Kościół Matki Bożej Różańcowej (Chropaczów) Świętochłowice (śląskie)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

W wybudowanej w latach 1910-1912 monumentalnej świątyni Matki Bożej Różańcowej przez pierwsze 25 lat jej funkcjonowania brakowało organów piszczałkowych. Początkowo w kościele znajdowała się prawdopodobnie jedynie fisharmonia. 15 października 1921 roku ofertę budowy organów złożyła jako pierwsza firma Paula Berschdorfa z Nysy. Do dzisiaj zachowały się dwa projekty prospektu oraz korespondencja zakładu z parafią. W pierwszej wersji Berschdorf przesłał projekt organów o 43 głosach (w tym 39 realnych), a kilka dni później – 32-głosowych. Dyspozycja według drugiego projektu miała przedstawiać się następująco:

Manuał I Manuał II Pedał
Bordun 16' Lieblich Gedeckt 16' Contrabass 16'
Principal 8' Hornprincipal 8' Subbass 16'
Hohlflöte 8' Violine 8' Zartbass 16' (transmisja)
Gamba 8' Gedeckt 8' Principalbass 8'
Gemshorn 8' Portunal 8' Flautbass 8'
Quintatön 8' Salicet 8' Cello 8'
Dolce 8' Aeoline 8' Posaune 16'
Octave 4' Vox coelestis 8'  
Rohrflöte 4' Geigenprincipal 4'  
RauschQuinte 2 fach    Viola 4'  
Terz 1 3/5' Flaut traverso 4'  
Mixtur 3 & 4 fach Progression 2 & 3 fach  
Trompete 8' Clarinette 8'  

 

Manual-, Ober- und Unteroctavkoppel II. zum I. Manual
Ober- und Unteroctavkoppel im. II. Manual
Pedalkoppel zum I. und II. Manual
Druckknöpfe für P. MF. F. FF.
Zweifrach freie Vorbereitungen
Ausschalter der Handregister, Rohrwerke, Koppeln und des I. Manuals
Tonschwellwer im II. Manual und Registerschwellwer fur das ganze Werk
Windprobe
Kalkantenglocke

 

9 października 1936 roku swoją ofertę złożyła firma Klimosz i Dyrszlag z Rybnika. Na odręcznym piśmie Walenty Klimosz informował, że w najbliższym czasie prześle kosztorysy i projekty organów: W załączeniu przesyłam W. Panu 2 arkusze które otrzymałem od Pana z podziękowaniem z powrotem. Dyspozycje i kosztorysy są już zrobione i wypisuje się ich na maszynie i odeślemy je jutro, w sobotę lub poniedziałek. Kosztorysy opiewają organa na 16, 21 i 25 do 34 brzmiących rejestrów i będą dostarczane do Urzędu Parafialnego i Komitetu budowy organów [...].

26 października 1936 roku na prośbę ks. proboszcza Hugona Cedzicha ofertę budowy organów złożyła również firma Dominika Biernackiego z Włocławka. Kolejne listy świadczą jednak, że ks. Cedzich bardziej był zainteresowany współpracą z fabryką Wacława Biernackiego z Warszawy. W liście z 23 grudnia 1936 roku firma wykazywała gotowość do złożenia szczegółowej oferty i budowy nowego instrumentu: Potwierdzając naszą dzisiejszą rozmowę z Przewielebnym Księdzem Proboszczem niniejszym oświadczamy: Jesteśmy gotowi wykonać organy dla kościoła paraf. w Chropaczowie ściśle wg. oferty f. Rieger – Zenker za cenę o 10% niższą od ceny tej firmy. Organy możemy wykonać w przeciągu 4 miesięcy od chwili zamówienia. [...]

