Kaplica szpitalna Niepokalanego Poczęcia NMP (Szpital Miejski) Olsztyn (warmińsko-mazurskie)

Budynek dawnego szpitala Mariackiego wraz z kaplicą został wzniesiony w latach 1864-1870 według projektu architekta Vincenza Statza z Kolonii. Wielobocznie zamknięta wysoka kaplica została wyposażona w dwa poziomy empor przeznaczonych dla przebywających w szpitalu chorych. Do tejże kaplicy w 1872 roku parafia św. Anny w Barczewie podarowała szpitalowi bliżej nieznany pozytyw. Był to prawdopodobnie starszy instrument, który w kolejnych latach (ok. 1872-1880) zamieniono na nowe organy, które zdewastowane zachowały się do dnia dzisiejszego. Instrument ustawiono na dolnej emporze. Analiza poszczególnych elementów pozwala wysunąć przypuszczenie, że jego autorem był Max Terletzki z Królewca. Organy miały pięć głosów podzielonych na jedną sekcję manuałową (skala C-f³) i jedną pedałową (C-d¹), wiatrownice klapowo-zasuwowe oraz mechaniczną trakturę. Miech wraz ze stanowiskiem dla kalikanta umieszczono na strychu kaplicy. Stół gry ulokowano z boku szafy organowej. Prospekt utrzymany jest w stylu neogotyckim. Składa się z dwóch okrągłych wież i dwóch pól piszczałkowych schodzących linią piszczałek do głownej wieży, w której znajdować się miała figurka bliżej nieokreślonego świętego. Wszystkie piszczałki w prospekcie były nieme. Wykonano je, przynajmniej częściowo, z cyny. We wnętrzu szafy organowej na panelach ściennych budowniczy umieścił napis P.F. 15 Allenstein. Wynika więc z tego, że organy były budowane specjalnie do zleceniodawcy w Olsztynie.

W 1917 roku zostały zarekwirowane nieme piszczałki prospektowe na cele wojenne, które uzupełniono drewnianymi lub cynkowymi atrapami (dziś w prospekcie wystęują atrapy z tych dwóch materiałów). Także w tym roku, a dokładniej 3 kwietnia, Josef Goebel, syn Brunona Goebla z Królewca, dokonał naprawy wiatrownicy. W tym czasie lub w późniejszych latach zamontowano elektryczną dmuchawę. W 1945 roku lub w okresie powojennym organy zostały zdewastowane. Wykradziono niemal wszystkie piszczałki metalowe, zniszczono stół gry oraz umieszczony na strychu miech wraz z silnikiem. W 1985 roku ekspertyzę stanu zachowania destruktu instrumentu oraz propozycję odbudowy z częściową zmianą dyspozycji opracował Andrzej Kowalewski z Braniewa. Oferta nie została zrealizowana. W stanie destruktu instrument pozostaje do dnia dzisiejszego.