Kościół Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza Pogwizdów (małopolskie)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

Poprzednie organy wybudował Tomasz Fall ze Szczyrzyca w 1904 roku. Pierwotnie instrument miał sześć głosów, jeden manuał, trakturę mechaniczną, wiatrownice klapowo-zasuwowe oraz następującą dyspozycję:

Mixtura 2x
Flauto minor 8'
Rurflet 4'
Octawa 4'
Gamba 8'
Pryncypał 8'

Pierwotnie instrument stał na poprzednim chórze muzycznym, który został rozebrany przy przedłużeniu nawy kościoła ku zachodowi w latach 1907–1924. Nie wiadomo, kto przenosił organy na nowy chór po wydłużeniu nawy. 

W 1972 r. Stanisław Wilewski z Nockowej rozbudował instrument o trzygłosową sekcję pedału i cztery głosy w manuale. Dodatkową wiatrownicę manuału połączył z wiatrownicą oryginalną, wiercąc dziury w jej kancelach. Dobudowana część miała trakturę pneumatyczną. Po kilku latach odmówiła ona posłuszeństwa i przestała działać. Czynna pozostała więc tylko część oryginalna, ale również i ona zawodziła, wskutek czego wykorzystywano do gry instrument elektroniczny. Problem ten był związany z pęknięciami na płycie listew zasuwowych, w wyniku których powstawały przegwizdy i brakowało powietrza. więc nie można było użyć więcej niż trzech głosów jednocześnie. Stanisław Wilewski wykonał także nowy, współczesny prospekt i szafę organową wykonaną z płyty pilśniowej, niszcząc szafę organową Falla i poważnie obniżając wartość zabytkową instrumentu. Podczas tej przebudowy nie wykonano żadnych prac remontowych. 

Po przebudowie organy miały następującą dyspozycję:

Manuał (C–f3)    Pedał (C–d1)
Principał 8’ Subbas 16’
Gamba 8’ Cello 8’
Principał 1’ Violon 8’
Oktawa 4’  
Picolo 2’  
Bordon 8’  
Nazart 2 2/3’  
Flet 4’  
Salicet 4’  
Mixtura 2’  

 

Urządzenie dodatkowe: Tremollo

Organy miały miech pływakowy, dźwignię do kalikowania nożnego i dmuchawę elektryczna. Stół gry był wbudowany z lewej strony szafy. W listopadzie 2020 roku instrument został rozebrany przez Sławomira Piotrowskiego. Oryginalne części wykonane przez Falla zostały przeznaczone na sprzedaż i zabrane do naprawy.

Obecne organy zostały złożone przez Konrada Dybczaka z Proszówek z zakupionego przez parafię zdekompletowanego instrumentu z Archidiecezjalnej Szkoły Muzycznej w Krakowie (z wyjątkiem piszczałek Subbasu, Pryncypału 4', Mixtury i Violonu). Został on zbudowany w 1975 r. przez Jana Jamroga jako instrument domowy, a w latach późniejszych pozyskany przez tę szkołę. Przy montażu instrumentu zmieniono całkowice jego wygląd, dyspozycję, trakturę, konstrukcję oraz system powietrzny. Dyspozycja przed translokacją organów była następująca:

Manuał I Manuał II Pedał
Flet rurkowy 8' Flet kryty 8' Subbas 16'
Kryty 4' Flet rurkowy 4' Fletbas 8' **
Pryncypał 2' Kwinta 1 1/3' Gemshorn 4'
Cymbel 2x Flecik 1' *  

 

*) w latach późniejszych zmieniony na Pikolo 2'
**) ekstensja głosu Subbas 16'

Szafa ekspresyjna dla manuału I sterowana nożnie
Szafa ekspresyjna dla manuału II sterowana ręcznie

Podczas przebudowy zakupiono nowe głosy, zaprojektowano i wybudowano nową dębową szafę organową oraz zmieniono rozmieszczenie poszczególnych sekcji. Zlikwidowano trakturę rejestrową prowadzoną na linkach i wykonano nową. Zlikwidowano miechy pod wiatrownicami, które nie dostarczały wystarczającej ilości powietrza, i wykonano nowy miech pływakowy. Intonację wykonał Maciej Sztuba. Wiatrownice klapowo-zasuwowe. Ciśnienie dla pedału i Hauptwerku 95 mm słupa wody, dla manuału II 75 mm słupa wody, strój Valotti, wysokość stroju 460 Hz przy 20°C.


Budowniczy
Jan Jamróg / Konrad Dybczak
Rok zakończenia budowy
1975
Stan instrumentu
Bardzo dobry
Liczba głosów
11  (10)
Liczba klawiatur
2+P
Traktura gry
mechaniczna
Traktura rejestrów
mechaniczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał IManuał IIPedał
Hauptwerk Positiv 
1. Rohrgedeckt 8'1. Holzgedeckt 8'1. Subbaß 16'
2. Prinzipal 4'2. Rohrflöte 4'2. Violon 8'
3. Flöte 4'3. Prinzipal 2'3. Gemshorn 4' *
4. Mixtura III-IV fach 1 1/3'4. Quinte 1 1/3
Pomoce
Połączenia: II/I, II/P, I/P
Żaluzja manuału II
Przypisy
*) ekstensja głosu Violon 8'
Stół gry

Stół gry






Źródło

Praca przy instrumencie

Autor
Konrad Dybczak


Ostatnia modyfikacja: 2024-03-05 14:36:33