Równocześnie list z wytycznymi, na co zwracać uwagę podczas wyboru firmy organmistrzowskiej, a także projektem dyspozycji, przesłał Ks. Robert Gajda – rzeczoznawca organowy, wykładowca w Szkole Muzyki Kościelnej w Katowicach oraz członek Komisji Muzyki Kościelnej. Możliwe że ks. Gajda został poproszony przez ks. Proboszcza o pomoc w wyborze wykonawcy oraz o opinię na temat ewentualnej dyspozycji która będzie odpowiednia do kubatury świątyni, a zarazem oszczędna. W swoim liście zapewniał że instrument 25-głosowy będzie wystarczający dla chropaczowskiej świątyni, jednak zapisał też projekt organów 21-głosowych. Mimo że autor listu nie wymienił żadnej konkretnej firmy organmistrzowskiej, można dostrzec podobieństwo do dyspozycji stosowanych przez Dominika Biernackiego na początku XX wieku:

Manuał I Manuał II Pedał
Pryncypał 8' Pryncypał skrzypc. 8' Subbas 16'
Bourdon 16' Flet kryty 8' Wiolon 16'
Gamba 8' Eolina 8' Oktawbas 8'
Salicet 8' Vox coelestis 8' Wiolonczela 8'
Flet koncert. 8' Dolce 4' Fletbas 8'
Oktawa 4' Róg nocny 4' Puzon 16'
Wiola 4' Nasard 2 2/3'  
Mikstura 3-4 chór    Pikolo 2'  
Trąbka 8' Tercflet 1 3/5'  
Rurflet 4' Kornet (transmisja)  
     
Tremolo rurflet 4'    

 

M. II do I, M. I do P, M. II do P, Superokt. M. I, Superokt. M. II do I, Subokt. M. II do I
Piano, Mezzoforte, Forte, Tutti
Automat pedału
Włącznik Crescendo
Cresc – Decresc.
Echo II man.

Mimo złożenia wielu ofert budowy organów, w stałą współpracę parafia weszła jedynie z firmą Rieger. Według zachowanych dokumentów pierwsze oferty tej firmy pochodzą już z końca lat 20. XX wieku. 1 października 1928 roku parafia otrzymała ofertę budowy 46-głosowych (!) organów za sumę 40 000 złotych. 10 października wpłynęła kolejna oferta (w odróżnieniu od poprzedniej zapisana jednak po polsku) budowy 43-głosowego instrumentu z trakturą pneumatyczną. Pod koniec miesiąca firma przesłała również kosztorys budowy tańszych organów, 36-głosowych za 36.000 złotych. Korespondencja odbywała się głównie z firmą Gebrüder Rieger z Jägerndorf, natomiast z katowickiej filii (Rieger-Zenker) zachował się jedynie jeden list z 1940 roku.

PROJEKT ORGANÓW FIRMY RIEGER Z 1928 ROKU (pisownia oryginalna):

I. Manual C – g3, 56 klawiszy
1. Pryncypal 8', ton: metaliczny, bardzo silny i śpiewny
2. Holflet 8', ton: pełny, okrągły, fletowy
3. Kryty 8', ton silny
4. Gamba 8', opatrzona mosięznemi klapami i wstawnemi srubami armaturowana. Ton: miernie silny, nasładujący wysokie tony, o charakterze instrumentów rzniętych
5. Salycional 8', ton: łagodny, o charakterze instrumentów rzniętych
6. Oktawa 4', postronnemi klapami opatrzona. Ton: silny, pryncypałowy
7. Flute amabile 4', ton: łagodny i delikatny ton fletowy
8. Kvintflet 2 2/3', ton: mięky, fletowy
9. Flageolette 2', ton: świetny, fletowy
10. Sifflet 1', ton: cienki, fletowy
11. Rauschkwinta 2-krótna, 2 2/3', ton: miksturowy
12. Mikstura 4 krotna, 2 2/3', ton: o charakterze pryncypalu, w kwintach ton mięky i łagodny
13. Tromba 8', silny ton. Języczkowy głos

