Historia kościoła oraz parafii Narodzenia NMP w Lipniku, stanowiącym obecnie dzielnicę Bielska-Białej, sięga końca XIII wieku. Budynek świątyni wzniesiono tuż po lokacji Lipnika, w połowie 1298 r. W tym też roku parafię powołał biskup krakowski Jan Muskata przy aprobacie legata papieskiego przebywającego na zjeździe gnieźnieńskim. Pierwotna, choć wielokrotnie modyfikowana bryła kościoła zachowała się do naszych czasów i dziś stanowi kotłownię obecnego budynku świątyni, zbudowanego w latach 1880-1885 po poważnym pożarze w 1879 roku[1].

Do dziś zachowało się wiele cennych źródeł, które wskazują pośrednio, jak i bezpośrednio na istnienie organów w lipnickiej świątyni na przestrzeni wieków. Należą do nich m. in. potwierdzenia donacji dla organisty lipnickiego z 1454 roku (przez Kazimierza Jagiellończyka) oraz z końca XVII wieku (przez Annę Konstancję z Charęźla Silnicką)[2]. Z kolei dzięki zachowanym dokumentom wizytacyjnym znane są personalia prawdopodobnych organistów: Bartłomieja z Bielan (1596) i Wawrzyńca (1617). Z kolejnych akt wizytacyjnych z lat 1645 i 1679 wynika, że organistami byli kierownicy miejscowej szkoły. W protokole z wizytacji z 1732 r. odnotowano istnienie ambony pod łukiem tęczy oraz pięknie urządzony chór dla kantorów, na którym znajdują się naprawione 7-głosowe organy[3]. Istnienie organów potwierdzają również kolejne zapiski, tym razem z wizytacji 1748 roku. Wspominają one o obecności 7-głosowego pozytywu na jednym z chórów: Chorus binus inferior et superior, in inferiori Choro Organa vulgo dicta Pozytÿw septem voces habent. W późniejszym czasie musiał zostać zastąpiony innymi organami, skoro został przeniesiony do świeżo wybudowanej kaplicy w Białej, jednak po pożarze lipnickiej świątyni i jej odbudowie wrócił z powrotem na poprzednie miejsce. Niewykluczone, że tę pracę mogła wykonać firma braci Rieger; jako ciekawostkę warto wspomnieć, że właśnie w Lipniku w 1884 r. brał ślub Gustaw Rieger (1848–1905), jeden ze współwłaścicieli firmy[4]. Do 1888 roku organistami parafii w Lipniku byli: Jan Maczakowic (zm. 30.04.1737), Tomasz Gieldanowski (1737–1756), Józef I Gieldanowski (1756–1794), Ignacy Walenty Gieldanowski (wspomniany w 1788, grał razem z ojcem Józefem I), Jan [Nepomucen] Gieldanowski (1794–1797), Antoni Gieldanowski (1797–1849), Józef II Gieldanowski (1849–1860), Jan Figwer (1860–1864) oraz Wojciech Rytko (1864–1888)[5].

Z XIX w. pochodzą dwie wzmianki dotyczące remontów instrumentu zamieszczone w Currendzie diecezji tarnowskiej. Według nich w 1857 r. organy były naprawione z kasy kościelnéj za 60 złr.[6], a w 1875 r. Organy zreparowano i wystrojono za 350 złr.[7]

