Sanktuarium Matki Bożej Wspomożenia Wiernych (salezjanów) Oświęcim (małopolskie)

Do podominikańskiego kościoła Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Oświęcimiu organmistrz Rudolf Haase zbudował 14-głosowe organy o jednym manuale i pedale. W przyszłości miały one zostać uzupełnione o sekcję II manuału i docelowo liczyć 30 głosów. Instrument ten został poświęcony w niedzielę 22 lipca 1923 roku przez dyrektora zakładu salezjańskiego w Oświęcimiu ks. Jana Świerca. Było to uzupełnienie uroczystości jubileuszu 25-lecia przybycia salezjanów do Polski. W czasopiśmie Pokłosie Salezjańskie (rok VII, nr 3-4, lipiec-grudzień 1923) napisano takie słowa: Interesującym jest rozmieszczenie organów na małym stosunkowo chórze. Chór ten ma kształt amfiteatralnego podestu, zniżającego się ku środkowi tak, że każdy śpiewak patrzy i śpiewa w wolna przestrzeń, przez innych śpiewaków niezasłoniętą. Komplet śpiewaków wynosi 120. Otóż piszczałki organowe, mechanizm i cała architektoniczna konstrukcja organów wznosi się wysoko ponad głowami i dyrygenta i śpiewaków i organisty. Na dole, w głębi chóru jest tylko konsolka z klawiaturą, od której rurki pneumatyczne i stożki biegną ku piszczałkom poza plecami grającego i patrzącego wprost na wielki ołtarz organisty. Grający słyszy siebie gdzieś z oddali, całość organów nie głuszy go i nie absorbuje. Jest to pomysł architektoniczny może jedyny tego rodzaju, w Polsce. Ornamentyka w zupełności dostrojona do stylu wspaniałej gotyckiej świątyni M. B. Wspomożenia Wiernych. Po poświęceniu improwizację wykonał Tomasz Flasza z Krakowa, który, jak napisano w tym artykule, wydobywa tony o przepięknym kolorycie i dźwięku, budząc zachwyt obecnych w kościele. Należało podziwiać bogactwo głosów, ich charakter, a zwłaszcza możność stosowania najrozmaitszych kombinacyj na sposób francuski.

Obecne organy zbudowała firma Gintera Miklisa z Zabrza w latach 1956–1958. Zostały uruchomione na początku 1958 roku, jednak instrument nie został odebrany, ponieważ czekano na nadejście głosów językowych firmy Giesecke & Sohn, które wbudował dopiero w 1960 roku Emanuel Cichoń, uczeń i współpracownik Miklisa. Wbudował on również w 1975 r. przed sekcją pedału dzwony rurowe firmy Laukhuff. Cichoń był również stałym konserwatorem organów jeszcze w latach 90. XX wieku.

Jest to jedyny instrument Miklisa w Polsce, który od początku miał trakturę elektropneumatyczną i z głosami językowymi. Wykorzystano w nim 8 głosów z poprzedniego instrumentu Haasego. Ma wiatrownice upustowe z mieszkami leżącymi (Membranenlade) oraz dwa miechy pływakowe o wymiarach 115×220 cm. Pierwszy zaopatruje w powietrze sekcje manuału II i pedału, drugi sekcje manuałów I i III. Dmuchawę cichobieżną Ventus firmy Laukhuff umieszczono w obudowie po lewej stronie organów. Na strychu za organami znajduje się starszy wentylator tej samej firmy oraz miech magazynowy amortyzacyjny nad sekcją manuału I. W instrumencie wykorzystano kontuar z organów firmy Sauer (opus 1482) wybudowanych w 1933 roku do luterańskiej świątyni Pamięci Króla Gustawa Adolfa we Wrocławiu. Instrument ten został zdemontowany w 1951 roku. Jego wiatrownice oraz piszczałki zostały umieszczone w organach archikatedry wrocławskiej (w sekcji Echo nad sklepieniem prezbiterium), a stół gry tymczasowo służył w organach głównych bazyliki na Jasnej Górze, a następnie został przetransportowany do Oświęcimia. Kontuar pierwotnie znajdował się na dolnej kondygnacji empory chórowej po lewej stronie (patrząc od prezbiterium), a grający widział główny ołtarz po prawej stronie. Ok. 1975 roku został on przeniesiony na boczny chór po lewej stronie (patrząc od prezbiterium) i grający widzi przed sobą szafę organową. Elektromagnesy firmy Laufhuff to dar księży z Anglii.