II. Manual C – g3, 56 klawiszy, 68 tony.
(Szwellwer)
14. Bourdon 16', postronnemi klapami opatrzony. Ton: mięki, głęboki
15. Pryncypal skrzypcowy 8', postronnemi klapami opatrzony. Ton: silny, pryncypalowy, o charakterze instrumentów rzniętych.
16. Fleta koncertowa 8', ton: silny, delikatny ton fletowy
17. Róg nocny 8', ton: ciemny
18. Eolina 8', mosięznemi klapami i srubami armaturowana. Ton: jak najdelikatniejszego pianissima i najłagodniejszego charakteru instrumentów rziętych
19. Vox coelestis 8', mosięznemi klapami i wstawhemi srubami strubami opatrzona. Ton: mięky i delikatny, w połączeniu z Eoilną drzący i łagodnie tremolujący, pelen przeslicznego efektu.
20. Rorflet 4', ton: miernie silny, pokryty ton fletowy
21. Prestant 4', postronnemi klapami opatrzony. Silny, pryncypałowy ton
22. Róg kozi 4', miernie silny, o charakterze instrumentów rzniętych
23. Kwintpiszczalka 2 2/3', ton: miernie silny
24. Fleta leśna 2', ton: świetny, fletowy
25. Szpitzflet 4', ton: silny, fletowy
26. Oktawa 2', ton: mierny, pryncypałowy
27. Tercpiszczalka 1 3/5', ton: miernie silny, mięky
28. Róg nocny 1', ton: ciemny, łagodny
29. Sesquialtera 2-krotna 2 2/3', ton: oktawy charakteru pryncypałowego; w kwintach i tercach ton mięky i łagodny
30. Scharf 3-krotny 1', ton: ostry, miksturowy
31. Kornett 3-5 krotny, 8', ton: silny, rogowaty; świetny głos solowy
32. Oboe 8', miernie silny solowy głos
33. Regal 4', języczkowy głos. Ton: szczególny
34. Dulcian 16', języczkowy głos

Pedal C-f1, 30 klawiszy
35. Echobass 16', transmisja z II. manualu
36. Subbaas 16', kryty, postronnemi klapami opatrzony. Ton: pelny, niski, główny
37. Violon 16', o silnym tonie instrumentów rzniętych
38. Bas pryncypałowy 16' ton: silny, pełny
39. Kwintbas 10 2/3', ton: ciemny, mięky
40. Fleta basowa 8', ton: pelny, fletowy
41. Cello 8', klapami i srubami armaturowane. ton: silny, o charakterze instrumentów rznietych
42. Oktawbas 8', postronnemi klapami opatrzony. Ton: silny, przenikliwy
43. Fleta 4', postronnemi klapami opatrzona. Ton: łagodny i ciemny
44. Kvinta 5 1/3', ton: mięky
45. Dulcian 16', transmisje z II. manualu
46. Tromba 8', transmisje z I. manualu

Kopulacye i rejistri zbiorowe:

1. Manual II-I,
2. Superoktawkoppel II-II,
3. Suboktawkoppel II-II,
4. Superoktawkoppel I-I,
5. Superoktawkoppel II-I,
6. Suboktawkoppel II-I,
7. II-Pedal,
8. II-Pedal,
9. Superoktawkoppel II-Pedal,
10. Wolna kombinacja I,
11. Wolna kombinacja II,
12. Wyłącznik,
13. Wyłącznik językowych rejestrów,
14. Włącznik ręcznych rejestrów,
15. Kopulacja generalna,
16. Piano,
17. Mezzoforte,
18. Forte,
19. Fortissimo,
20. Tutti,
21. Wyłącznik,
22. Tremolo wł. - wył.,
23. Crescendo-decresendo włącznik - wył.,
24. Autom. pedal. zał.

Ostatecznie na wykonawcę nowych organów wybrano firmę Rieger-Zenker z Katowic. 32-głosowy instrument z trakturą pneumatyczną, oznaczony jako opus 2770, oddano do użytku w 1937 roku. Zbiórka materiałów na budowę trwała już kilka lat wcześniej. W 1936 roku anonimowy parafianin przekazał Komitetowi Budowy Organów 50 kg cyny na piszczałki. W archiwum parafialnym nie udało się odnaleźć projektu organów, które ostatecznie zbudowano dla tutejszego kościoła, dlatego też trudno jest ustalić, jaka była ich dokładna dyspozycja.

Dokładnie analizując zachowane zdjęcia można przypuszczać, że sekcja pedału znajdowała się w lewej części szafy organowej, sekcja manuału I – w prawej, a manuał II oraz miechy umieszczono w części centralnej (we wnęce). Znajduje to również uzasadnienie w wyglądzie piszczałek prospektowych. W bocznych wieżach umieszczono piszczałki nieme oraz piszczałki głosów pryncypałowych (prawdopodobnie Pryncypałbas lub Violonbass 16', Oktawbas 8' i Pryncypał 8'), a w części centralnej – głos o węższej menzurze (możliwe, że Pryncypał skrzypcowy 8'). Organy były wyposażone w jeden miech magazynowy (zachowany) oraz kilka małych miechów pomocniczych. Dmuchawa była umieszczona na lewej klatce schodowej i połączona przechodzącym przez ścianę kanałem połączonym z miechem głównym. Prospekt był neoromański, jednosekcyjny, utrzymany w odcieniach palisandru, z elementami snycerskimi.

