Kościół św. Jadwigi Śląskiej Legnickie Pole (dolnośląskie)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

Klasztor i kościół benedyktynów, zbudowany w latach 1725-1733, jest wspólnym dziełem mistrzów pozostających na służbie benedyktynów czeskich. Głównym architektem był Kilian Ignacy Dientzenhofer (1687-1751), budowniczy kościołów w Karlovych Varach i w Pradze. Prace kamieniarskie wykonał mistrz Jan Krystian Bonersacher z Legnicy. Bogatą oprawę rzeźbiarską wykonał sławny artysta z Pragi, Karol Józef Hiernle (1693-1748). Wspaniałe freski, które pokrywają całe sklepienie kościoła, wykonał artysta o europejskiej sławie, Cosma Damian Asan z Monachium (1686-1739). Nie jest więc dziełem przypadku, że przy projektowaniu organów dla kościoła w Legnickim Polu wzięto pod uwagę mistrza związanego już wcześniej z benedyktynami. Budowę instrumentu  powierzono Tobiaszowi Meissnerowi z Wielkiej Wsi koło Brumowa. Śmierć organmistrza w roku 1728 w jego rodzinnej miejscowości, gdzie przypuszczalnie posiadał swój warsztat, przerwała prace nad powierzonym instrumentem. W tym czasie w historii kościoła w Legnickim Polu pojawia się znakomity mistrz Adam Horazio Casparini, organmistrz z Wrocławia (1676-1745), z którym podpisano umowę na budowę organów. Ze strony klasztoru umowę podpisał w dniu 28 stycznia 1730 roku ojciec Friedrich Grundmann. Montaż instrumentu trwał od stycznia 1731 roku do sierpnia tegoż samego roku. Jego dźwięk rozbrzmiewał już podczas uroczystości poświęcenia kościoła. Uroczyste poświęcenie wspaniałej świątyni przez biskupa sufragana wrocławskiego, Eliasza von Sommerfeld (1714-1742), odbyło się 7 października 1731 roku. Pierwotna dyspozycja organów była następująca:

Manuał I Manuał II Pedał
Vox humana labial 8'    Principal 4' Principal 16'
Quintadena 16' Flöte major 8' Subbass 16'
Principal 8' Quintadena 8' Octave 8'
Flöte 8' Nachthorn 4' Superoctave 4'
Salicet 8' Superoctave 2' Mixtur 5-fach
Octave 4' Quintadena 1 1/3'    Bordun 16'
Kleine flöte 4' Mixtur 3-fach  
Gemshorn 3'    
Superoctave 2'    
Mixtur 4-fach    

4 miechy, Manualkoppel, Coppel zu beyden Clavieren

Wspaniałe arcydzieło Caspariniego nie oparło się działaniu czasu. Po nieszczęsnej kasacie klasztoru w Legnickim Polu w roku 1810 kościół coraz bardziej podupadł. Ten sam los spotkał również i organy. W latach 30. XIX stulecia remontu organów dokonał wybitny wrocławski organmistrz Moritz Robert Müller. Gruntownej przebudowy organów dokonała w roku 1889 świdnicka firma Schlag u. Söhne. Wówczas organy zmniejszono do 19 głosów. W 1953 roku przeprowadzono remont wraz ze strojeniem. Ostatnią konserwację przeprowadził Antoni Szydłowski z Wrocławia.

Organy posiadają dwa manuały i pedał. Prospekt trójczłonowy, barokowy. Człony boczne oddzielone są od siebie dużym oknem. Człon środkowy, wysoki na 90 cm, sięga do dolnej części okna i zakończony jest rzeźbami pięciu aniołów grających na instrumentach muzycznych. Zwieńczenie prospektu jest oparte na czterech filarach wysokich na 4 m.  Nad bocznymi członami znajduje się po 6 rzeźb aniołów. Dostęp do poszczególnych głosów przy strojeniu nie sprawia żadnych kłopotów. W prospekcie większość piszczałek jest tylko atrapą, jedynie w częściach bocznych są grające. Stół gry jest oddalony od prospektu o 1,5 m. Grający zwrócony jest twarzą do prezbiterium. Miechy po remoncie w 1965 roku są umieszczone w osobnym pomieszczeniu.


Budowniczy
Adam Horatio Casparini
Rok zakończenia budowy
1731
Liczba głosów
21
Liczba klawiatur
2+P
Traktura gry
mechaniczna
Traktura rejestrów
mechaniczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał IManuał IIPedał
1. Bourdon 16'1. Quintadena 8'1. Pryncypał 16'
2. Principal 8'2. Gedeckt 8'2. Subbas 16'
3. Holflote 8'3. Principal 4'3. Octavbass 8'
4. Gamba 8'4. Flote 4'4. Choralbass 4'
5. Oktawa 4'5. Superoktawa 2'5. Sedecima 2'
6. Spitzflote 4'6. Quinta 1 1/3' 6. Puzon 16'
7. Quinta 2 2/3'
8. Superoktawa 2'
9. Mixtura 4x
Pomoce
Manual Coppel, I-P





Źródło
Zdjęcie prospektu: Jacek Chorągwicki
Informacje zaczerpnięto z pracy dyplomowej ks. Aleksandra Walkowiaka pt. ,Organy w kościołach dekanatu legnickiego'.
Autor
Rafał Kołodziej


Ostatnia modyfikacja: 2018-02-13 10:05:22


Tomasz Zadora
Tomasz Zadora 2024-02-20 15:51:51
W dyspozycji Caspariniego w pedale to nie Bourdon 16'a Sordun 16' głos językowy z krótkimi tubami.Dokładny opis organów zamieszczono w "Organy na Śląsku IV" wydawca Akademia Muzyczna im.K.Szymanowskiego w Katowicach.