Historia omawianego pozytywu kończy się w roku 1905 r., kiedy rzeczona firma braci Rieger zbudowała nowy instrument (opus 1232) o trakturze pneumatycznej, wiatrownicach stożkowych i 16 głosach w systemie multiplex. Organy te znacząco ucierpiały w trakcie działań wojennych, o czym wspominają kroniki parafialne z 1918 roku: Także i nasze kościelne organy nie ostały się wobec żarłoczności molocha wojny. Zabrano wszystkie cynowe piszczałki prospektowe[8]. Najprawdopodobniej zaraz po zakończeniu I wojny światowej braki zostały uzupełnione. Z kolei o fatalnym stanie kościoła pisał w 1945 roku ówczesny proboszcz ks. Józef Zwardoń: Dnia 1 lipca 1945 r. przybyłem do Białej – Lipnika w charakterze administratora parafii. Straszna druga wojna światowa przyniosła tutejszej parafii zupełne zdezorganizowanie; [...] Kościół parafialny Narodzenia Najśw. Maryi Panny w Białej Lipniku bardzo ucierpiał w czasie wojny od 1 września 1939 r. do 10 lutego 1945 r. Wieża rozbita od pocisków, kawał sklepienia wyrwany w głównej nawie Kościoła. Większość okien zabita deskami[9]. Zapewne także wtedy organy mogły ulec pewnym zniszczeniom. Pomiędzy 1948 a 1958 rokiem generalny remont instrumentu, w ramach którego wymieniono wszystkie mieszki, dodano tremolo oraz przebudowano system powietrzny, wykonała firma Wacława Biernackiego z Krakowa[10]. Niewykluczone, że wtedy także zmieniono napisy na rejestrach z niemieckich na polskie. W 1976 r. instrument ten sprzedano parafii Niepokalanego Serca NMP w Mesznej, gdzie funkcjonuje do dziś (http://musicamsacram.pl/instrumenty/opis/1364-Meszna-Kosciol-Niepokalanego-Serca-NMP). W czasie funkcjonowania organów Riegera w lipnickiej świątyni organistami byli: Teofil Bajorski (1888–1939), Władysław Lindert (1939–1945)[11] oraz Władysław Kanik (1945 lub 1946–1977).

W latach 1976–1977 zbudowano nowe organy, a ich wykonawcą była firma Włodzimierza Truszczyńskiego z Warszawy. Instrument za aprobatą ks. kan. Jana Rychlika, ówczesnego proboszcza, zaprojektował ówczesny organista, wspomniany już Władysław Kanik. Według zachowanych zapisków w kronikach budowa instrumentu posuwała się bardzo powoli ze względu na trudności z zakupem materiałów i opóźnienie kooperantów. W tym samym dokumencie ks. Rychlik określił firmę Truszczyńskiego jako zawodzącą, bardzo nie słowną nie rzetelną [pisownia oryginalna]. Pomimo to 7 czerwca 1977 roku pod przewodnictwem prof. Jana Jargonia z Krakowa odbył się komisyjny odbiór instrumentu, którego wykonanie uznano za bardzo dobre, zaś 10 września, w dzień odpustu parafialnego, organy uroczyście poświęcił ks. infułat Eugeniusz Florkowski, profesor i wieloletni rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Krakowie. Należy jednak wspomnieć, że Władysław Kanik, pomysłodawca budowy nowego instrumentu, nigdy nie zagrał na ukończonym instrumencie, zmarł bowiem kilka dni przed odbiorem instrumentu – 2 czerwca 1977 roku. Jego następcy na tym stanowisku to: Tadeusz Bojdys (1977–1994), Andrzej Mozgała (1994–2007) i Grzegorz Sordyl (od 2007 r.)

Od stycznia do kwietnia 2013 roku przy okazji remontu chóru w kościele oraz koniecznego demontażu organów instrument przeszedł remont, którego wykonawcą był Stanisław Gonciarczyk, organista z pobliskiego bielskiego osiedla Złote Łany, wraz z córką. Prace obejmowały strojenie, czyszczenie, usunięcie drobnych usterek, malowanie szafy, modyfikację elektroniki oraz dodanie połączeń superoktawowych.

Instrument działa w oparciu o trakturę elektropneumatyczną z wiatrownicami stożkowymi. Zasilany jest dmuchawą elektryczną napędzającą trzy miechy pływakowe: jeden dla manuału I i pedału, drugi dla manuału II i trzeci dla manuału III. W organach jest 2156 piszczałek grających i 12 niemych. Prospekt symetryczny, otwarty. Stół gry wolnostojący; organista widzi prezbiterium po swojej prawej stronie.

Skala manuałów: C-a³; skala pedału: C-f¹.

