Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła Katowice (śląskie)

Stół gry i fragment prospektu

Stół gry i fragment prospektu

Opis Instrumentu

Obecne organy nie są pierwszym instrumentem w kościele. Pierwsze organy wybudował w kwietniu 1902 roku Ernst Kurzer z Gliwic1. Niestety nie udało się dotrzeć do bliższych szczegółów na ich temat. Zachowało się jedynie zdjęcie prospektu. W latach 1925-1957 kościół pełnił funkcję prokatedry dla diecezji katowickiej. W 1932 r. nowe organy o trzech manuałach z pedałem i 48 głosach z wykorzystaniem części instrumentu Kurzera zbudowała firma Rieger. W 1934 roku rozpisano konkurs na stanowisko organisty. Zwyciężył w nim Józef Jakac2, autor jednej z najbardziej znanych mszy na Śląsku i w Polsce oraz wielu pieśni liturgicznych. W roku 1967 w wyniku burzy uszkodzona została wieża kościoła. Zniszczeniu uległ żeliwny krzyż, który wpadł do wnętrza kościoła i uszkodził organy3. Niedługo później zdecydowano o budowie nowego instrumentu. Do czasu jego ukończenia w kościele używano prawdopodobnie fisharmonii.

Organy Bronisława Cepki mają wolnostojący stół gry (umieszczony bokiem do prezbiterium), jednosekcyjny prospekt z piszczałkami głosu Pryncypał 16' (manuał I), miechy pływakowe. Dmuchawa umieszczona jest w pomieszczeniu za organami. Obecnie instrument wymaga strojenia oraz szeregu napraw (m.in. nieszczelnych miechów, traktury, urządzeń pomocniczych) jednak jego stan pozwala używać go w trakcie liturgii.


Budowniczy
Bronisław Cepka
Rok zakończenia budowy
1973
Stan instrumentu
Dostateczny
Liczba głosów
47
Liczba klawiatur
3+P
Traktura gry
elektro-pneumatyczna
Traktura rejestrów
elektro-pneumatyczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał IManuał IIManuał IIIPedał
1. Pryncypał 16’1. Fl-łagodny 8’1. Voxceleste 8’1. Subbas 16’
2. Pryncypał 8’2. Pr-skrzypcowy 8’2. Kwintaton 16’2. Violonbas 16’
3. Gamba 8’3. Fl-rurkowy 4’3. Fl-kryty 8’3. Pr-bas 16’
4. Fl-dęty 8’4. Pryncypał 4’4. Dolce 8’4. Kwintbas 10 2/3
5. Fl-podwójny 8’5. Salicet 4’5. Pr-rogowy 8’5. Basflet 8’
6. Kwinta 5 1/36. Nasart 2 2/36. Prestant 4’6. Oktawbas 8’
7. Oktawa 4’7. Oktawa 2’7. Róg nocny 4’7. Chorałbas 4’
8. Fl-koniczny 4’8. Pikolo 1’8. Tercja 1 3/58. Rożek 2’
9. Fl-leśny 2’9. Cymbel 3 ch.9. Kwinta 1 1/39. Mixtura 3ch.
10. Dzwonki 1+1/210. Rankiet 16’10. Harmonika 3 ch.10. Puzon 16’
11. Kwinta 2+2 2/311. Mixtura 3-4 ch.
12. Cornet 3-4 ch.12. Obój 8’
13. Mixtura 6 ch.13. Tuba-Mirabi. 8’
14. Trąba 8’
Pomoce
Połączenia Supper III-II, Subb III-II, Subb III-I, Subb II-I, Supper III-I, Supper II-I, Supper III-III,
Supper II-II, Łącznik III-II,
Łącznik III-I, Łącznik II-I, III-Ped.,
II-Ped., I-Ped.

Wibrator (tremolo) manuału II
Wibrator (tremolo) manuału III
Automat pedału
4 wolne kombinacje
Włącznik Rej. do W.K.
Tutti, Pleno
Crescendo (wałek, 8-stopniowy)
Żaluzja manuału III (6-stopniowa, niesprawna, otwarta na stałe)
Wyłącznik połączeń sub i super
Wyłącznik głosów językowych (zbiorowy)
Wyłączniki głosów językowych (indywidualne)
Przypisy
1) Bulsa M., Grzegorek G., Witaszczyk B., Domy i gmachy Katowic, Katowice 2013, s. 73-74.
2) https://web.archive.org/web/20240420200544/https://www.piotripawel.wiara.org.pl/historia,i2.html [20.04.2022]
3) Grzegorek G., Tabaczyński P., Parafie i kościoły Katowic, Katowice 2014 s. 81-84.
Prospekt organów E. Kurzera

Prospekt organów E. Kurzera






Źródło

Oględziny własne, rozmowy z parafianami

Autor
Maciej Niemiec


Ostatnia modyfikacja: 2024-08-22 17:17:20

Kościół ewangelicko-augsburski Zmartwychwstania Pańskiego (Katowice) - 52 głosów
Archikatedra Chrystusa Króla (organy wielkie) (Katowice) - 43 głosów
Bazylika św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia NMP (Panewniki) (Katowice) - 64 głosów

Tomasz Zadora
Tomasz Zadora 2024-08-25 15:25:23
Organy były remontowane w roku 2000 +- jeden rok.Wymieniono wtedy dmuchawę.Wykonawcami remontu byli Jan Wyleżoł,Mieczysław Klonowski,Edward Jucha.