Poświęcenie nowego instrumentu odbyło się 17 lipca 1937 roku. Koncert w tym dniu wykonał Feliks Nowowiejski za sumę 300 zł.

W dniu 18 lipca 1937 roku odbyło się poświęcenie nowych 32 głosowych organów. Poświęcenia dokonał J. E. Ks. Biskup Sufragan Juliusz Bienek. Z okazji tej odbył się w kościele recital organowy wykonany przez sławnego kompozytora polskiego Profesora Feliksa Nowowiejskiego - Szmabelana Jego Świętobliwości Piusa XI, laureata Państwowej Nagrody Muzycznej ,,Honorary Membership of the Organ Music Sociery" w Londynie, autora Oratorium ,,Qup vadis" oraz opery ,,Legenda Bałtyku" przy współudziale Chóru Kościelnego" pod przewodnictwem organisty Pana Dominika Lipoka. Uroczystość tą zorganizował ,,Komitet Zakupu Organów". Dochód przeznaczono na dokończenie zakupu organów. Komitet organy te zakupił w firmie niem. RIEGER - ZENKER za 29.000 zł. wbrew życzeniu ks.prob., który proponował zakup organów mniejszych i tańszych w polskiej firmie w Warszawie ze wzgl. na ciężki stan finansowy parafii.

Z zachowanych dokumentów dowiadujemy się że już w 1940 roku instrument sprawiał problemy w użytkowaniu. W liście z 20 listopada 1940 roku proboszcz informował, że mimo napraw organy nadal nie działały należycie. Wspomina także, że organista skarży się na problemy w użytkowaniu organów już od 3 lat, co może sugerować, że instrument został wykonany wadliwie. Firma Rieger w odpowiedzi na skargi parafii napisała, że instrument został wykonany prawidłowo i w chwili oddania do użytku działał bez zarzutów. Z tego też powodu zasugerowano, że organy nadal się aklimatyzują w kościele i powodem licznych awarii jest niska wilgotność w jego wnętrzu.

W latach 1954-1957 w świątyni wystąpiły poważne szkody górnicze, co spowodowało konieczność zamknięcia kościoła i rozpoczęcia prac remontowych. Podczas tych remontów bardzo ucierpiały również organy. W 1958 roku został przeprowadzony gruntowny remont instrumentu, jednak brak informacji, kto go wykonał. Z powodu nadal pogłębiających się szkód górniczych w 1964 roku kościół został definitywnie zamknięty dla sprawowania w nim kultu. Po pokonaniu licznych trudności z władzami politycznymi i górniczymi, ostatecznie 22 maja 1964 r. wydano pismo zezwalające na budowę zastępczego obiektu, mającego służyć głównie jako magazyn dla zabezpieczenia wystroju kościoła parafialnego. Nowy kościół zastępczy został poświęcony 26 grudnia 1964 roku przez bp. Herberta Bednorza.

W lipcu 1972 roku na podstawie ekspertyzy Okręgowej Komisji ds. Szkód Górniczych organmistrz Ferdynand Suchy z Ustronia podjął się przeniesienia organów z zagrożonego już zawaleniem kościoła parafialnego do kościoła zastępczego. Według licznych przekazów instrument był w bardzo złym stanie. Z powodu wysokiej wilgotności i warunków panujących w kościele mocno ucierpiały elementy drewniane (głównie wiatrownice), które wymagały gruntownego remontu. Ostatecznie dnia 17 listopada 1972 roku komisja w składzie: ks. Ernest Bijok – diecezjalny wizytator organistów i organów oraz prof. Józef Jakac – rzeczoznawca organów w obecności ks. Prob. Jana Gacki oraz Ferdynanda Suchego dokonała odbioru przeniesionego i odnowionego instrumentu. Podczas niego zapisano: Komisja podkreśla z uznaniem sumienność i pieczołowitość, jaką organomistrz włożył w swoją pracę nad rozbiórką, renowacją i odbudową cennego instrumentu [...], a także: Dmuchawa z motorem, ustawiona w osobnym pomieszczeniu, czerpie utemperowane powietrze z wnętrza kościoła. Wszystkie przyciski rejestrowe i zbiorowe, crescendo i tremolo działają sprawnie. Nie stwierdzono żadnego opóźnienia głosów. Klawisze obydwóch manuałów i pedału są dobrze nastawione. Intonacja i strój piszczałek są bez zarzutu. [...] 