Charakterystyka poszczególnych głosów:

MANUAŁ I (w środkowej części szafy organowej)

Bourdon 16' – drewniany, kryty;
Pryncypał 8' – metalowy, otwarty (C-h w prospekcie);
Flet 8' – C-H drewniany kryty, c-a² drewniany otwarty, b²-a³ metalowy otwarty;
Oktawa 4' – metalowa, otwarta (C-H w prospekcie);
Flet prosty 4' – C-f drewniany kryty, fis-f² metalowy kryty, fis²-a³ metalowy otwarty;
Quartan 2x [2 2/3' + 2'] – metalowy, otwarty, nierepetujący;
Róg nocny 2' – metalowy, koniczny, o szerokiej menzurze;
Mixtura 5x – metalowa, otwarta, repetująca:
C: 1 1/3', 1', 2/3', 1/2', 1/3'
c: 2', 1 1/3', 1', 2/3', 1/2'
c¹: 2 2/3', 2', 1 1/3', 1', 2/3'
c²: 4', 2 2/3', 2', 1 1/3', 1'
Trompet 8' – stopy i roztrąby metalowe.

MANUAŁ II (w prawej części szafy organowej)

Flet kryty 8' – C-a² drewniany kryty, b²-f³ metalowy kryty, fis³-a³ metalowy otwarty;
Salicet 8' – metalowy, otwarty (C-B w prospekcie);
Pryncypał 4' – metalowy, otwarty;
Bachflet 4' – C-h¹ drewniany kryty, c²-f² metalowy kryty, fis²-a³ metalowy otwarty;
Sesquialtera 2x [2 2/3' + 1 3/5'] – metalowa, otwarta, nierepetująca;
Flet leśny 2' – metalowy, koniczny;
Mixtura Acuta 4x – metalowa, otwarta, repetująca:
C: 2/3', 1/2', 1/3', 1/4'
Gis: 1', 2/3', 1/2', 1/3'
e: 1 1/3', 1', 2/3', 1/2'
c¹: 2', 1 1/3', 1', 2/3'
gis¹: 2 2/3', 2', 1 1/3', 1'
e²: 4', 2 2/3', 2', 1 1/3'
Obój 8' – metalowy, C-f³ językowy, fis³-a³ labialny.

MANUAŁ III (w środkowej części szafy organowej, położony wyżej i prostopadle w stosunku do pozostałych sekcji brzmieniowych – Kronwerk)

Gedackt 8' – C-H drewniany kryty, c-f³ metalowy kryty, fis³-a³ metalowy koniczny;
Flet rurkowy 4' – C-H drewniany kryty, c-f² metalowy półkryty rurkowy, fis²-a³ metalowy koniczny;
Pryncypał 2' – metalowy, otwarty;
Gemskwinta 1 1/3' – metalowa, koniczna;
Cymbel 3x – metalowy, otwarty, repetujący:
C: 1/2', 1/3', 1/4'
c: 2/3', 1/2', 1/3'
c¹: 1', 2/3', 1/2'
c²: 1 1/3', 1', 2/3'
c³: 2', 1 1/3', 1'
Vox humana 8' – metalowy, C-e³ językowy, f³-a³ labialny.

Pedał (w lewej części szafy organowej)

Pryncypał 16' – drewniany, otwarty;
Subbas 16' – drewniany, kryty;
Oktawa 8' – metalowa, otwarta (C-h w prospekcie);
Flet basowy 8' – drewniany, kryty;
Oktawa 4' – metalowa, otwarta (C-H w prospekcie);
Mixtura 4x [2 2/3' + 2' + 1 1/3' + 1'] – metalowa, otwarta, nierepetująca;
Puzon 16' – drewniany.

Instrument jest utrzymany w stanie bardzo dobrym; jego brzmienie, poza akompaniamentem do celebracji kościelnych, bywa prezentowane podczas okazjonalnych koncertów. Jednym z nich był koncert Władysław Lindert – muzyk z naszej ziemi, który miał miejsce 15 sierpnia 2019 roku (wystąpił wtedy Chór św. Józefa z Zabrzega, sopranistka Kornelia Szczypka, a na organach zagrali: Mateusz Mikołajczyk oraz Daniel Strządała).