Kościół Wniebowzięcia NMP Bytom (śląskie)
Prospekt
Opis Instrumentu
W miejsce mechanicznego instrumentu Johanna Haasa z II połowy XIX w., który musiał zostać rozebrany ze względu na prace naprawcze kościoła spowodowane szkodami górniczymi, w roku 1970 zbudowane zostały nowe organy. Ówczesny proboszcz, ks. prof. Wacław Schenk, nakazał, by przy budowie nowych organów odsłonięta została rozeta, którą wcześniejsze organy w całości zasłaniały (ogromny prospekt sięgał po samo sklepienie). W tamtych czasach, aż do roku 1998, organistą kościoła mariackiego był Józef Siwy, członek diecezjalnej komisji ds. muzyki kościelnej, autor wielu harmonizacji chorałowych, kompozytor i dyrygent chóru. Z zachowanej, niestety bardzo ubogiej dokumentacji, wynika, że organy pod jego opieką były w bardzo dobrym stanie. Jeszcze za jego czasów przeszły pierwszy generalny remont. Bieżące naprawy i remonty wykonywał organmistrz Olgierd Nowakowski z Zabrza, który w 2018 roku wykonał kolejny remont generalny organów (z wyjątkiem stołu gry), podczas którego zlikwidowany został nieczynny już głos Subkontra 32’, a także Kwintbas 5⅓’. Subkontra zastąpiona została całkiem nowym głosem Kwintbas 10⅔, a w miejsce starego Kwintbasu wstawiony został Róg nocny (kryty) 4’.
Dopełnieniem tych prac był generalny remont kontuaru, który w 2022 roku wykonała Pracownia Organów Piszczałkowych Barcik i Dźwigoń. Renowacji poddane zostały wszystkie klawiatury i stolarka. Zamontowano nową elektrykę sterującą. Włączniki i tabliczki rejestrowe również zostały wymienione na nowe. W sekcji manuału I dodano włączniki dzwonów rurowych i dzwonków, a manuał II został przygotowany na dodanie głosu Vox coelestis 8'. Dodatkowo zamontowano włączniki czterech perkusjonaliów. Montaż wyżej wymienionych urządzeń będzie realizowany sukcesywnie. Możliwości organów zostały znacznie wzbogacone połączeniami oktawowymi, a także dwiema dodatkowymi stałymi kombinacjami i możliwością dołączenia Crescendo (Cr+) oraz rejestracji ręcznej (R+) do innej, dowolnej włączonej funkcji. W kontuarze zamontowane zostało nowe oświetlenie, efektowną iluminację zyskał również prospekt.
Uroczyste poświęcenie organów miało miejsce 25 września 2022 roku. Na Mszy Świętej przy organach zasiadał organista kościoła mariackiego Marcin Gad, a koncert inauguracyjny wykonał Arkadiusz Popławski.
Informacje o budowie
Właściwości
| Manuał I | Manuał II | Manuał III | Pedał |
|---|---|---|---|
| 1. Pryncypał 16’ | 1. Kwintadena 16’ | 1. Holflet 8’ | 1. Pryncypałbas 16’ |
| 2. Pryncypał 8’ | 2. Pryncypał fletowy 8’ | 2. Klarnet labialny 8’ | 2. Subbas 16’ |
| 3. Bourdon 8’ | 3. Flet minor 8’ | 3. Pryncypał 4’ | 3. Kwintbas 10⅔’ |
| 4. Gemshorn 8’ | 4. Salicet 8’ | 4. Bachflet 4’ | 4. Oktawbas 8’ |
| 5. Oktawa 4’ | 5. Vox coelestis 8’ | 5. Oktawina 2’ | 5. Fletbas 8’ |
| 6. Rurflet 4’ | 6. Prestant 4’ | 6. Kwinta 1 1/3’ | 6. Chorałbas 4' |
| 7. Kwinta 2 2/3’ | 7. Róg nocny 4’ | 7. Pryncypał 1' | 7. Róg nocny 4’ |
| 8. Super oktawa 2’ | 8. Nasard 2 2/3’ | 8. Tercjan 2ch. | 8. Rożek 2' |
| 9. Mixtura 4ch. | 9. Gemshorn 2’ | 9. Cymbel 3ch. | 9. Kornet 4ch. |
| 10. Szarf 3ch. | 10. Tercja 1 3/5’ | 10. Krumhorn 8’ | 10. Puzon 16’ |
| 11. Trompet 8’ | 11. Mixtura 4ch. | 11. Fagot 8’ | |
| 12. Clairon 4’ | 12. Obój 8’ | ||
| Dzwony | |||
| Dzwonki |
Super II, Sub II, Sub III–II, Sub III
Urządzenia dodatkowe: automat pedałowy, dwie wolne kombinacje, crescendo (10-stopniowe), żaluzja manuału II, tremolo manuału II, tremolo manuału III, wyłącznik głosów językowych
Stałe kombinacje: Piano, Mezzoforte, Forte, Pleno, Tutti, General Tutti (ze wszystkimi połączeniami oktawowymi)
Zdjęcia
Stół gry
Fragment sekcji manuału III
Nowe piszczałki głosu Krumhorn 8’
Miech sekcji manuału I