Organy zostały przeniesione jedynie częściowo, gdyż w całości instrument był za duży dla mniejszego kościoła zastępczego. W kontuarze odłączono połączenia oktawowe oraz zrezygnowano z montażu następujących rejestrów: Gamba 8', Flet otwarty 4', Flet leśny 2', Flet kryty 8', Aeolina 8', Gemshorn 8', Pryncypał 4', Trąbka 8' oraz Puzon 16'. Wszystkie niewykorzystane elementy i piszczałki zapakowano i przeniesiono do piwnic na probostwie. Szafę organową obudowano nowymi deskami oraz zdemontowano zdobienia, aby przystosować jej wygląd do nowoczesnego wnętrza kościoła.

W tej formie instrument przetrwał do tragicznego pożaru kościoła, który wybuchł 15 czerwca 1975 roku około godziny 20:00. Straży pożarnej nie udało się opanować pożaru i budynek doszczętnie spłonął wraz z całym wyposażeniem. Z dawnego instrumentu Riegera przetrwał jedynie miech oraz dmuchawa, która znajdowała się w pomieszczeniu poza kościołem.

Zapał parafian, ich determinacja i pomoc w odbudowie sprawiły, że już 29 listopada 1975 r. bp Herbert Bednorz dokonał poświęcenia odbudowanej świątyni. Nowy instrument w tym kościele zbudował Ferdynand Suchy z części instrumentów przeznaczonych do rozbiórki. 17 grudnia 1977 roku o godz. 14:00 dokonano odbioru ukończonych organów. Według dokumentów instrument miał 25 głosów realnych (manuał I – 10 głosów, manuał II – 9 głosów, pedał – 6 głosów). Komisja wyraziła się pozytywnie o ukończonych pracach organmistrza: Uwzględniając tymczasowe warunki lokalizacyjne komisja stwierdza dobre wykonanie instrumentu pod względem technicznym i brzmieniowym. Instrument poświęcił bp Bednorz trzy dni później. Oryginalna dyspozycja tych organów przedstawiała się prawdopodobnie następująco (głosy z organów Riegera oznaczono *):

Manuał I Manuał II Pedał
Principal 8' Pryncypał skrzypc. 8' 3 Principal-Bass 16'
Doppelflöte 8' 1 Gedeckt 8' Subbass 16'
Gambe 8' * Principal 4' * Octavbass 8'
Gemshorn 8' * Fl. trav 4' 4 Bassflöte 8' 5
Octave 4' Salicet 4' Violoncello 8'
Offenflöte 4' 2 Pikolo 2' Choralbass 4'
Quinte u. Octave 2 2/3' Pryncypał 2'  
Flet leśny 2' * Progressio 2-3 fach  
Mixtur 3-4 fach    
Klarnet 8'    


1) faktycznie Gedeckt 8'
2) faktycznie Flauto minor 4'
3) faktycznie klasyczny Principal 8'
4) faktycznie Gedeckt 4'
5) faktycznie Bourdonbass 16’

Obecnie trudno ustalić, z jakich konkretnie instrumentów wykorzystano części służące do zbudowania tych organów, jednak na podstawie przeprowadzonych badań można postawić następujące hipotezy: Kontuar pochodzi prawdopodobnie z organów firmy Schlag & Söhne z kościoła Trójcy Przenajświetszej w Rudzie Śląskiej-Kochłowicach, przebudowanych przez Bronisława Cepkę w latach 60. XX wieku. Ustalono to na podstawie katalogu firmy, z którego wytypowano kilka 24-27 głosowych instrumentów wybudowanych w latach 1900-1904 (tylko w tych latach stosowano włączniki, które znajdują się w tym kontuarze). Pierwsza oktawa głosu Bourdonbass 16' również pochodzi z kochłowickich organów. W pierwszej oktawie piszczałki są oznaczone jako Liebl. Gedackt 16' (głos ten Cepka przerobił na Rurflet 8'). Wiatrownice są dziełem Schlaga, jednak duża część elementów pochodzi też od firmy Rieger. Piszczałki w większości pochodzą z  dwóch wymienionych firm. Miech, zabytkowa dmuchawa oraz część rejestrów została wykorzystana ze zniszczonych organów Riegera. W tej formie instrument służył przez kolejne lata.

