Kościół Matki Bożej Częstochowskiej Dzianisz (małopolskie)

Informację, że instrument jest XVII-wieczny i został translokowany z kościoła świętych Małgorzaty i Katarzyny w Kętach około 1949 roku, podają niemal wszystkie przewodniki internetowe po kościele¹. Na pewno jakieś organy ulokowane na chórze oraz pozytyw szkatulny sprawiono do kościoła w Kętach niedługo przed 1709 rokiem². Poprzedni instrument, prawdopodobnie średniowieczny autorstwa Jana Wanca, raczej nie przetrwał pożarów kościoła w 1653 i 1657 roku. Inne źródło wspomina natomiast o nowych organach w 1883 roku³. Do Dzianisza instrument przybył najpewniej już znacznie przebudowany, później przy okazji czyszczenia i strojenia w roku 1968 dobudowano tremolo⁴. Dyspozycja według ankiety z 1970 roku przedstawiała się następująco:

Manuał	Pedał
Princ. 8"	Bour. 16"
Gamba 8"	Basso 8"
Salic. 8"
Flet 4"
Nas[ard?] 2"
Oct. 4"
Klarn 8"
Quint
Mixt. 2"

Jakieś prace przy instrumencie przeprowadzał Andrzej Guziak z Kościeliska. Prawdopodobnie dobudował lub wymienił Chorał 4’ w pedale⁵. Organy są konglomeratem elementów o różnym czasie powstania. Najstarszą część stanowi wiatrownica manuału oraz część piszczałek. Definitywnie nowsze są piszczałki głosów smyczkowych, Fletu 4’ oraz Chorału 4’. Wiele pojedynczych piszczałek jest sztukowanych. Miech magazynowy z podwójnym podawaczem pochodzi prawdopodobnie z przełomu XIX i XX wieku. Instrument odznacza się wyjątkową nieergonomicznością wbudowanego w bok szafy stołu gry: manuał jest znacznie przesunięty w lewo, przez co dostęp do rejestrów tej sekcji podczas grania jest mocno utrudniony. Obie klawiatury są rozregulowane, zasuwy przesuwają się bardzo opornie. Organy są nieco przesunięte względem osi kościoła. Urządzenie do kalikowania sprawne, dmuchawa elektryczna znajduje się w wieży i doprowadza powietrze do miecha rurą PVC. Piszczałki noszą ślady bardzo niefachowego strojenia. Prospekt trójosiowy inspirowany stylem zakopiańskim powstał na miejscu. Skala manuału: C–f³; skala pedału: C−h.