r.) organy są zaniedbane: klawisze manuału I wytarte, roleta chwieje się, a manuał II gra bez włączonych rejestrów.

Skala manuałów: C–g3; skala pedału: C–d1; kolory tabliczek z nazwami głosów: manuał I – różowe, manuał II – żółte, pedał – zielone. Stół gry wolnostojący, grający siedzi przodem do ołtarza.


Budowniczy
Albert Polcyn
Rok zakończenia budowy
ok. 1928
Stan instrumentu
Dostateczny
Liczba głosów
25
Liczba klawiatur
2+P
Traktura gry
pneumatyczna
Traktura rejestrów
pneumatyczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał IManuał IIPedał
1. Bourdun 16’1. Prync.skrz. 8’1. Subbas 16’
2. Pryncypał 8’2. Flet amab 8’2. Violon 16’
3. Gamba 8’3. Aeolina 8’3. Octavbas 8’
4. Gemshorn 8’4. Vox coel. 8’4. Cello 8’
5. Salicional 8’5. Dolce flet 4’5. Puzon 16*
6. Holflet 8’6. Major fl. 8*
7. Oktawa 4’7. Obój 8*
8. Fugara 4’
9. Rurflet 4’
10. Kornet 2–3 f.
11. Mixtura 3f.
12. Museta 8*
13. Szałamaja 8*
Pomoce
Połączenia: II-I, I-II, II-P, Super II-I, Sub II-I
Dzwonek kalikancki (nieopisany), crescendo, żaluzja manuału II, automat pedału
Piano, Mezzoforte, Forte, Tutti
Przypisy
*) głosy dobudowane przez Kazimierza Urbańskiego
Stół gry

Stół gry

Manubria dobudowanych głosów

Manubria dobudowanych głosów






Źródło

Oględziny własne, rozmowa z proboszczem oraz lokalnymi organistami
Uzupełnienie informacji w opisie: Adam Bigosiński, na podstawie: Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie, Archiwum parafii Pleszew (AP 93), sygn. 133 oraz 134 Organy

Autor
Jan Włodarczyk


Ostatnia modyfikacja: 2023-08-04 20:10:31

Kościół Najświętszego Zbawiciela (Pleszew) - 16 głosów

adam.bigosinski
adam.bigosinski 2023-08-04 21:16:19
Zastanawiająca ta informacja o Riegerze...