W 1980 roku rozpoczęto remont i odbudowę głównego kościoła parafialnego. Temat budowy nowego instrumentu powrócił w 1989 roku, kiedy prof. Julian Gembalski został poproszony o opinię w sprawie możliwości wykorzystania organów z kościoła zastępczego w wyremontowanym kościele parafialnym. W odpowiedzi poinformował, że instrument nie nadaje się do montażu w dużym kościele z powodu swojej konstrukcji, dyspozycji oraz brzmienia przystosowanego do kubatury mniejszego kościoła. Zaproponował jedynie wykorzystanie części głosów po ich adaptacji w nowych organach. Według projektu prof. Gembalskiego nowe organy miały mieć 34 lub 29 głosów oraz trakturę mechaniczną. Dyspozycja miała być następująca:

 

Manuał I (główny) – 11 głosów
1. Pommer 16’ – głos nowy, cynk/cyna
2. Pryncypał 8’ – głos nowy, cynk/cyna, prospekt
3. Rurflet 8’ – głos nowy, drewniany
4. Gamba 8’ – głos stary
5. Oktawa 4’ – głos nowy, cyna
6. Flet otwarty 4’ – głos stary (offenflöte)
7. Flet leśny 2’ – głos stary
8. Kornet 5 ch, od c1 – głos nowy, cyna
9. Mixtura 5 ch 1 1/3’ – głos nowy, cyna
10. Cymbel 3 ch ½’ – głos nowy, cyna
11. Trompet 8’ – głos języczkowy, nowy

Manuał II (żaluzjowy) – 13 głosów
1. Bourdon 16' – głos nowy, drewniany
2. Pryncypał fletowy 8' – poza żaluzją (prospekt) nowy, cynk/cyna
3. Flet kryty 8' – głos stary (Gedekt 8')
4. Aeolina 8' – głos stary
5. Gemshorn 8' – głos stary
6. Pryncypał 4' – głos stary
7. Rurflet 4' – głos nowy, cyna
8. Salicet 4' – głos nowy, cyna
9. Nasard 2 2/3' – głos nowy, cyna
10. Pryncypał 2' – głos nowy, cyna
11. Tercja 1 1/3' – głos nowy, cyna
12. Mixtura 4 ch – głos nowy, cyna
13. Obój 8' – głos języczkowy, nowy

Pedał – 10 głosów (nowych)
1. Pryncypał 16' – drewniany
2. Subbas 16' – drewniany
3. Kwintbas 10 2/3' – drewniany
4. Oktawbas 8' – cynk/cyna (prospekt)
5. Fletbas 8' – drewniany
6. Cello 8' – cynk/cyna
7. Chorałbas 4' – cyna
8. Mixtura 3 ch 2 2/3'
9. Puzon 16' – głos języczkowy, tuby drewniane
10. Trompet 8' – głos języczkowy, tuby cynkowe

II/I, I/P, II/P
Tremulant w manuale II

Możliwości zmian w dyspozycji były następujące:
W manuale I: rezygnacja z Cymbla (nr 10)
W manuale II: rezygnacja z Gemshornu (nr 5), Salicetu 4' (nr 8), połączenie Nasardu 2 2/3 i
Tercji 1 3/5 w jeden głos - Sesquialtera (wówczas Tercja o menzurze pryncypałowej)
W pedale: rezygnacja z głosu Cello 8 (nr 5)

Ostatecznie na wykonawcę nowego instrumentu wybrano firmę Bronisława Cepki z Popowa. Zbiórka pieniędzy na budowę trwała już od 1989 roku, zaś budowę organów w kościele rozpoczęto w marcu 1998 roku. Część materiałów parafia zakupiła bezpośrednio od niemieckiej firmy Laukhuff (elektromagnesy, filce, skóry i dmuchawa), o czym świadczą zachowane rachunki i listy. Finalnie budowę organów zakończono w czerwcu 1999 roku. Wykonany instrument nie odpowiadał w pełni przedstawionym powyżej projektom, jednak został on pozytywnie odebrany przez komisję diecezjalną. Ostateczna dyspozycja przedstawia się następująco (wg. oznaczeń na piszczałkach):

Dyspozycja instrumentu jest uniwersalna, dzięki czemu możliwe jest na nim wykonywanie zarówno utworów barokowych, jaki i symfonicznych oraz współczesnych. Zastosowane w niej rejestry pozwalają na uzyskanie barokowego organo pleno, francuskiego plein jeu oraz grand jeu; a także stwarzają możliwość stylowej interpretacji utworów.


