Kościół klasztorny Najświętszego Serca Pana Jezusa (Misjonarzy z Mariannhill) Würzburg (Bayern)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

Klasztor Misjonarzy z Mariannhill w Würzburgu-Frauenland należy do największych obiektów tego zgromadzenia. Kompleks klasztorny został w latach 1927–1929 wg. projektu Alberta Boßle. Początkowo zakupiony został niewielki tymczasowy używany instrument na czas uzbierania środków do budowy odpowiednich organów. Był on zbudowany w 1899 roku przez firmę Josepha Bittnera z Eichstätt dla jednego z miejscowych profesorów (opus 80) i miał następującą dyspozycję:

Manuał I Manuał II Pedał
Principal 8' Fugara 8' Subbaß 16'
Gamba 8' Quintatön 8' Zartbaß 16'
Gedeckt 8' Salicional 8' Violoncello 8'
Oktav 4' Celeste 8'  
Mixtur 2-3f. 2 2/3'    Traversflöte 4'  

Połączenia: II/I, I/P, II/P

 

Kościół klasztorny był jednym z niewielu ocalałych z ogromnych zniszczeń Würzburga podczas nalotu z 16 marca 1945 roku. Tu przeniesiono seminarium duchowne oraz miały miejsce główne uroczystości diecezjalne z uroczystością biskupa. Stąd przez pierwsze powojenne lata świątynia pełniła funkcję katedry. W tym czasie organy Bittnera były już w złym stanie i wyłączone z użytku. Korzystano z fisharmonii, która przy tak duzych i ważnych uroczystościach nie mogła sprostać potrzebom. W 1948 roku sprzedano stary instrument ewangelickiej gminie Marcina Lutra (Martin-Luther-Gemeinde), która korzystała z niego do 1959 roku. W roku sprzedaży organów został zbudowany nowy, istniejący do dziś instrument znanej i renomowanej firmy G. F. Steinmeyer & Co. z Oettingen. Poświęcenia dokonano 22 lutego 1949 roku. Jest to opus 1772 tej firmy. Dyspozycja powstała pod kierownictwem diecezjalnego rzecoznawcy organowego oraz kapelmistrza katedry w Würzburgu, dr. Richarda Schömiga. Co ciekawe, koncepcja brzmieniowa była wtedy nieco archaiczna i odpowiadała bardziej manierze romantycznej aniżeli neobarokowej. Powstał instrument w szerokim rozumieniu uniwersalny. Warto wspomnieć, że układ prospektu został skopiowany ze zniszczonych wielkich organów Steinmeyera w St. Lorenzkirche w Norymberdze (V+P, 157 głosów).

Organy zostały zbudowane w okresie powojennego kryzysu. Korzystano z gorszego rodzaju materiałów, które szybciej wyeksploatowały się. Przy organach o systemie wiatrownic typu Taschenlade było to szczególnie odczuwalne. Pod koniec lat 80. stan instrumentu był na tyle zły, że rozważano dwie opcje: wykonać gruntowny i kosztowny remont czy rozebrać je jako złom i na ich miejscu zainstalować instrument elektronowy. Wybrano pierwszą opcję, uznając juz wtedy, że są to organy o dużej wartości historycznej. Prace remontowe prowadziła firma Steinmeyer. W kosztach partycypowała miejscowa baza wojskowa USA, która mieściła się na terenie obecnego kampusu uniwersyteckiego Hubland-Nord. Dokonano niewielkich zmian w dyspozycji, poprawiono intonację, przestawiono kontuar oraz zamontowano w nim system Setzer. Dzięki doskonałej akustyce modernistycznego kościoła NSPJ i uniwersalności instrumentu od 1999 roku organizowane są koncerty w cyklu "Kirchenmusik Mariannhill".

W latach 2011-2012 organy zostały gruntownie odremontowane. Było to podyktowane gruntownym remontem kościoła w latach 2008-2011. Instrument rozebrano, gruntownie wyczyszczono. Wprowadzono kolejne niewielkie zmiany w dyspozycji. Pojawiły się dwa nowe głosy: Prinzipalbaß 32' oraz Kontraposaune 32'. Wymieniono także system Setzer. Prace przeprowadził Giovanni Crisostomo z Königheim. Obecnie instrument należy do najstarszych i najciekawszych na terenie Würzburga.

