Kościół filialny Najświętszego Serca Pana Jezusa Wieściszowice (dolnośląskie)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

Organy znajdujące się w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa w Wieściszowicach są dziełem firmy Christiana Gottlieba Schlaga. Wybudowane zostały w roku 1859. Pierwotnie miały 11 głosów, działały w oparciu o mechaniczną trakturę gry i rejestrów, były wyposażone w dwa manuały i klawiaturę pedałową, a stół gry wbudowany był w cokół szafy organowej. Nad manuałem II znajduje się tabliczka firmy Schlag und Söhne ze Świdnicy, która dokonała przebudowy organów prawdopodobnie w roku 1909 lub 1910. Podczas przebudowy zmienione zostały: stół gry, wiatrownice oraz traktura. Wielkość instrumentu nie uległa zmianie. Instrument wykorzystuje się bardzo rzadko z powodu braku stałego organisty w kościele.

Prospekt: 

Neogotycki, w jego architekturze można wyróżnić trzy części: środkową, składająca się z trzech pól piszczałkowych jednakowej wysokości zwieńczonych prostym gzymsem
ze skromną dekoracją snycerską w formie lilii oraz dwie wieże piszczałkowe, wyraźnie wyższe od części centralnej, zamknięte wimpergami ze stylizowanym ornamentem roślinnym w zwieńczeniu.
Prospekt organowy w nieustalonym czasie został przemalowany na kolor jasnobrązowy. Piszczałki prospektowe wykonane są z blachy cynkowej. 

Stół gry: 

Wolnostojący, grający siedzi tyłem do ołtarza. Klawisze diatoniczne w manuale są białe, pokryte okleiną celuloidową, a klawisze chromatyczne są czarne, oklejone drewnem hebanowym. Rejestry są obsługiwane uchylnymi klapkami z nazwą głosu i jego stopażem lub z funkcją urządzenia dodatkowego. We wnętrzu kontuaru zachowała się inskrypcja z niemiecką nazwą miejscowości.

Wiatrownice: 

W organach znajdują się trzy wiatrownice stożkowe. Wiatrownica manuału I znajduje się bezpośrednio za prospektem organowym, wiatrownica pedału znajduje się w środku głębokości organów,
a wiatrownica II manuału znajduje się najgłębiej, pod ścianą. Piszczałki ustawione na wiatrownicach z podziałem na strony C i Cis, największe piszczałki są ustawione na skraju wiatrownic. 

System powietrzny: 

Organy mają dmuchawę elektryczną typu Ventus i jeden miech magazynowy fałdowy, umieszczony w wieży za organami. Zachował się system kalikowania. 


Stan zachowania: 

Stan organów jest zły, część dźwięków nie odzywa się, część piszczałek metalowych głosu Violoncello 8’ urwała się z haczyków i przewróciła się do przodu na piszczałki sekcji manuału I. Mieszki w manuale II są dziurawe, co powoduje podgrywanie dźwięków. Połączenia działają tylko na niektórych dźwiękach, większość dźwięków sekcji pedału jest niegrająca. W drewnianych piszczałkach i elementach konstrukcyjnych można zaobserwować działanie drewnojadów. Zadowalająco nastrojone są tylko głosy Bordun 16’ i Doppelflöte 8’ z manuału I. 


Budowniczy
Christian Gottlieb Schlag
Rok zakończenia budowy
1859
Stan instrumentu
Zły
Liczba głosów
11
Liczba klawiatur
2+P
Traktura gry
pneumatyczna
Traktura rejestrów
pneumatyczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał IManuał IIPedał
1. Bordun 16’1. Salicet 8’1. Subbass 16’
2. Principal 8’2. Aeoline 8’2. Violoncello 8’
3. Doppelflöte 8’3. Fl. amabile 8’
4. Octave 4’4. Travers flöte 4’
5. Quinte 2 2/3’ u. 2’
Pomoce
Manual - Koppel
Pedal - Kopel zu I
Super - Oct. Koppel II an I
Sub - Oct. Koppel II an I
Tutti





Źródło
Praca licencjacka autora opisu.
L. Burgemeister, Der Orgelbau in Schlesien, Frankfurt am Main 1973, s. 324.
Ekspertyza konserwatorska organów w kościele filialnym pw. NSPJ w Wieściszowicach (opr. ks. P. Dębski).
Karta ewidencyjna organów kościoła filialnego pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Wieściszowicach (opr. J. Stępowski, 1999).
Autor
Jakub Haraś


Ostatnia modyfikacja: 2019-12-27 14:09:12


adam.bigosinski
adam.bigosinski 2019-12-21 14:26:43 Edytowany
Jakie są źródła do napisania dziejów tegoż instrumentu?