Budowniczy
Bronisław Cepka
Rok zakończenia budowy
1999
Stan instrumentu
Dobry
Liczba głosów
32
Liczba klawiatur
2+P
Traktura gry
mechaniczna
Traktura rejestrów
elektryczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał IManuał IIPedał
1. Bourdon 16'1. Pommer 16' 51. Pryncypałbas 16'
2. Pryncypał 8'2. Pryncypał rogowy 8'2. Subbas 16'
3. Gamba 8' *3. Aeolina 8' *3. Kwintbas 10 2/3'
4. Gedakt 8' 14. Gedakt 8'4. Oktawbas 8'
5. Oktawa 4'5. Pryncypał 4'5. Fletbas 8'
6. Flet kryty 4' *26. Salicet 4'6. Chorałbas 4'
7. Flet leśny 2'7. Rurflet 4' 67. Mixturbas 3-ch 2 2/3'
8. Kornet 5-ch 2 2/3' 38. Nasard 2 2/3'8. Trompet 8'
9. Mixtura 5-ch 2' *49. Pryncypał 2'9. Puzon 16'
10. Cymbel 3-ch 1/2'10. Tercja 1 3/5'
11. Trąba 8'11. Mixtura 4-ch 1 1/3'
12. Obój 8'
Pomoce
Połączenia: II-I, I-P, II-P
Tremolo manuału II
Włącznik głosów językowych
Kombinacje stałe: Piano, Forte, Pleno
Przypisy
*) głosy stare lub częściowo stare
1) w rzeczywistości Rurflet 8'
2) w rzeczywistości Szpicflet 4'
3) w rzeczywistości 2-4 ch.
4) w rzeczywistości 4 ch.
5) w rzeczywistości Bordun 16'
6) w rzeczywistości Koppelflet 4'
Stół gry

Stół gry

Traktura

Traktura

Sekcja manuału I

Sekcja manuału I

Sekcja manuału II

Sekcja manuału II

Centralna część prospektu

Centralna część prospektu

Projekt 43-głosowych organów P. Berschdorfa

Projekt 43-głosowych organów P. Berschdorfa

Projekt 32-głosowych organów P. Berschdorfa

Projekt 32-głosowych organów P. Berschdorfa

Organy firmy Rieger w dniu poświęcenia

Organy firmy Rieger w dniu poświęcenia

Organy firmy Rieger po przeniesieniu

Organy firmy Rieger po przeniesieniu

Pozostałości organów po pożarze

Pozostałości organów po pożarze






Opis na medal

Powyższy artykuł został uznany przez Redakcję jako wzorcowy. Jest to szczególne wyróżnienie dla profesjonalnych opisów instrumentów: opartych o bogatą bibliografię oraz wizję lokalną, posiadających wyczerpujący i ciekawy opis, udokumentowanych zdjęciami w wysokiej rozdzielczości oraz powstałych z dbałością o szczegóły. Opis posiadający to wyróżnienie jest wzorem dla wszystkich innych i powinien być przez nie naśladowany. Potwierdza również wiedzę i umiejętności autora w zakresie analizy budowy instrumentu.




Źródło
Praca przy instrumencie
Informacje z kronik parafialnych
Zdjęcia ze zbiorów parafialnych
Katalogi firm Rieger oraz Schlag
Opracowanie opisu: Szymon Stajer, Marcin Gabor
Autor
Marcin Gabor


Ostatnia modyfikacja: 2021-04-22 20:49:39

Kościół św. Augustyna (Lipiny) (Świętochłowice) - 25 głosów
Kościół Chrystusa Dobrego Pasterza (Chropaczów) (Świętochłowice) - 20 głosów
Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła (Świętochłowice) - 40 głosów