Skala manuałów: C-g3; skala pedału: C-f1.


Budowniczy
G. F. Steinmeyer
Opus
1772
Rok zakończenia budowy
1949
Stan instrumentu
Bardzo dobry
Liczba głosów
55  (52)
Liczba klawiatur
3+P
Traktura gry
elektro-pneumatyczna
Traktura rejestrów
elektro-pneumatyczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał IManuał IIManuał IIIPedał
Hauptwerk Positiv Schwellwerk 
1. Prinzipal 16'1. Hornprinzipal 8'1. Rohrgedeckt 16'1. Principalbaß 32'*
2. Prinzipal 8'2. Dulzgedeckt 8'2. Prinzipal 8'2. Kontrabaß 16'
3. Flöte 8'3. Quintatön 8'3. Grobgedeckt 8'3. Subbaß 16'
4. Gemshorn 8'4. Praestant 4'4. Gamba 8'4. Gedecktbaß 16' (tr.)
5. Oktav 4'5. Nachthorn 4'5. Salicional 8'5. Quintbaß 10 2/3'
6. Rohrflöte 4'6. Superoktav 2'6. Vox coelestis 8'6. Oktavbaß 8'
7. Quint 2 2/3'7. Superquint 1 1/3'7. Weitprinzipal 4'7. Baßflöte 8'
8. Schwiegel 2'8. Scharff 3f. 1'8. Koppelflöte 4'8. Gedecktbaß 8' (tr.)
9. Mixtur 4f. 1 1/3'9. Cymbel 3f. 1/2'9. Dolcan 4'9. Choralbaß 4'
10. Cornett 3-5f. 8'10. Rankett 16'10. Nasat 2 2/3'10. Flötbaß 4'(tr.)
11. Helle Trompete 8'11. Krummhorn 8'11. Waldflöte 2'11. Rohrpfeife 2'
12. Terzflöte 1 3/5'12. Pedalmixtur 6f. 2'
13. Sifflöte 1'13. Kontraposaune 32' **
14. Mixtur 5-6f. 2'14. Posaune 16'
15. Fagott 16' 15. Trompetbaß 8'
16. Trompete 8' 16. Clarine 4'
17. Clairon 4'
Pomoce
Połączenia:
Manualkoppel II-I
Manualkoppel III-II
Manualkoppel III-I
Pedalkoppel I
Pedalkoppel II
Pedalkoppel III
Unteroktavkoppel III-I
Oberoktavkoppel III-I
Unteroktavkoppel III
Oberoktavkoppel III
Aequallage ab III (unisono)

Tremulant II
Tremulant III

Wałek crescendo (elektromechaniczny, 1949)
Wyłącznik poszczególnych głosów językowych
Setzer (64 tys. kombinacji, USB)
Przypisy
*) C-H drewno, kryte; c-f1 transmisja z Hauptwerku.
**) C-H piszczałki własne; c-f1 transmisja Posaune 16'
Stół gry

Stół gry






Opis na medal

Powyższy artykuł został uznany przez Redakcję jako wzorcowy. Jest to szczególne wyróżnienie dla profesjonalnych opisów instrumentów: opartych o bogatą bibliografię oraz wizję lokalną, posiadających wyczerpujący i ciekawy opis, udokumentowanych zdjęciami w wysokiej rozdzielczości oraz powstałych z dbałością o szczegóły. Opis posiadający to wyróżnienie jest wzorem dla wszystkich innych i powinien być przez nie naśladowany. Potwierdza również wiedzę i umiejętności autora w zakresie analizy budowy instrumentu.




Źródło
R. Müller, Die Orgeln der Klosterkirche Mariannhill in Würzburg. Festschrift zur Weihe der sanierten und erweiterten Steinmeyer-Orgel, Würzburg [2012?];
Rozmowa z organistą Rudolfen Müllerem;
Wizja lokalna.
Autor
Bartosz Skop


Ostatnia modyfikacja: 2021-04-01 12:20:05

Kościół św. Michała (St. Michaeliskirche) (Würzburg) - 35 głosów
Kościół św. Jana Ewangelisty i św. Jana Chrzciciela (Neumünster St. Johannes Evangelist und St. Johannes der Täufer) (Würzburg) - 54  (52 ) głosów